wt., 10/07/2018 - 14:25

Przedstawiamy zestawienia jednostek naukowych i badawczych biorących udział w konkursach Narodowego Centrum Nauki rozstrzygniętych w latach 2013-2017 wraz z kategoriami KEJN. Ubiegłoroczne zestawienia zostały uzupełnione o dane dla konkursów rozstrzygniętych w 2017 r. oraz aktualną na 2017 r. liczbę pracowników naukowych poszczególnych jednostek naukowych.

Zestawienia stanowią propozycję spojrzenia na aktywność grantową wnioskodawców Narodowego Centrum Nauki (NCN) w kontekście kategorii naukowych przyznawanych przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych (KEJN) oraz liczby zatrudnionych pracowników. Jednostki zostały uszeregowane według przygotowanego przez KEJN podziału na grupy nauk uwzględniającego przyznane kategorie naukowe.

Zestawienia:

Struktura zestawień

Zestawienia zostały przygotowane na podstawie danych gromadzonych w Zintegrowanym Systemie Usług dla Nauki, Obsługa Strumieni Finansowania (ZSUN/OSF), w systemie POL-on oraz publikowanych przez KEJN.

Rejestr obejmuje dane dotyczące jednostek wnioskujących o granty w konkursach NCN, rozstrzygniętych w latach 2013-2017. W tym okresie Centrum rozstrzygnęło 67 konkursów na projekty badawcze, stypendia doktorskie, staże podoktorskie oraz inne działania naukowe (z wyłączeniem inicjatyw międzynarodowych), tj.: MAESTRO 3-8, HARMONIA 3-8, OPUS 4-13, PRELUDIUM 4-13, SONATA 4-12, SONATA BIS 2-6, FUGA 2-5, ETIUDA 1-5, SYMFONIA 1-4, SONATINA 1, UWERTURA 1, MINIATURA 1, POLONEZ 1-3, BEETHOVEN 1-2 oraz dwie edycje konkursu TANGO.

Wyłączając konkurs TANGO, realizowany we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), które publikuje listy rankingowe i finansuje granty w ramach tego konkursu, w pozostałych ww. konkursach NCN złożono w latach 2013-2017 łącznie prawie 53,4 tys. wniosków, wśród nich 11,7 tys. otrzymało finansowanie na łączną kwotę ponad 5 mld zł (patrz tabela poniżej). Należy zaznaczyć, że podstawą prezentowanych zestawień są dane aktualne na dzień rozstrzygnięcia kolejnych edycji konkursów NCN, publikowane w postaci list rankingowych i nie uwzględniają późniejszych odwołań czy rezygnacji ze strony wnioskodawców.

Tabela 1. Statystyki konkursów NCN rozstrzygniętych w latach 2013-2017

  2013 2014 2015 2016 2017 Ogółem
Liczba rozstrzygniętych konkursów 14 12 13 14 14 67
Liczba złożonych wniosków 10 564 11 432 11 035 9 632 10 713 53 376
Liczba wniosków zakwalifikowanych do finansowania 2 433 1 804 2 055 2 371 3 001 11 664
Wysokość przyznanego finansowania (mln zł) 1 002,26 760,31 968,57 1 141,69 1 202,84 5 075,67

W prezentowanych zestawieniach pominięto również dane dla konkursu SYMFONIA, ze względu na fakt, że projekty finansowane w ramach tego konkursu są prowadzone we współpracy konsorcyjnej kilku jednostek naukowych i przypisanie wysokości przyznanego finansowania tylko dla lidera konsorcjum, może zniekształcać interpretację danych zawartych w zestawieniach.

Rejestr obejmuje dane dotyczące wnioskodawców konkursów NCN na poziomie jednostek naukowych (z wyodrębnieniem wydziałów i innych jednostek w przypadku uczelni wyższych) wraz z przypisaną im grupą wspólnej oceny (GWO) oraz kategorią naukową według kategoryzacji KEJN. Przy czym w zestawieniu wyodrębniono jednostki naukowe, w przypadku których nie udało się zidentyfikować GWO oraz innych wnioskodawców nieuwzględnionych w kategoryzacji KEJN, którzy:

  • otrzymali co najmniej jeden grant w latach 2013-2017 – warunek w przypadku zestawienia zbiorczego dla lat 2013-2017,
  • otrzymali co najmniej 1 grant w poszczególnych latach - warunek w przypadku zestawień rocznych.

Zestawienia zawierają następujące dane:

  1. grupa wspólnej oceny (GWO),
  2. kategoria KEJN przypisana danej jednostce naukowej w roku 2017, zgodnie z  uchwałami w sprawie proponowanych kategorii naukowych dla poszczególnych jednostek naukowych podjętymi przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych  (KEJN) na posiedzeniach  w dniach 11 i 12 października 2017 r., opublikowanymi na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW): https://www.nauka.gov.pl/komunikaty/wyniki-kompleksowej-oceny-jakosci-dzialalnosci-naukowej-lub-badawczo-rozwojowej-jednostek-naukowych-2017.html. Warto podkreślić, że ww. wykaz zatwierdzonych do przyznania przez Ministra kategorii naukowych ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest decyzją administracyjną),
  3. kategoria KEJN przypisana danej jednostce z roku 2016, która jest zgodna z komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dn. 4 lipca 2014 r. oraz jego aktualizacją z dn. 29 czerwca 2016 r.,
  4. nazwa jednostki uczelnianej,
  5. nazwa jednostki głównej,
  6. liczba wniosków złożonych w konkursach NCN rozstrzygniętych w poszczególnych latach,
  7. liczba grantów pozyskanych w konkursach NCN rozstrzygniętych w poszczególnych latach,
  8. liczbowy współczynnik sukcesu,
  9. wysokość przyznanego finansowania,
  10. liczba pracowników naukowych zatrudnionych w jednostkach naukowych,
  11. wysokość przyznanego finansowania w przeliczeniu na jednego pracownika,
  12. źródła danych o liczbie zatrudnionych osób.

Uwagi o interpretacji danych

We wszystkich prezentowanych zestawieniach wnioskodawcy zostali uporządkowani w ramach grup wspólnej oceny (GWO).  W zestawieniach uwzględniono również wnioskodawców nieprzypisanych do żadnej z grup przy zachowaniu podziału na jednostki naukowe, a także innych wnioskodawców.

W zestawieniach rocznych, wnioskodawców uszeregowano w kolejności malejącej, sortowanej według wysokości przyznanej kwoty finansowania w przeliczeniu na 1 pracownika, z wyjątkiem wnioskodawców niebędących jednostkami naukowymi, których uporządkowano wg. całkowitej wysokości przyznanej kwoty finansowania.

Ze względu na zmieniającą się w poszczególnych latach liczbę pracowników naukowych w rozpatrywanych jednostkach, w zestawieniu sumarycznym dla lat 2013-2017 wnioskodawców uszeregowano w kolejności malejącej, wg. całkowitej wysokości przyznanego finansowania.

Interpretując prezentowane dane, należy pamiętać, że zestawienia nie odzwierciedlają jakości danej jednostki m.in. ze względu na zróżnicowaną kosztochłonność prac badawczych prowadzonych w ramach różnych dziedzin nauki, nawet tak bliskich sobie tematycznie, jak historia i archeologia (w badaniach archeologicznych koszty projektów są znacząco wyższe, ze względu na konieczność prowadzenia prac badawczych w terenie). Ponadto należy dodać, że uczelnie wyższe oprócz działalności badawczej prowadzą również działalność dydaktyczną, co warto uwzględnić przy porównywaniu ich z instytutami badawczymi lub jednostkami Polskiej Akademii Nauk pod względem wysokości pozyskanego finansowania w przeliczeniu na pracownika naukowego.

Zestawienie nie przedstawia także pełnej aktywności grantowej jednostek: dotyczy aktywności jednostek tylko w konkursach ogłaszanych przez NCN, nie uwzględnia natomiast innych potencjalnych źródeł finansowania badań w Polsce i za granicą. Co więcej, zestawienie obejmuje także jednostki, które zajmują się głównie badaniami stosowanymi lub też, w przypadku uczelni artystycznych, nie koncentrują się na pozyskiwaniu środków na badania podstawowe. Przy interpretacji danych należy również pamiętać, że poszczególnym jednostkom przypisano wnioski składane przez osoby fizyczne, które wskazywały daną instytucję jako miejsce prowadzenia badań naukowych, realizacji stypendium, bądź stażu. Należy również dodać, iż w nielicznych przypadkach informacje zawarte we wnioskach nie wskazywały jednoznacznie, z którego wydziału pochodzi dany wniosek. W takich przypadkach decyzję o przypisaniu wniosku do danej jednostki naukowej podejmowano analizując przede wszystkim afiliacje kierownika, opiekuna naukowego projektu, jak również treść samego wniosku.

Pozycja jednostki na prezentowanej liście nie powinna być traktowana jako jednoznaczny i wystarczający wskaźnik jakości oraz aktywności naukowej tej jednostki.

Charakterystyka zmiennych w zestawieniach

Baza danych dla poszczególnych lat składa się z trzech zasadniczych zestawień o tej samej strukturze danych:

  1. zestawienie jednostek naukowych – wnioskodawców w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku, uporządkowanych w ramach GWO, zgodnie z parametryzacją i kategoryzacją jednostek naukowych dokonaną przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych i zaproponowaną do akceptacji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (uchwała z dn. 11 i 12 października 2017 r. w sprawie proponowanych kategorii naukowych dla poszczególnych jednostek naukowych);
  2. zestawienie jednostek uczelnianych, które wnioskowały o finansowanie w danym roku, w przypadku których nie udało się zidentyfikować GWO i kategorii naukowej;
  3. zestawienie innych wnioskodawców, którzy otrzymali w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku przynajmniej jeden grant, a które nie przynależą do kategorii jednostek naukowych, tj. firmy, stowarzyszenia, fundacje, muzea, szpitale itp.

W zestawieniach zawarto informacje na temat aktywności grantowej jednostek w konkursach NCN z perspektywy ich stanu zatrudnienia.

Aktywność grantową jednostek w ww. zestawieniach charakteryzują następujące zmienne:

  1. wnioski złożone – liczba wniosków złożonych w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku;
  2. pozyskane granty – liczba wniosków zakwalifikowanych do finansowania w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku;
  3. współczynnik sukcesu – liczbowy wskaźnik sukcesu, tj. stosunek liczby wniosków zakwalifikowanych do składanych w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku;
  4. przyznana kwota – wysokość finansowania przyznanego na realizację wniosków zakwalifikowanych do finansowania w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku.

Zmienne dotyczące zatrudnienia:

  1. pracownicy naukowi – zmienna łącząca dane o liczbie pracowników naukowych wg następującej zasady: w pierwszej kolejności uwzględniono dane uzyskane od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, obejmujące jednostki, które złożyły wniosek o przyznanie dotacji na utrzymanie potencjału badawczego (dla konkursów rozstrzygniętych w 2013 i 2014 r. wykorzystano dane z wniosków na rok 2015; dla konkursów rozstrzygniętych w 2015 r. i 2016 r. oraz 2017 r.– dane z wniosków odpowiednio na rok 2016, 2017 oraz 2018). Dane dotyczą łącznej liczby etatów w jednostkach przy uwzględnianiu również części dziesiętnych tych etatów. Brakujące dane uzupełniano na podstawie informacji pozyskanych od Ośrodka Przetwarzania Informacji z baz POL-on za lata 2013 -2015, przy czym otrzymane dane dla lat 2013 i 2014 podają liczbę pracowników w danej jednostce uczelnianej, natomiast dane dla 2015 r. podają całkowitą liczbę pracowników w jednostce głównej. W zestawieniu za rok 2016 i 2017 nie korzystano z danych z systemu POL-on;
  2. finansowanie/pracownicy naukowi – stosunek wysokości finansowania przyznanego w konkursach NCN rozstrzygniętych w danym roku do wartości zmiennej pracownicy naukowi;
  3. źródło danych (pracownicy naukowi) – w tej kolumnie jest wskazywana baza źródłowa, z której pochodzi informacja na temat liczby pracowników naukowych w danej jednostce (zgodnie z zasadą omówioną przy zmiennej pracownicy naukowi).