Piotr Śniady, Wiesław Babik oraz Michał Bilewicz zostali laureatami Nagrody Narodowego Centrum Nauki 2015. Każdy z nich otrzyma 50 tysięcy złotych za wybitne osiągnięcia naukowe.
Laureaci Nagrody NCN 2015. Od lewej: dr hab. Michał Bilewicz, prof. dr hab. Piotr Śniady oraz dr hab. Wiesław Babik. Fot. Michał Niewdana
Laureatem Nagrody NCN 2015 mógł zostać uczony, który nie ukończył 40. roku życia – celem Nagrody jest bowiem wspieranie młodych badaczy. Wyróżnienie jest przyznawane za znaczące osiągnięcia naukowe dokonane w ramach badań podstawowych prowadzonych w polskiej jednostce naukowej, udokumentowane publikacjami afiliowanymi w polskiej jednostce. Nagroda jest fundowana przez przedsiębiorstwa zaangażowane we wspieranie działalności naukowej.
Nagrodę NCN 2015 w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce otrzymał dr hab. Michał Bilewicz, psycholog społeczny z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego za pokazanie trójczynnikowej struktury współczesnego antysemityzmu i jej psychologicznych konsekwencji.
– Uprzedzenia prowadzą do dyskryminacji, konfliktów, a czasem wręcz do zbrodni i ludobójstw. Zdecydowałem się badać uprzedzenia, aby lepiej zrozumieć i wyjaśnić mroczną stronę ludzkiej psychiki. Rozumiejąc lepiej źródła uprzedzeń możemy jednak również sprawniej im zapobiegać – i mam nadzieję, że moje badania znajdą zastosowanie na tym polu – podkreślił dr hab. Michał Bilewicz.
Fundatorem Nagrody w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce jest FBN Poland: Colian, ENEL-MED SA, Grupa Bemo Motors, Grupa Nowy Styl, Netbox PL Sp. z o.o. oraz Yes.
W obszarze nauk o życiu Nagrodę NCN 2015 otrzymał dr hab. Wiesław Babik, biolog ewolucyjny, który na co dzień pracuje w Instytucie Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kapituła przyznała mu wyróżnienie za badania nad ewolucją adaptatywną zwierząt ze szczególnym uwzględnieniem zmienności genów MHC.
– Ciekawi mnie wykorzystanie informacji historycznej zawartej w genach do wnioskowania o procesach ewolucyjnych. Takie badania pozwalają lepiej zrozumieć mechanizmy, dzięki którym powstaje ogromna różnorodność organizmów zamieszkujących Ziemię – zaznacza dr hab. Wiesław Babik.
Fundatorem Nagrody w obszarze nauk o życiu jest firma Celon Pharma S.A.
Trzecim laureatem Nagrody NCN 2015 jest prof. dr hab. Piotr Śniady, który jest pracownikiem Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Polskiej Akademii Nauk. Prof. Śniady otrzymał Nagrodę w obszarze nauk ścisłych i technicznych za znaczące wyniki w teorii reprezentacji i probabilistyce nieprzemiennej.
– Celem moich badań jest znalezienie ukrytych struktur, które tłumaczyłyby otaczający nas świat, zarówno widzialny świat fizyczny, jak i niewidzialny świat matematycznych idei. Do poszukiwania takich struktur wyjątkowo dobrze nadają się narzędzia kombinatoryki – mówi prof. Śniady.
Fundatorem Nagrody w obszarze nauk ścisłych i technicznych jest EDF Polska S.A.
Nagrodę NCN w trzech obszarach badawczych przyznaje Rada Narodowego Centrum Nauki oraz kapituła konkursowa złożona z przedstawicieli Centrum oraz przedstawicieli fundatorów Nagrody. Kandydaci mogą być zgłaszani przez innych wybitnych naukowców, zaś każda z osób uprawnionych może zgłosić tylko jedną kandydaturę.
Do Nagrody NCN 2015 zgłoszono 72 kandydatów, przy czym niektórzy badacze byli nominowani równocześnie przez dwie lub trzy osoby. Spośród nadesłanych zgłoszeń komisje konkursowe Rady NCN wybrały po dwóch finalistów w każdym z trzech obszarów badawczych. Ostatecznego wyboru laureatów dokonała Kapituła już we wrześniu, jednak nazwiska laureatów pozostawały tajne aż do dnia uroczystości.
Uroczystość wręczenia Nagrody NCN 2015 odbyła się 7 października w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach (Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie). Ceremonię poprowadziła pani Grażyna Torbicka, a Nagrody wręczali sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego – prof. Marek Ratajczak, dyrektor NCN – prof. Zbigniew Błocki, przewodniczący Rady NCN – prof. Michał Karoński oraz przedstawiciele fundatorów Nagrody NCN: Jerzy Chachuła, dyrektor ds. Badań i Rozwoju EDF Polska S.A., Bogdan Manowski, członek zarządu Celon Pharma S.A. oraz Adam Rozwadowski, prezes zarządu Centrum Medycznego ENEL-MED. S.A.
Autor zdjęć: Michał Niewdana