– Jesteśmy na rozstaju dróg. Pewien model rozwoju krajów, takich jak Polska, właśnie się kończy i trzeba postawić na nowe silniki gospodarki – mówi prof. Krzysztof Jóźwiak. W rozmowie z „Forum Akademickim” podkreśla rolę badań podstawowych w budowaniu konkurencyjnej gospodarki i wskazuje na niedostatki dotychczasowej polityki innowacyjnej.
– Ostatnie lata pokazały, że przyjęta strategia wspierania innowacji nie przyniosła oczekiwanych efektów – mówi prof. Jóźwiak. Jego zdaniem kluczowym problemem było pomijanie badań podstawowych i skoncentrowanie się na późniejszych etapach wdrożeń. Nie da się budować nowoczesnej gospodarki bez solidnej bazy naukowej. – Badania podstawowe są właśnie źródłem innowacji, na pewno w XXI wieku – podkreśla.
W wywiadzie dyrektor NCN przypomina, że budżet Centrum stanowi zaledwie 5% całości środków ministerialnych na naukę. Podkreśla, że konkursowy system finansowania badań to najlepszy sposób na zapewnienie wysokiej jakości projektów, jednak zwraca uwagę na niski wskaźnik sukcesu w konkursach NCN, który może zniechęcać naukowców do aplikowania. – Bardzo demotywujące jest to, że budżet NCN pozwala na finansowanie jedynie co ósmego lub co dziesiątego zgłoszonego projektu – zaznacza.
Poruszony zostaje również temat umiędzynarodowienia polskiej nauki. Jak zauważa prof. Jóźwiak, Polska powinna dążyć do przyciągania badaczy z zagranicy i tworzenia warunków do swobodnej wymiany myśli. System grantowy NCN jest dobrze oceniany na świecie, ale aby skutecznie konkurować o talenty, konieczne jest stabilne finansowanie i klarowna ścieżka kariery dla naukowców.
Zdaniem dyrektora NCN nauka powinna być kluczowym elementem strategii rozwojowej państwa. – Dostrzegam zmianę narracji wokół nauki – politycy zaczynają rozumieć jej znaczenie dla przyszłości Polski. Teraz czas na konkretne działania – konkluduje prof. Jóźwiak.
Pełny wywiad można przeczytać na stronie „Forum Akademickiego”. Rozmowa ukazała się 24 lutego.