Wrócili do kraju po latach spędzonych w prestiżowych ośrodkach zagranicznych. W Polsce kierują Centrami Doskonałości Dioscuri. Kolejny odcinek podcastu NCN poświęcony jest tej wspólnej inicjatywie Towarzystwa Maxa Plancka i Narodowego Centrum Nauki.
Program Dioscuri umożliwia wybitnym naukowcom prowadzenie badań na najwyższym światowym poziomie w jednostkach naukowych w Europie Środkowej i Wschodniej.
Do tej pory we współpracy Towarzystwa Maxa Plancka (MPG) i NCN w Polsce powstało osiem centrów. Konkursy Dioscuri są otwarte dla naukowców z całego świata, niezależnie od obywatelstwa, narodowości czy dyscypliny, którą reprezentują. Wszyscy dotychczasowi laureaci programu, wybrani przez międzynarodowy komitet naukowy, to polscy młodzi naukowcy, którzy wrócili do kraju po latach pracy zagranicą. Gośćmi kolejnego odcinka podcastu NCN są dr Aleksandra Pękowska i dr Grzegorz Sumara z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, laureaci pierwszego konkursu Dioscuri, rozstrzygniętego w 2018 roku, dr Małgorzata Jacobs, koordynatorka dyscyplin i koordynatorka programu Dioscuri w NCN oraz Agatha Iwanek, koordynatorka administracyjna w programie Dioscuri w Instytucie Nenckiego PAN.
Dr Aleksandra Pękowska kieruje Centrum Doskonałości Biologii Chromatyny i Epigenomiki. Wcześniej pracowała w jednym z Narodowych Instytutów Zdrowia w Stanach Zjednoczonych. – Rozważałam powrót do Europy i uczestniczyłam w innych rekrutacjach, ale warunki tego grantu i sama idea mnie przyciągnęły, i postanowiłam dołączyć do tego projektu – mówi badaczka.
W projekcie Dioscuri bada wkład astrocytów w ewolucję mózgu. – Większość naukowców skupia się na neuronach. Nas interesują komórki, które opiekują się neuronami – astrocyty. Wiadomo, że astrocyty morfologicznie zmieniły się w sposób diametralny w toku ewolucji. Natomiast podstawy, geny, regiony DNA, które odpowiadają za tę zmianę są nieznane i my właśnie szukamy interesujących genów, które mogą naświetlić wkład astrocytów w ewolucję mózgu – opowiada. W projekcie współpracuje z Instytutem Genetyki Molekularnej Maxa Plancka w Berlinie.
Dr Grzegorz Sumara bada molekularne podstawy chorób metabolicznych, takich jak otyłość, cukrzyca typu II i miażdżyca. – Zajmujemy się wykrywaniem zmian, jakie zachodzą w tkance tłuszczowej, w jelitach w czasie rozwoju otyłości. Próbujemy odkryć zmiany w fizjologii, zmiany zachodzące na poziomie molekularnym, a później próbujemy modyfikować te zmiany w celu leczenia otyłości i chorób z nią związanych – mówi. Zespół dr Sumary współpracuje z naukowcami z Uniwersytetu Technicznego w Monachium
Goście Anny Korzekwy-Józefowicz mówią o swoich badaniach, innych grantach NCN polskich i międzynarodowych oraz wpływie ograniczeń budżetowych NCN na działalność naukową. Zapraszamy do słuchania.
Centra Dioscuri finansowane są przez polskie Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz niemieckie Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych. Dioscuri działają w instytutach PAN i na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W kolejnych edycjach konkursu laureatami zostali:
- dr Paweł Dłotko, prof. Gracjan Michlewski oraz dr Bartłomiej Wacław
- dr Mikołaj Frączyk, dr Przemysław Nogły i dr Mateusz Sikora
Poprzednie odcinki:
Podcast nr 1. Kobiety i mężczyźni w nauce
Podcast nr 2. Jak oceniamy wnioski
Podcast nr 3. Budżet, wynagrodzenia, mobilność
Zapraszamy do słuchania!
