Otwieramy nabór wniosków w konkursach na projekty badawcze OPUS 28+LAP/Weave i SONATA 20. Łączny budżet obu konkursów to 600 mln złotych. Na wnioski naukowców czekamy do 16 grudnia.
OPUS to największy program grantowy Narodowego Centrum Nauki, który umożliwia naukowcom realizację projektów badawczych w polskich jednostkach naukowych. Jest otwarty dla wszystkich, niezależnie od doświadczenia i stażu naukowego kierownika projektu. W OPUS, podobnie jak w pozostałych konkursach Narodowego Centrum Nauki, można ubiegać się o finansowanie projektów ze wszystkich dziedzin nauki.
W każdej edycji konkursu OPUS naukowcy mogą wnioskować o środki na projekty krajowe, ale także projekty realizowane we współpracy z partnerami z zagranicznych instytucji naukowych lub z wykorzystaniem przez polskie zespoły badawcze wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych. We wrześniowej edycji konkursu OPUS dodatkowo otwieramy ścieżkę LAP w ramach programu Weave – dzięki niej polscy naukowcy mogą otrzymać środki na projekty realizowane we współpracy z partnerami z Austrii, Czech, Słowenii, Niemiec, Szwajcarii, Luksemburga lub Belgii-Flandrii, którzy występują równolegle o środki finansowe na realizację tych projektów do właściwych dla danego kraju instytucji finansujących. W takiej konfiguracji wnioski LAP oceniają zespoły ekspertów NCN, zaś agencje zagraniczne akceptują wyniki tej oceny i na jej podstawie przyznają środki zespołom partnerskim.
Projekty OPUS można planować na 12, 24, 36 lub 48 miesięcy, projekty OPUS LAP na 24, 36 lub 48 miesięcy, w zależności od kraju rezydencji zespołu partnerskiego. Nie ma górnego limitu finansowania na jeden projekt. Granty można przeznaczyć na wynagrodzenia dla kierownika i członków zespołu, stypendia, zakup aparatury, urządzeń, oprogramowania, materiałów i usług oraz wyjazdy służbowe, wizyty i konsultacje.
Budżet konkusu OPUS 28+LAP/Weave to 450 mln zł. Ogłoszenie OPUS 28+LAP/Weave.
Konkurs SONATA jest przeznaczony dla naukowców, którzy uzyskali stopień doktora w okresie od 2 do 7 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem, czyli między 1 stycznia 2017 do 31 grudnia 2022. Okres ten może zostać przedłużony w określonych przypadkach, np. o czas przebywania na zwolnieniach lub poświęcony opiece nad dziećmi. Kierownicy projektów muszą mieć w swoim dorobku co najmniej jedną opublikowaną lub przyjętą do druku pracę, lub przynajmniej jedno dokonanie artystyczne/artystyczno-naukowe. Projekty SONATA można planować na 12, 24 lub 36 miesięcy. W skład zespołu badawczego, oprócz kierownika projektu, mogą wejść dodatkowi wykonawcy, w tym studenci i doktoranci oraz osoby na stanowisku typu post-doc. Kierownikiem projektu w konkursie SONATA można być tylko raz.
Budżet konkursu SONATA 20 to 150 mln zł. Ogłoszenie SONATA 20.
Zmiany dotyczące stanowisk post-doc
Wrześniowe otwarcie konkursów NCN przynosi ze sobą istotne zmiany w regulaminie finansowania projektów. Rada NCN reagując na głosy płynące ze środowiska, podjęła decyzję o zmianach dotyczących zatrudnienia na stanowisku typu post-doc. Do tej pory zatrudnieni w tej formie mogli być naukowcy do 7 lat po uzyskaniu stopnia doktora (z możliwością przedłużenia o udokumentowane przerwy w karierze), teraz okres ten został przedłużony do 12 lat. Dodatkowo, do konkursu na stanowisko typu post-doc będzie mogła przystąpić osoba, dla której kierownik projektu był promotorem lub promotorem pomocniczym rozprawy doktorskiej (co wcześniej było niemożliwe), po spełnieniu innych warunków regulaminowych.
Ocena wniosków i wyniki
Wnioski złożone w konkursach OPUS 28+LAP/Weave i SONATA 20 będą oceniane według projakościowej dwustopniowej procedury oceny merytorycznej peer-review. W pierwszym etapie oceny wnioski opiniuje niezależnie co najmniej dwóch członków zespołów ekspertów, powołanych przez Radę NCN do oceny wniosków. Ocenę wniosku ustala kolegialnie zespół na pierwszym posiedzeniu panelowym. Wnioski skierowane do II etapu oceny są opiniowane indywidualnie przez co najmniej dwóch recenzentów, czyli naukowców specjalizujących się w tematyce wniosku. Ostateczną ocenę dla każdego wniosku po II etapie ponownie ustala cały zespół ekspertów, podczas drugiego posiedzenia panelowego, uwzględniając przy tym indywidualne opinie recenzentów. Wynikiem prac zespołu jest lista rankingowa, ze wskazaniem wniosków rekomendowanych do finansowania.
Ogłoszenie wyników konkursów OPUS 28 i SONATA 20 nastąpi w terminie do 6 miesięcy od momentu zamknięcia naboru wniosków, a więc do czerwca 2025. Ogłoszenie wyników dla projektów OPUS LAP będzie odbywać się w zależności od terminu zatwierdzania oceny przez agencje partnerskie, najpóźniej do listopada 2025.
Do tej pory we wszystkich rozstrzygniętych konkursach OPUS przyznaliśmy ponad 10,3 tys. grantów o łącznej wartości ponad 8,4 mld zł. Dzięki tym grantom polscy naukowcy mogą m.in. zweryfikować, czy nanoplastik wszechobecny w ekosystemie wykazuje działanie neurotokstyczne i wpływa negatywnie na mózg, opracować nowe materiały pod kątem potrzeb medycyny oraz sprawdzić, jak wygląda tworzenie prawa umów w erze cyfrowej. Przykłady projektów OPUS.
W konkursach SONATA przyznaliśmy do tej pory ponad 3 tys. grantów o łącznej wartości niemal 1,67 mld zł. Laureaci prowadzili badania m.in. nad włóknami polimerowymi do zastosowań w inżynierii tkankowej, zmiennością produkcji nasion u roślin czy też rolą wspólnej polityki rolnej w procesie unowocześniania polskiego rolnictwa. Zobacz więcej przykładów projektów SONATA.