Funkcjonowanie systemu finansowania badań naukowych ze szczególnym uwzględnieniem konkursów i procesu oceny wniosków, mobilność młodych naukowców oraz najczęściej popełniane błędy we wnioskach składanych do NCN – to tylko niektóre zagadnienia poruszane podczas Dni Narodowego Centrum Nauki, które odbyły się 8 i 9 maja na Śląsku.
W konferencji prasowej, która odbyła się 8 maja na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach udział wzięli przewodniczący Rady NCN prof. Michał Karoński, dyrektor NCN prof. Andrzej Jajszczyk, przewodniczący Regionalnej Konferencji Rektorów Uczelni Akademickich prof. Wiesław Banyś oraz rektorzy śląskich uczelni organizujących Dni NCN. Podczas spotkania przedstawiono zasady funkcjonowania Centrum, zaznaczono, że przez ponad dwa lata działalności do NCN wpłynęło około 25 tys. wniosków o finansowanie badań naukowych na łączną kwotę 10 mld zł. Chcemy finansować wszystkie te pomysły, które są dobre, które nas rozwijają, które posuwają świat do przodu, które stanowią podłoże do badań stosowanych, których skutki będziemy odczuwać wszyscy – powiedział prof. Andrzej Jajszczyk, dyrektor NCN. Na pytania dziennikarzy odpowiadali również młodzi naukowcy, realizujący swoje badania dzięki środkom finansowym przyznanym przez NCN.
Gościnnie na Uniwersytecie Śląskim odbyło się posiedzenie plenarne Rady Narodowego Centrum Nauki. Dyskutowano na temat strategii rozwoju badań podstawowych w świetle programu Horyzont 2020 w aspekcie krajowym i regionalnym, warunków konkursów MAESTRO 5, HARMONIA 5, SONATA BIS 2, których ogłoszenie zaplanowano na 15 czerwca br. Rada NCN dokonała podziału środków w konkursach MAESTRO 4, HARMONIA 4, SYMFONIA 1.
Podczas warsztatów z zakresu obsługi administracyjnej i finansowej projektów badawczych realizowanych w ramach konkursów NCN dyskutowano m.in. o kosztach kwalifikowanych i pośrednich, najczęściej popełnianych błędach w aneksach do umów oraz w raportach rocznych i końcowych, o zasadach rozliczania grantów oraz o postępowaniu odwoławczym od decyzji dyrektora Centrum.
Na uczelniach w Katowicach i Gliwicach odbyły się spotkania informacyjne z udziałem przedstawicieli Rady i pracowników Centrum skierowane do wszystkich naukowców zainteresowanych konkursami NCN. Spotkania tematyczne przeznaczone były dla badaczy z obszarów: Nauki Humanistyczne, Społeczne i o Sztuce, Nauki Ścisłe i Techniczne, Nauki o Życiu. Naukowcom zaprezentowano ofertę konkursową Centrum.
Podczas seminarium pt. Mechanizmy finansowania badań młodych naukowców w Polsce zostały przybliżone możliwości pozyskiwania środków na realizację projektów badawczych w ramach oferty MNiSW i NCN. Prof. Michał Karoński przewodniczący Rady NCN i Anna Koržinek z Departamentu Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW przedstawili najczęściej popełniane przez wnioskodawców błędy, doradzali jak ich unikać oraz odpowiadali na liczne pytania młodych uczonych. Seminarium transmitowała na żywo telewizja Uniwersytetu Śląskiego.
Dużym zainteresowaniem cieszyło się spotkanie z przedstawicielami władz uczelni, dyrektorami instytutów Polskiej Akademii Nauk i dyrektorami instytutów badawczych, podczas którego dyskutowano na temat funkcjonowania systemu finansowania nauki w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem konkursów i procesu oceny wniosków przyjętego przez NCN.
9 maja w sali „Symfonia” w Akademii Muzycznej w Katowicach odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Narodowego Centrum Nauki za znaczące osiągnięcia naukowe dokonane w ramach badań podstawowych. W uroczystości udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, władze wojewódzkie i samorządowe, przedstawiciele instytucji naukowych, sponsorów nagrody, przedstawiciele bankowości i instytucji gospodarczych oraz mediów.
Laureatką nagrody w grupie Nauk Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce została dr Anna Matysiak ze Szkoły Głównej Handlowej. Kapituła konkursu wyróżniła dr Matysiak za jej pracę poświęconą badaniom przemian rodziny wykorzystującym zaawansowane metody modelowania procesów społecznych. Dr Anna Matysiak łączy w nich demografię, ekonomię pracy i politykę społeczną przy użyciu szerokiego spektrum nowoczesnych metod analiz ilościowych. Wyróżnienie w grupie Nauk Ścisłych i Technicznych otrzymał dr hab. Piotr Garstecki z Instytutu Chemii Fizycznej PAN. Nagrodzonego doceniono za nowatorstwo w dziedzinie badań dynamiki płynów złożonych oraz możliwości ich zastosowania w mikrobiologii i biochemii. Dr hab. Piotr Garstecki jako pierwszy na świecie podał wyjaśnienie mechanizmu tworzenia kropli w mikroskali. Nagrodę, przyznaną w grupie Nauk o Życiu, otrzymał dr hab. Andrzej Stanisław Dziembowski, pracownik Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN oraz Uniwersytetu Warszawskiego. Laureat to wybitny biolog molekularny młodego pokolenia, a jego szczególnym osiągnięciem jest odkrycie funkcji ludzkiego genu C16orf57. Sponsorami Nagrody Narodowego Centrum Nauki są: Orange Polska, PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. i Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA.
Chcemy pokazać młodych ludzi, którzy nie ukończyli jeszcze 40. roku życia, a ich osiągnięcia stanowią istotny wkład w rozwój nauki. Pokutuje stereotyp, że wszyscy doskonali młodzi uczeni opuścili kraj i nikt nie pozostał. Tymczasem nasi laureaci każdego dnia udowadniają, że również w Polsce można prowadzić badania na najwyższym światowym poziomie, korzystając z dostępnych źródeł finansowania – powiedział przewodniczący Rady Narodowego Centrum Nauki prof. Michał Karoński.
Prof. Marek Ratajczak, wiceminister Nauki i Szkolnictwa Wyższego wręczył laureatom nagrody listy gratulacyjne. Kierownicy wybranych projektów, które otrzymały finansowanie w konkursach NCN, opowiedzieli o prowadzonych przez siebie badaniach.
Uroczystość wręczenia Nagrody Narodowego Centrum Nauki uświetnił koncert „Kwartetu Śląskiego”.
fot. Kamila Buturla