Naukowcy z Warszawy i Krakowa zrealizują dwa międzynarodowe projekty badawcze, które zostały zakwalifikowane do finansowania dzięki współpracy NCN ze szwajcarską agencją Swiss National Science Foundation (SNSF). Ich łączny budżet to ponad 4,2 mln zł. Przedstawiamy drugą listę rankingową projektów wyłonionych w tegorocznej edycji konkursu Weave-UNISONO.
Obydwaj laureaci będą prowadzić badania z obszaru nauk o życiu. Dr Marcin Tabaka z Międzynarodowego Centrum Badań Oka w Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk zrealizuje projekt dotyczący przestrzennych uwarunkowań oporności na immunoterapię w chorobie nowotworowej. Dzięki rozwojowi onkologii, w ostatnich latach obiecującą metodą walki z kilkoma typami nowotworów opornych na inne dostępne metody leczenia stała się terapia immunologicznych punktów kontrolnych (immune-checkpoint therapy, ICI). Ostatnie badania pokazują jednak, że jedynie ok. 13% pacjentów na nią odpowiada, co więcej – jej mechanizmy nie są do końca poznane. Z tymi problemami zmierzy się zespół dra Tabaki wspólnie z partnerami z Uniwersytetu w Bazylei pod kierownictwem prof. Alfreda Zippeliusa. Naukowcy podejmą próbę zrozumienia, jak dokładnie działa ICI i dlaczego u większości pacjentów zawodzi. W tym celu przeprowadzą interdyscyplinarne badania, m.in. przeprowadzą serię eksperymentów analizujących zmiany komórkowe i transkrypcyjne związane z komórkami immunologicznymi infiltrującymi mikrośrodowisko guza oraz opracują narzędzia obliczeniowe, które pomogą lepiej zrozumieć organizację mikrośrodowiska guza. Na realizację czteroletnich badań polski zespół otrzymał niemal 1,85 mln zł.
Drugim laureatem w tej odsłonie konkursu Weave-UNISONO został dr Tomasz Kościółek z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, który przeprowadzi badania nad ludzkim mikrobiomem jelitowym. Naukowcy na całym świecie od lat zajmują się zbadaniem różnorodności organizmów zamieszkujących jelita w czasie i przestrzeni oraz tego, w jaki sposób różnice w ich populacjach odnoszą się do ludzkiego zdrowia i zachowania. Do tej pory odkryto 600 milionów genów kodujących białka oraz prawie 5000 gatunków prokariotycznych, jednak naukowcy nadal nie znają funkcji około połowy z odkrytych genów. Zespół dra Kościółka we współpracy z partnerami z Uniwersytetu w Bazylei pod kierownictwem prof. Torstena Schwede podejmie próbę ich przebadania oraz identyfikacji ich roli i funkcji w organizmie człowieka, wykorzystując głębokie uczenie się i modelowanie ewolucyjne na dużą skalę. W projekcie stworzą atlas struktur białkowych ludzkiego jelita z adnotacjami funkcji i mapę wszechświata białek, aby pomóc badaczom poruszać się po tej ogromnej przestrzeni. Na realizację czteroletniego projektu polski zespół otrzymał niemal 2,4 mln zł.
Projekty zostały zakwalifikowane do finansowania po przeprowadzeniu oceny merytorycznej przez szwajcarską agencję Swiss National Science Foundation jako agencję wiodącą w programie Weave, Narodowe Centrum Nauki jako partner w programie Weave zaakceptowało wyniki tej oceny i przyznało finansowanie polskim zespołom.
Weave-UNISONO
Konkurs Weave-UNISONO to efekt wielostronnej współpracy między instytucjami finansującymi badania naukowe, skupionymi w stowarzyszeniu Science Europe. Został ogłoszony w celu uproszczenia procedur składania i selekcji projektów badawczych we wszystkich dyscyplinach nauki, angażujących badaczy z dwóch lub trzech krajów europejskich.
Wyłanianie laureatów opiera się na procedurze agencji wiodącej – Lead Agenccy Procedure (LAP), w myśl której tylko jedna z instytucji partnerskich odpowiedzialna jest za pełną ocenę merytoryczną wniosku, pozostali partnerzy akceptują wyniki tej oceny.
W ramach programu Weave partnerskie zespoły badawcze składają wnioski o finansowanie równolegle do agencji wiodącej oraz do właściwych dla siebie instytucji uczestniczących w programie. Wspólny projekt musi zawierać spójne plany badań, wyraźnie ukazujące wartość dodaną współpracy międzynarodowej.
Konkurs Weave-UNISONO jest otwarty w trybie ciągłym. Zachęcamy zespoły pragnące podjąć współpracę z partnerami z Austrii, Czech, Słowenii, Szwajcarii, Niemiec, Luksemburga oraz Belgii-Flandrii do zapoznania się z treścią ogłoszenia konkursowego i składania wniosków.