Predykcje współczynnika sukcesu w OPUS 25 i PRELUDIUM 22

W konkursach NCN, które rozstrzygniemy na początku grudnia, liczbowy współczynnik sukcesu będzie jednocyfrowy. – To jest wielka szkoda dla nauki w Polsce, ale trzeba sobie jasno powiedzieć, co jest tego przyczyną. Sytuacja budżetowa NCN w tej chwili jest tragiczna – mówi prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.

OPUS to flagowy konkurs NCN, w którym mogą brać udział badaczki i badacze na wszystkich etapach kariery. Centrum przeznacza na ten program ponad połowę środków, którymi dysponuje. PRELUDIUM skierowane jest do najmłodszych naukowców, jeszcze przed doktoratem.

OPUS 25 i PRELUDIUM 22 zostały ogłoszone w marcu, w tej chwili trwa ocena projektów, rozstrzygnięcie konkursu planowane jest na początek grudnia. Na podstawie złożonych wniosków, już teraz jesteśmy jednak w stanie wstępnie oszacować, że finansowy współczynnik sukcesu wyniesie około 10 proc., a liczbowy wskaźnik będzie jednocyfrowy.

Finansowanie otrzyma tylko kilka procent badaczek i badaczy, starających się o grant na realizację swoich pomysłów i planów naukowych.

– To uderza w naukowców. Zawsze protestowaliśmy, gdy współczynnik był niższy niż 20%, teraz jest już niższy niż w ERC – mówi szef NCN. W konkursie OPUS 25 naukowcy złożyli blisko 2,2 tys. wniosków na kwotę blisko 3 mld zł. W PRELUDIUM 22 wpłynęła zbliżona liczba wniosków, na kwotę ponad 300 mln zł. Budżet, jakim dysponujemy na te konkursy, to 335 mln zł.

– Myślę, że powinniśmy zastanowić się nad adnotacją, przy informowaniu o braku finansowania projektów, podobną do tej, jaką dostajemy w rachunkach za prąd, np. komu zawdzięczamy jakieś obniżki. Pewnie NCN będzie musiał naszych niedoszłych grantobiorców poinformować, dlaczego finansowania nie otrzymali, często mimo bardzo dobrych wniosków, które na finansowanie absolutnie zasługują – komentuje dyrektor.

Łączny budżet NCN na finansowanie badań – o czym alarmowaliśmy już wielokrotnie – pozostaje na zbliżonym poziomie od sześciu lat. W tym czasie kwota wnioskowana przez naukowców wzrosła o kilkadziesiąt procent.

Bez odpowiedzi pozostał czerwcowy apel dyrektora i szefa Rady NCN do Ministra Edukacji i Nauki o zwiększenie finansowania Centrum o 300 mln zł.

Równocześnie przekazany do Sejmu pod koniec września projekt ustawy budżetowej na przyszły rok przewiduje wzrost finansowania na naukę i szkolnictwo wyższe o 2,3 mld zł. – Znalazły się dodatkowe środki na naukę, natomiast NCN na dotację celową, mimo największych potrzeb, nie dostał nic – mówi prof. Błocki.

Z dodatkowych środków 1,8 mld zł zostało przyznane m.in. na zwiększenie subwencji. Powiększona została też np. o 87 mln zł pula środków na programy ministra, o 60 mln zł na Sieć Badawczą Łukasiewicz, a dodatkowe 122 mln zł przeznaczono na ,,pozostałą działalność".