Niemal 3,3 ml zł otrzymają zespoły z Polski i Belgii-Flandrii na realizację badań z zakresu holografii i analizy sygnałów cyklostacjonarnych oraz dotyczących przewagi materii nad antymaterią we Wszechświecie. Wszystkie trzy wnioski były oceniane przez agencję FWO (Research Foundation - Flanders), zaś NCN zaakceptowało wyniki tej oceny w ramach współpracy w programie Weave.
Hologramy ultrawysokiej jakości
Prof. dr hab. inż. Tomasz Kozacki z Politechniki Warszawskiej wraz z zespołem poświęci swoje badania zagadnieniu holografii ultraszerokokątnej i ultrawysokorozdzielczej, która jest niezwykle przełomową technologią. Holografia tego typu eliminuje kluczową wadę klasycznych wyświetlaczy 3D tzw. konflikt wergencji i akomodacji, oferując w pełni naturalne, realistyczne widzenie przestrzenne z szerokim polem obserwacji przekraczającym 100°. Dzięki niezwykle gęstym modulatorom światła, barwnej holografii i zaawansowanym algorytmom przetwarzania możliwe staje się kodowanie i wyświetlanie dużych obiektów 3D w ultrawysokiej jakości, choć wymaga to ogromnej mocy obliczeniowej i nowych metod rejestracji, generowania i kompresji danych. Projekt UltraHolo odpowiada na te wyzwania, opracowując pełen system: od tworzenia i zarządzania hologramami po wyświetlacze 16K × 16K z pikselami mniejszymi niż 250 nm oraz narzędzia do oceny jakości. Celem projektu jest umożliwienie powstania realistycznych, immersyjnych wizualizacji 3D dla edukacji, medycyny, projektowania i rozrywki. Budżet projektu po stronie polskiej wynosi ponad 650 tys. zł. Po stronie flamandzkiej zespołem z Vrije Universiteit Brussel pokieruje Peter Schelkens.
Sygnały o stałym rytmie i powtarzalności
W drugim z nagrodzonych projektów dr hab. inż. Agnieszka Wyłomańska z Politechniki Wrocławskiej wraz z zespołem zajmie się rozwijaniem zaawansowanych technik przetwarzania sygnałów dla modeli cyklostacjonarnych. Projekt dotyczy rozwijania nowoczesnych metod analizy sygnałów, które mają naturalny rytm lub powtarzalność — w warunkach silnych zakłóceń, zarówno typowych (gaussowskich), jak i impulsowych, trudniejszych do uchwycenia. Badacze chcą lepiej zrozumieć źródła takich sygnałów i ich szumy, stworzyć realistyczne modele matematyczne oraz opracować algorytmy pozwalające je wykrywać, opisywać i oczyszczać, m.in. poprzez rozdzielanie nakładających się sygnałów, segmentację i klasyfikację. Nowe, odporne na zakłócenia reprezentacje — w tym uogólnione mapy częstotliwość–częstotliwość — będą oceniane pod względem dokładności i złożoności obliczeniowej. Choć metody mają charakter uniwersalny, ich skuteczność zostanie zademonstrowana na przykładzie diagnostyki maszyn wirnikowych, gdzie analiza drgań pozwala wykrywać uszkodzenia przekładni i łożysk. Opracowane narzędzia mają nie tylko identyfikować cykliczne źródła sygnałów, ale też wspierać dalsze przetwarzanie, np. wybór pasma częstotliwości z najbardziej wartościową informacją diagnostyczną, co poprawi jakość wykrywania awarii w warunkach laboratoryjnych i przemysłowych. Polski zespół na realizację trzyletniego projektu otrzyma ponad niemal 1,3 mln tys. zł., a pracami zespołu flamandzkiego pokieruje Konstantinos Gryllias z KU Leuven.
Asymetria materia-antymateria
Ostatni z nagrodzonych w tej turze projektów dotyczy przygotowania generatorów Monte Carlo do przyszłych eksperymentów z oscylacjami neutrin. Na czele polskiego zespołu stoi prof. dr hab. Jan Sobczyk z Uniwersytetu Wrocławskiego, zaś po stronie flamandzkiej kierownikiem projektu jest Natalie Jachowicz z Ghent University. Na sfinansowanie polskiej części badań przeznaczono ponad 600 tys. zł.
Naukowcy pochylą się nad zagadką przewagi materii nad antymaterią we Wszechświecie. Obecnie próbuje się ją wyjaśnić m.in. poprzez badania oscylacji neutrin prowadzone w licznych eksperymentach. W Europie szczególny wkład ma inicjatywa ESSnuSB+, która dzięki intensywnym wiązkom neutrin z Europejskiego Źródła Spalacyjnego chce z wyjątkową precyzją zmierzyć asymetrię materia–antymateria w drugim maksimum oscylacji. Kluczowym warunkiem takiego pomiaru jest bardzo dokładne modelowanie oddziaływań neutrin z jądrami w detektorach, zwłaszcza w niskich energiach (200–300 MeV), gdzie dotychczasowe narzędzia zawodzą. Projekt zakłada stworzenie nowego, precyzyjnego modelu tych oddziaływań poprzez rozszerzenie możliwości symulatora NuWro opartego na mikroskopowych teoriach rozwijanych w Gandawie, tak aby wypełnić istniejącą lukę i umożliwić przełomowe testy podstaw fizyki neutrin.
Listy rankingowe Weave-UNISONO
Weave-UNISONO i procedura agencji wiodącej
Konkurs Weave-UNISONO to efekt wielostronnej współpracy między instytucjami finansującymi badania naukowe, skupionymi w stowarzyszeniu Science Europe. Został ogłoszony w celu uproszczenia procedur składania i selekcji projektów badawczych we wszystkich dyscyplinach nauki, angażujących badaczy z dwóch lub trzech krajów europejskich.
Wyłanianie laureatów opiera się na procedurze agencji wiodącej, w myśl której tylko jedna z instytucji partnerskich odpowiedzialna jest za pełną ocenę merytoryczną wniosku, pozostali partnerzy akceptują wyniki tej oceny.
W ramach programu Weave partnerskie zespoły badawcze składają wnioski o finansowanie równolegle do agencji wiodącej oraz do właściwych dla siebie instytucji uczestniczących w programie. Wspólny projekt musi zawierać spójne plany badań, wyraźnie ukazujące wartość dodaną współpracy międzynarodowej.
Konkurs Weave-UNISONO jest otwarty w trybie ciągłym. Zachęcamy zespoły pragnące podjąć współpracę z partnerami z Austrii, Czech, Słowenii, Szwajcarii, Niemiec, Luksemburga oraz Belgii-Flandrii do zapoznania się z treścią ogłoszenia konkursowego i składania wniosków.