– Odwiedzamy wszystkie ważne ośrodki w kraju – mówił na Uniwersytecie w Białymstoku prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN. Od 11 do 12 maja na Podlasiu odbyły się Dni NCN.
Fot. Tomasz Hodun dla NCN
Celem Dni NCN jest zaprezentowanie NCN oraz zachęcenie badaczek i badaczy na różnych etapach kariery, pracujących w różnych ośrodkach, do udziału w konkursach organizowanych przez Centrum i wsparcie ich w przygotowywaniu wniosków o granty. To wydarzenie cykliczne, odbywające się za każdym razem w innym mieście. Współorganizatorami tegorocznego przedsięwzięcia były instytucje akademickie i naukowe z Podlasia – Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Politechnika Białostocka oraz Instytut Biologii Ssaków PAN z Białowieży.
Dyrektor NCN przypomniał, że elementem wyróżniającym państwa demokratyczne jest apolityczne finansowanie badań oraz istnienie niezależnej agencji grantowej, wspierającej najlepsze projekty. – Od ponad 10 lat NCN z powodzeniem tę rolę spełnia. Wprowadziliśmy uznane standardy, widzimy polską naukę jako część nauki globalnej, a nie izolowaną wyspę, jesteśmy bardzo aktywni na arenie międzynarodowej – mówił prof. Błocki w trakcie spotkania otwierającego Dni NCN. I dodawał, że utrzymanie niezależnej agencji jest kluczowe „dla przyszłości nauki w Polsce”.
Ośrodek z aspiracjami
W latach 2011-2021 jednostki z województwa podlaskiego otrzymały łącznie 435 grantów NCN (ponad 100 z nich otrzymały osoby jeszcze przed doktoratem), a wskaźnik sukcesu wyniósł 18 procent.
– Mam nadzieję, że nasze spotkanie zaowocuje tym, że pracownicy uczelni białostockich, będą mogli w jeszcze większym stopniu korzystać z różnego typu grantów, projektów, które prowadzi Narodowe Centrum Nauki – podkreślał prof. Robert Ciborowski, rektor Uniwersytetu w Białymstoku.
Fot. Tomasz Hodun dla NCN
– Jesteśmy do państwa dyspozycji – mówił prof. Jacek Kuźnicki, przewodniczący Rady NCN. Badacz przypomniał, że celem agencji jest „wspieranie jak najlepszej nauki i naukowców, którzy mogą tę naukę realizować”. – Staramy się, by środki na naukę były rozdysponowywane w miarę równomiernie. Nie mamy wpływu na jakość wniosków, które do nas wpływają, ale możemy wspierać te ośrodki, które mają nie w pełni wykorzystany potencjał naukowy i mają aspiracje – podkreślał. Przewodniczący Rady NCN mówił m.in. o warsztatach dla wnioskodawców organizowanych przez NCN i o roli pracowników administracji w jednostkach naukowych i uczelniach, którzy pomagają przygotowywać wnioski („to jedna z kluczowych kwestii; nie można na niej oszczędzać”). Wskazywał także na konieczność przyciągania przez uczelnie badaczy z innych ośrodków, w tym takich, którzy już kierują grantami NCN oraz stwarzania warunków do tworzenia nowych zespołów. Zniechęcał jednostki naukowe do premiowania pracowników za sam fakt złożenia wniosku grantowego. – Z naszych obserwacji wynika, że nie jest to dobre rozwiązanie. Jeśli promować pracowników, to za osiągnięcie sukcesu w uzyskaniu grantu, a jeszcze lepiej za osiągnięcia naukowe, za publikacje w czasopismach, które mają prestiż w danym środowisku – dodawał.
Fot. Tomasz Hodun dla NCN
W trakcie dwudniowego wydarzenia odbyło się także spotkanie dyrekcji i Rady NCN ze środowiskiem naukowym regionu i dyskusja na temat oferty grantowej NCN. Większość zajęć miała charakter bardzo praktyczny. Były wykłady i prezentacje laureatów grantów pracujących w Białymstoku i Białowieży, spotkania informacyjne o konkursach krajowych i międzynarodowych NCN oraz warsztaty dla naukowców i pracowników administracji uczelni. – Publikacja w open access zwiększa zaufanie do uzyskanych wyników, wzmacnia widoczność badań i naukowców na świecie. Te kwestie są bardzo ważne dla NCN. Open access to trend przyjęty na świecie i w Polsce chcemy podążać za tymi trendami – mówili na warsztatach o otwartej nauce i polityce NCN w tym zakresie koordynatorzy. Jedno ze spotkań dotyczyło programu POLONEZ BIS, który umożliwia przyjazd do Polski naukowców pracujących w zagranicznych ośrodkach.
Dni NCN odbywają się od 2013 roku. Poprzednie edycje odbyły się m.in. w Lublinie, Olsztynie i Gdańsku, a ostatnia – w 2019 roku w Łodzi. Spotkanie w Białymstoku początkowo miało się odbyć w 2020 roku, zostało jednak odwołane z powodu pandemii. W 2023 Dni NCN będą we Wrocławiu.
Relacja z Dni NCN 2022
Galeria zdjęć
Wskaźnik sukcesu jednostek z Podlasia w ciągu dekady wyniósł 18% (ogólny wskaźnik dla Polski to 21%). Najwyższą skutecznością charakteryzuje się Instytut Biologii Ssaków PAN (47%).
Województwo podlaskie najwyższy liczbowy wskaźnik sukcesu odnotowało kolejno w 2011 r. (33%), 2017 r. (29%), 2019 r. (22%). W konkursach NCN rozstrzygniętych w 2021 r. wskaźnik ten wyniósł 18%.
Największą aktywnością (w liczbach bezwzględnych) we wnioskowaniu o finansowanie NCN wykazuje się Uniwersytet w Białymstoku. Jednostka ta ma największą liczbę przyznanych grantów (179 grantów na ponad 59 mln zł).