Prof. Bartosz Brożek, dr hab. Joanna Sułkowska oraz dr hab. Piotr Sankowski zostali wyróżnieni Nagrodą NCN 2018. Za szczególne osiągnięcia naukowe w zakresie badań podstawowych laureaci otrzymają nagrody pieniężne w wysokości 50 tys. zł. Uroczystość, tradycyjnie już, odbyła się w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.
Ustanowione w 2013 r. wyróżnienie przyznawane jest badaczom do 40. roku życia. Ideą Nagrody NCN jest wspieranie najwybitniejszych uczonych prowadzących badania na polu badań podstawowych w polskich jednostkach naukowych. Nagroda jest wręczana w trzech obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach o życiu oraz naukach ścisłych i technicznych.
Tegorocznym laureatem w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce jest prof. Bartosz Brożek z Katedry Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach swoich badań prof. Brożek współpracuje także z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Kapituła Nagrody NCN doceniła jego nowatorską koncepcję normatywności prawa oraz innych systemów normatywnych, w oparciu o argumentację filozoficzną i wykorzystanie ustaleń nauk kognitywnych i ewolucyjnych. Zainteresowania naukowe prof. Brożka obejmują m.in. teorię i filozofię prawa, a także filozofię nauki, języka i umysłu.
– Moje podejście do badań naukowych podsumować można następującym nakazem: rozwiązuj ciekawe i ważne problemy, wykorzystując do tego wszelkie narzędzia, jakie masz do dyspozycji – wyjaśnia prof. Brożek. – Uważam, że nie można prowadzić odpowiedzialnej refleksji w zakresie prawa i filozofii, jeśli nie weźmie się pod uwagę osiągnięć współczesnych nauk kognitywnych. W ostatnich kilkudziesięciu latach zrewolucjonizowały one nasze rozumienie funkcjonowania umysłu i mechanizmów ludzkich zachowań.
W obszarze nauk o życiu została nagrodzona dr hab. Joanna Sułkowska z Centrum Nowych Technologii oraz Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Została doceniona za prace nad „zaplątanymi” białkami. Niewłaściwe działanie „zapętlonych białek” może prowadzić do różnych chorób cywilizacyjnych, a rozszyfrowanie ich tajemnic może przynieść przełom w leczeniu choroby Alzheimera, Parkinsona, czy też otyłości. Dr hab. Sułkowska specjalizuje się w biofizyce molekularnej i teoretycznej. Jej badania mają ma charakter interdyscyplinarny, w swojej pracy wykorzystuje metody fizyczne, matematyczne i biologiczne.
– Bardzo ważną rzeczą w mojej pracy jest umiejętność szerokiego patrzenia, nieprzywiązywania się do danej dziedziny: analizowania struktury białek nie tylko okiem fizyka, lecz również biorąc pod uwagę perspektywę biologa i chemika. Trzeba wyobrażać sobie rzeczy, których nie widać gołym okiem, choć one rzeczywiście istnieją – mówi dr hab. Sułkowska.
Trzeci z laureatów dr hab. Piotr Sankowski z Instytutu Informatyki na Uniwersytecie Warszawskim został wyróżniony za fundamentalne wyniki w dziedzinie algorytmów grafowych, zwłaszcza w zakresie znajdowania skojarzeń w grafach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na problemach optymalizacji kombinatorycznej, ze szczególnym uwzględnieniem obliczeń dynamicznych i stochastycznych oraz inżynierii algorytmicznej.
– Algorytmy odgrywają coraz większą rolę w naszym życiu. Podejmują za nas decyzje, jaką informację zobaczymy na stronie internetowej, dobierają pod nas reklamy, czy decydują o cenach w sklepach internetowych i supermarketach – tłumaczy dr hab. Sankowski. – Zrozumienie, jak zrobić to dobrze, a w szczególności, w jaki sposób zagwarantować, aby działały one w sposób sprawiedliwy, jest ogromnym wyzwaniem, które przed nami stoi.
Kandydatów do Nagrody wskazują naukowcy, m.in. byli członkowie Rady NCN, dotychczasowi przewodniczący Zespołów Ekspertów NCN, laureaci Nagrody z poprzednich lat, a także inni wybitni przedstawiciele świata nauki wskazani przez Radę i dyrektora NCN. W tej edycji do zgłaszania kandydatów uprawnionych było 497 osób. Wpłynęło 69 zgłoszeń, z których w drugim etapie wyłonionych zostało sześciu finalistów, po dwóch w każdym z trzech obszarów. Ostateczny wybór laureatów należał do Kapituły Nagrody NCN złożonej z przedstawicieli Centrum i fundatorów Nagrody.
Nagroda NCN stanowi również pomost między światem nauki i biznesu. Narodowe Centrum Nauki co roku zaprasza do współpracy przedsiębiorstwa zaangażowane w działalność społeczną i badawczą, które decydują się przyjąć rolę fundatorów, przekazując każdemu z laureatów wyróżnienie w wysokości 50 tys. zł. W tym roku są to Grupa Adamed, Jastrzębska Spółka Węglowa oraz Fundacja KGHM Polska Miedź.
Laureaci Nagrody NCN 2018 wraz z fundatorami, laudatorami oraz dyrekcją NCN.
Laureat Nagrody NCN 2018 w naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce – prof. Bartosz Brożek
Laureatka Nagrody NCN 2018 w naukach o życiu – dr hab. Joanna Sułkowska
Laureat Nagrody NCN 2018 w naukach ścisłych i technicznych – dr hab. Piotr Sankowski
Autor zdjęć: Michał Niewdana, NCN
