Publikujemy wyniki konkursów MAESTRO 13 oraz SONATA BIS 11.
Konkurs MAESTRO przeznaczony jest dla doświadczonych naukowczyń i naukowców, zaś konkurs SONATA skierowany jest do naukowców, którzy chcieliby powołać nowy zespół badawczy. Można w nich otrzymać środki na wynagrodzenia dla zespołu, w tym również stypendia dla studentów lub doktorantów, zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej oraz pokryć inne koszty związane z realizacją projektu.
MAESTRO 13 oraz SONATA BIS 11 zostały ogłoszone w czerwcu 2021 roku. W obu konkursach złożono łącznie 455 wniosków. Do finansowania zakwalifikowane zostały 93 projekty na łączną kwotę niemal 236 mln złotych. Łączny wskaźnik sukcesu liczbowego wyniósł 20,44%.
MAESTRO to konkurs dla badaczy, którzy mają w dorobku publikacje w renomowanych czasopismach lub wydawnictwach naukowych i doświadczenie w kierowaniu projektami wyłonionymi w konkursach krajowych i międzynarodowych. Konkurs ma na celu realizację pionierskich badań, wykraczających poza obecny stan wiedzy, których efektem mogą być odkrycia naukowe. W trzynastej edycji granty otrzymało 9 laureatów, co przełożyło się na liczbowy wskaźnik sukcesu w wysokości 12,3%. Łączna wartość nagrodzonych projektów wynosi niemal 34 mln złotych.
Laureaci konkursu zrealizują swoje projekty na uniwersytetach: Gdańskim, Jagiellońskim, Uniwersytecie im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wrocławskim oraz w trzech instytutach Polskiej Akademii Nauk – Biochemii i Biofizyki, Biologii Ssaków oraz Matematycznym.
Prof. Krzysztof Schmidt z Instytutu Biologii Ssaków PAN zbada wpływ ryzyka związanego z obecnością dużych ssaków drapieżnych, takich jak wilk i ryś, i stresu u ich ofiar – ssaków kopytnych, np. jelenia i sarny, na funkcjonowanie ekosystemu leśnego strefy umiarkowanej. Poznanie tych zależności jest istotne ze względu na wielofunkcyjność roli, jaką pełnią duże ssaki drapieżne w kształtowaniu ekosystemów leśnych i fakt, że większość́ gatunków drapieżników na świecie w ciągu ostatnich dwustu lat doświadczyła dramatycznego spadku liczebności i zasięgów, co prowadzi do degradacji całych ekosystemów. Badania zostaną przeprowadzone na terenach Puszczy Białowieskiej. Projekt pt. Wpływ stresu indukowanego u ssaków kopytnych przez drapieżnictwo na funkcjonowanie ekosystemu leśnego strefy umiarkowanej otrzymał finansowanie na niemal 4,5 mln złotych.
Grant otrzymał również prof. Bartosz Brożek z Uniwersytetu Jagiellońskiego, laureat Nagrody NCN z 2018 roku. Prawnik, filozof i kognitywista w konkursie MAESTRO 13 otrzymał finansowanie w wysokości prawie 1,9 mln złotych na badania pt. Naturalna historia prawa. Celem projektu jest ustalenie, jakie zdolności ludzkiego umysłu sprawiły, że możliwy był rozwój prawa. Rekonstrukcja historii może dać także odpowiedź na pytania, jakie są możliwe, a jakie niezwykle mało prawdopodobne ścieżki przyszłego rozwoju prawa.
Lista laureatów MAESTRO 13 (pdf)
SONATA BIS to konkurs na projekty mające na celu powołanie nowego zespołu. Skierowany jest do osób, które uzyskały stopień naukowy doktora w okresie od 5 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem. W 11. edycji wyróżniono 84 wnioski na łączą kwotę ponad 202 mln złotych. Liczbowy wskaźnik sukcesu dla konkursu SONATA BIS 11 wyniósł 22%.
Wśród nagrodzonych projektów są badania dotyczące diagnostyki medycznej i zdrowia.
Jedną z najczęściej występujących przypadłości, na którą cierpi ponad miliard osób na całym świecie jest migrena. W Polsce boryka się z nią osiem procent osób. Choć to dolegliwość powszechna, jej patogeneza nie jest jeszcze dokładnie poznana. Celem projektu Neurobiologiczne mechanizmy bólu migrenowego – rola układu opioidowego i nocyceptynowego dr Katarzyny Targowskiej-Dudy z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie jest zidentyfikowanie obszarów mózgu i neuronów odpowiedzialnych za odczuwanie bólu. Badania mają zapewnić lepsze zrozumienie mechanizmów powstawania migreny szczególnie niewyjaśnionych dotąd objawów migrenowego bólu głowy, fotofobii a także zaburzeń socjalnych. Mogą także prowadzić́ do identyfikacji skuteczniejszych i bezpieczniejszych terapii bólów głowy, w tym bólu migrenowego. Na projekt badaczka otrzymała prawie 1,8 mln złotych.
Chorobą cywilizacyjną wywołującą dyskomfort i zaburzenia widzenia u milionów osób na całym świecie, głównie w podeszłym wieku, jest zespół suchego oka. Celem badań dr hab. inż. Doroty Szczęsnej-Iskander z Politechniki Wrocławskiej jest poznanie czynników ryzyka wpływających na powstawanie zespołu suchego oka po zabiegach okulistycznych. Na projekt pt.: Zespół suchego oka po chirurgii zaćmy jako platforma do opracowania wiarygodnych modeli choroby powierzchni oka wspierającą diagnostykę i ocenę badaczka otrzymała ponad 2,2 mln złotych. Wiedza nabyta podczas badań pozwoli na głębsze poznanie przyczyn powstawania suchego oka oraz na opracowanie lepszych metod diagnostycznych, opartych na analizie danych medycznych i modelowaniu matematycznym.
Lista laureatów SONATA BIS 11 (pdf)
Listy rankingowe - link do bazy zawierającej wyniki konkursów wraz z opisami popularnonaukowymi wszystkich projektów.