Dariusz Wieczorek, minister nauki, spotkał się z członkami Rady oraz przedstawicielami biura NCN. Rozmowy dotyczyły m.in. finansowania nauki, funkcjonowania agencji oraz powołania zespołu ds. bieżącej współpracy między MNiSW a NCN.
Posiedzenie Rady NCN z udziałem ministra Dariusza Wieczorka, fot. MNiSW
– NCN jest bardzo ważną instytucją, jeżeli chodzi o polską naukę. Będziemy starali się, żeby środki finansowe na realizację zadań NCN po prostu w budżecie państwa się znalazły – mówił Dariusz Wieczorek 14 listopada w Krakowie.
W tym roku dotacja dla NCN na finansowanie projektów badawczych wzrosła o 200 mln złotych. We wrześniu Rada NCN apelowała o wzrost budżetu NCN w 2025 roku o 300 mln złotych na badania i o 2 mln na funkcjonowanie instytucji. Zgodnie z przyjętym przez rząd projektem budżetu państwa finansowanie agencji ma zwiększyć się o znacznie niższą sumę – 50 mln złotych. W trakcie spotkania w Krakowie minister podkreślał, że proces legislacyjny jest w toku i że istnieje jeszcze szansa na zmianę wysokości dotacji.
– W tej sprawie jesteśmy po jednej stronie. Jeśli chodzi o NCN, to jestem dobrej myśli – mówił.
Szef resortu nauki jednocześnie zaznaczył, że „kluczową sprawą jest w tej chwili bezpieczeństwo” i że gros środków publicznych przeznaczanych jest na armię i zbrojenia. W przyszłym roku budżet w dyspozycji ministra obrony narodowej ma wynieść 186 mld złotych. – Ja to wiem i każdy minister wie, że ze względu na sytuację geopolityczną być może z jakichś swoich aspiracji trzeba zrezygnować – mówił.
Prof. Krzysztof Jóźwiak, dyrektor NCN, zwrócił uwagę, że w dzisiejszych realiach zbrojenia to „nie tylko czołgi czy armaty”, ale także takie obszary jak cyberbezpieczeństwo czy ochrona społeczeństwa przed manipulacjami i dezinformacją. – Właśnie w tym obszarze widzę – i myślę, że nie tylko ja – dużą rolę nauk podstawowych – mówił. Zadeklarował, że NCN przygotuje strategię, która umożliwiłaby przeznaczenie pewnej części budżetu militarnego na konkursy agencji związane z tymi zagadnieniami. Uczestnicy dyskusji zwrócili także uwagę na możliwość organizowania przez NCN konkursów dotyczących m.in. zdrowia czy bezpieczeństwa energetycznego. Propozycja przygotowania takiej strategii spotkała się z zainteresowaniem ministra Wieczorka i obietnicą rozmów z ministrem obrony narodowej.
Członkowie Rady i dyrektor NCN podkreślali również konieczność zwiększenia finansowania samej instytucji oraz umożliwienia jej większej elastyczności w wydawaniu środków, co pozwoliłoby m.in. na zwiększenie wynagrodzeń. – Jednym z mierników jakości pracy agencji na całym świecie jest bardzo dobry współczynnik kosztów funkcjonowania biura w stosunku do przyznawanych grantów. NCN wypada tutaj bardzo dobrze. To dowód, że pracownicy agencji wykonują swoje obowiązki na wysokim poziomie i warto ich wspierać w tej pracy – podkreślał prof. Tomasz Dietl z Rady NCN.
Prof. Krzysztof Jóźwiak zaznaczył, że koszty funkcjonowania agencji nie przekraczają 3% środków przeznaczanych na granty, co jest „wyjątkowym wynikiem”. – Prawda jest taka, że w całym systemie najważniejsi są ludzie – mówił.
W trakcie spotkania członkowie Rady zwracali uwagę na potrzebę powołania zespołu roboczego zajmującego się bieżącą współpracą między MNiSW a agencją. Podkreślano, że istotne byłoby stworzenie przestrzeni do regularnych spotkań przedstawicieli Rady NCN i biura agencji z osobami delegowanymi przez ministerstwo – niekoniecznie samym ministrem, lecz odpowiednio wyznaczonymi reprezentantami. – Planujemy powołanie zespołu, który będzie zajmował się tymi sprawami na poziomie operacyjnym i podejmował niezbędne decyzje – zapewnił szef resortu nauki.
