śr., 17/10/2018 - 14:05

W dniach 10-11 października 2018 r. Rada NCN spotkała się po raz kolejny. Pierwszego dnia odbyły się posiedzenia Komisji Rady NCN: Odwoławczej, ds. Regulaminów i Procedur, ds. oceny efektów działalności NCN oraz Nauk Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce (K-1), Nauk Ścisłych i Technicznych (K-2) i Nauk o Życiu (K-3). Tego samego dnia odbyło się również spotkanie Rady NCN z członkami Rady minionych kadencji poświęcone dyskusji na temat działalności Centrum.

Na wstępie posiedzenia plenarnego, w dniu 11 października, Rada uchwałą nr 88/2018 ustaliła wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację projektów badawczych w konkursach MAESTRO 10, HARMONIA 10 i SONATA BIS 8 w ramach poszczególnych dyscyplin, biorąc pod uwagę przebieg oceny formalnej i analizę wysokości wnioskowanych środków. Decyzją Rady na realizację projektów badawczych przez doświadczonych naukowców w konkursie MAESTRO 10 zostało przeznaczonych łącznie 40 mln zł, w tym 7,9 mln zł w naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, 18,3 mln zł  w naukach ścisłych i technicznych oraz 13,8 mln zł w naukach o życiu. W dziesiątej edycji konkursu HARMONIA na projekty badawcze realizowane w ramach współpracy międzynarodowej Rada przeznaczyła 40 mln zł, w tym 7,6 mln zł w naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, 15,3 mln zł w naukach ścisłych i technicznych oraz 17,1 mln zł w naukach o życiu. Decyzją Rady budżet konkursu SONATA BIS 8 został zwiększony ze 120 do 170 mln zł, co pozwoli na sfinansowanie większej liczby projektów badawczych, w tym w naukach humanistycznych społecznych i o sztuce o łącznej wartości 23,7 mln zł, w naukach ścisłych i technicznych o wartości 74,2 mln zł oraz w naukach o życiu o wartości 72,1 mln zł. Rada uchwałą nr 94/2018 wybrała również członków Zespołów Ekspertów, którzy będą odpowiedzialni za ocenę wniosków złożonych w konkursach MAESTRO 10, HARMONIA 10 i SONATA BIS 8. W ocenie wniosków będzie brało udział łącznie dziewięć Zespołów Ekspertów złożonych z polskich i zagranicznych naukowców. Pierwsze spotkania panelowe odbędą się już w połowie listopada.

W dalszej części obrad członkowie Rady uchwałą nr 89/2018 określili warunki oraz regulamin przyznawania środków na realizację zadań finansowanych lub dofinansowanych w konkursach międzynarodowych organizowanych przez NCN we współpracy wielostronnej UNISONO. Rada zmieniła zasady finansowania wynagrodzeń dla polskich zespołów naukowych uczestniczących w realizacji międzynarodowych projektów badawczych, których wysokość będzie uzależniona od tego, czy zespół jednocześnie koordynuje prace konsorcjum międzynarodowego uczestniczącego w realizacji danego projektu i czy projekt będzie realizowany w Polsce w więcej niż jednym podmiocie. Nowe zasady przyznawania środków na projekty badawcze realizowane w ramach konkursów międzynarodowych organizowanych przez NCN we współpracy wielostronnej będą obowiązywać m.in. dla kolejnych konkursów ogłaszanych przez sieć CHIST-ERA i NORFACE.

Rada dyskutowała również o zasadach przyznawania stypendiów naukowych w projektach badawczych finansowanych przez NCN w świetle nowych przepisów ustawy 2.0, w szczególności regulacji dotyczących systemu kształcenia doktorantów.  Omawiano również propozycje przeprowadzania kolejnej edycji konkursów: SONATINA, ETIUDA i UWERTURA, których ogłoszenie planowane jest w grudniu.

Dużo uwagi poświęcono również omówieniu planów NCN dotyczących nowych inicjatyw i obszarów potencjalnej aktywności międzynarodowej, w tym współpracy dwustronnej z agencjami finansującymi badania naukowe z Wielkiej Brytanii (UK Research and Innovation UKRI)  i Szwajcarii (Swiss National Science Foundation –SNSF). Rada zapoznała się także z wynikami międzynarodowych konkursów organizowanych przez NCN we współpracy wielostronnej w ramach programów: EqUIP (EU-India Platform for Social Sciences and Humanities), JPI-EC-AMR (Joint Programming Initiative on Antimicrobial Resistance) oraz CHIST-ERA (European Coordinated Research on Long-term Challenges in Information and Communication Sciences & Technologies).

W związku z przystąpieniem NCN do działań Science Europe promujących obowiązkowy otwarty dostęp do publikacji naukowych powstałych w ramach wszystkich projektów badawczych finansowanych ze środków publicznych, Rada wyraziła poparcie dla podpisania przez NCN tzw. deklaracji DORA San Francisco Declaration on Research Assessment dotyczącej oceny osiągnięć badawczych. Wśród sygnatariuszy tejże deklaracji znajdują się inne organizacje członkowskie Science Europe, m.in. z Austrii (FWF), Estonii (ETAG), Francji (ANR), Irlandii (HRB), Norwegii (RCN), Szwajcarii (SNSF) oraz Wielkiej Brytanii (UKRI).  

W związku z apelami części naukowców o usunięcie przepisu ograniczającego zatrudnienie na stanowisku typu post-doc z regulaminu przyznawania środków na realizację zadań finansowanych przez Narodowego Centrum Nauki, Rada ponownie dyskutowała na ten temat. Zdecydowano o przygotowaniu modyfikacji kontrowersyjnego przepisu uwzględniającej argumenty przedstawione w apelach, lecz z zachowaniem idei przyświecającej Radzie w czasie ustanowienia pierwotnego przepisu. Stanowisko Rady w tej sprawie będzie ogłoszone wkrótce.

Na zakończenie Rada uchwałą nr 90/2018 zaopiniowała wykonanie projektów badawczych finansowanych w konkursach przekazanych przez MNiSW do realizacji w NCN oraz uchwałą nr 91/2018 oceniła raporty końcowe z realizacji grantów NCN.