Analiza mechanizmu odpowiedzialnego za zmiany sprawności sensomotorycznej u osób z chorobą Parkinsona i określenie ich związku z zaburzeniami funkcji poznawczych

Celem planowanych badań jest ocena istotności wpływu parametru czasu na podstawowe procesy regulujące funkcjonowanie motoryczne i poznawcze. Badanie wpisuje się w nurt poszukiwań mających wyjaśnić mechanizm powstawania zaburzeń funkcji motorycznych i poznawczych w oparciu o najbardziej fundamentalne zasady kierujące procesem przetwarzania informacji. Analiza wzorca odpowiedzialnego za prawidłowy przebieg procesów w czasie zostanie zbadana u osób z chorobą Parkinsona i schorzeniami podobnymi. Specyfika objawów w chorobie Parkinsona (połączenie zaburzeń motorycznych i poznawczych) pozwala zakładać, że znaczenie parametru czasu dla prawidłowego funkcjonowania mózgu jest większe niż do tej pory przypuszczano.

Powszechną tendencją obserwowaną w życiu codziennym jest łączenie ruchu z bodźcami słuchowymi. Między innymi słuchanie muzyki wywołuje u ludzi reakcje motoryczne zsynchronizowane z pulsem muzyki. Odpowiedź ruchowa realizowana jest najczęściej przez spontaniczne wybijanie pulsu ręką lub nogą, rytmiczny chód lub kołysanie się w rytm muzyki. Zdolność do synchronizowania się z bodźcami słuchowymi jest oceniana w prostych zadaniach, polegających na wybijaniu rytmu palcem wskazującym lub ręką jednocześnie z zewnętrznym źródłem dźwięku emitującym regularnie następujące po sobie dźwięki. Źródeł różnic indywidualnych w synchronizacji sensomotorycznej upatruje się w jej trzech głównych komponentach: zegarze wewnętrznym, realizacji motorycznej i mechanizmach korekcji. Biologicznymi podstawami trzech wymienionych komponentów są powiązane ze sobą obszary podkorowe (jądra podstawy oraz móżdżek) i korowe mózgu (dodatkowa kora ruchowa, zakręt skroniowy górny, grzbietowa kora przedruchowa). Kontrowersje dotyczą zakresu procesów, które regulowane są w oparciu o prawidłowe działanie zegara wewnętrznego i mechanizmów z nim związanych. W planowanych badaniach, posługując się obserwacją procesów psychicznych i analizą procesów psychomotorycznych w chorobach neurodegeneracyjnych, podjęta zostanie próba ustalenia związku między postrzeganiem czasu, możliwościami synchronizacji i wyższymi funkcjami psychicznymi.

Częstość zachorowań na chorobę Parkinsona i stopień, w jakim schorzenie to upośledza codzienne funkcjonowanie chorego, jest niedoszacowana. Choroba prowadzi do przedwczesnej zależności od otoczenia, a w skrajnych przypadkach do instytucjonalizacji chorych. PD (Parkinson's disease) jest jednym z dwóch głównych źródeł niepełnosprawności na tle neurologicznym, w związku z tym istnieje potrzeba wypracowania kompleksowego modelu rehabilitacji motorycznej i poznawczej dla tej grupy chorych. Oprócz celu ściśle naukowego badanie w perspektywie może przyczynić się do poprawy standardów opieki nad chorymi i wypracowania skutecznych metod rehabilitacji.

dr Ilona Laskowska

Tytuł doktora nauk humanistycznych w dziedzinie psychologii uzyskała w 2008 roku na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Staż podoktorski realizuje w Katedrze Psychologii Poznawczej WSFiZ w Warszawie. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień neuropsychologii klinicznej i neuropsychologii muzyki oraz możliwości ich wykorzystania w diagnostyce i rehabilitacji osób z chorobą Parkinsona.

Data publikacji: 04.12.2013