Wpływ wodopochodnych czynników chorobotwórczych we wczesnym dzieciństwie na umieralność w starszych grupach wieku

Fot. M. Muszyńska

Zgodnie z wynikami badań klinicznych i epidemiologicznych choroby zakaźne przebyte w dzieciństwie mają istotny wpływ na rozwój chorób przewlekłych w wieku dojrzałym i długość trwania życia. Przykładowo, zakażenie bakterią chlamydią pneumonae może spowodować rozwój chorób krążenia i raka żołądka, a zakażenie we wczesnym dzieciństwie bakterią helicobacter pyroli wpływa na zachorowalność na raka żołądka, zaś wszczepienny wirus wątroby typu B – na chorobę nowotworową wątroby.

W projekcie, który realizowany jest przy współpracy z badaczami z Uniwersytetu Duke w Stanach Zjednoczonych, po raz pierwszy podejmuje się problem badania zależności poziomu umieralności w starszym wieku (65 lat i więcej) od przebytych w dzieciństwie wodopochodnych chorób zakaźnych i pasożytniczych. Według weryfikowanych hipotez, jeśli przechodzone we wczesnym dzieciństwie wodopochodne choroby zakaźne i pasożytnicze mają wpływ na ryzyko zgonu spowodowane chorobami przewlekłymi w starszych grupach wieku, zależność ta będzie widoczna poprzez wyższy stopień umieralności wśród osób starszych urodzonych w miastach przed wprowadzeniem powszechnych systemów oczyszczania wody pitnej, a w szczególności wśród osób innej rasy niż biała, które w mniejszym stopniu mogły zapewnić sobie dostęp do czystej wody. Jednocześnie analizujemy możliwość modyfikacji badanej zależności przez sprzyjające zdrowiu warunki społeczno-ekonomiczne występujące w miejscu zamieszkania osoby starszej.

W badaniu wykorzystany będzie zbiór danych dla ludności Stanów Zjednoczonych, gdzie oszacowano, iż interwencja prozdrowotna państwa polegająca na zapewnieniu powszechnego dostępu do czystej wody pitnej w miastach odpowiedzialna była za blisko połowę spadku umieralności w tym kraju w latach 1900-1930. Jeśli hipotezy badania zostaną potwierdzone, to oznaczałoby jednak, iż w szacowaniu ‘zysku’ wynikającego z tej interwencji nie wystarcza uwzględnienie wyłącznie spadku umieralności ze względu na choroby zakaźne i występujące bezpośrednio komplikacje zdrowotne. Takie postępowanie prowadzi do niedoszacowania skali jego korzyści.

Korzyścią dodatkową, dotychczas niewiązaną bezpośrednio z powszechnym dostępem do wody pitnej, byłoby zmniejszenie częstotliwości występowanie chorób przewlekłych u osób w starszym wieku, które są długookresową konsekwencją zakażeń wodopochodnych we wczesnym dzieciństwie.

Wyniki zaplanowanych badań są ważne nie tylko dla oceny spadku umieralności, który wystąpił w krajach rozwiniętych podczas przejścia epidemiologicznego. Ze względu na to, że na początku XXI wieku w dalszym ciągu istnieją na świecie rejony, gdzie brak jest powszechnego dostępu do czystej wody pitnej, wyniki badania stanowić będą ważny głos w dyskusji dotyczącej konsekwencji tego zjawiska dla sytuacji zdrowotnej w krajach rozwijających się i postępu w wydłużaniu życia w tych krajach.

Dr Magdalena Muszyńska

Pracę doktorską dotyczącą uwarunkowań tworzenia rodziny obroniła w Szkole Głównej Handlowej w 2006 r. Była słuchaczem studiów doktoranckich w Max Planck Institute for Demographic Research w Rostoku, gdzie w trakcie stażu podoktorskiego zainteresowała się kwestiami modelowania i prognozowania umieralności oraz stanu zdrowia ludności. Zainteresowania te rozwijała podczas pobytu w Instytucie Badań nad Ludnością na Uniwersytecie Duke w Stanach Zjednoczonych w latach 2006-2010.

Data publikacji: 03.09.2012