Sześć projektów z finansowaniem w IMPRESS-U

Naukowcy z Bydgoszczy, Gliwic, Łodzi, Szczecina, Warszawy i Wrocławia dołączyli do grona laureatów prestiżowego konkursu IMPRESS-U. Zrealizują projekty we współpracy międzynarodowej z naukowcami z Ukrainy oraz Stanów Zjednoczonych, na które Narodowe Centrum Nauki przeznaczy ponad 7,3 miliona złotych.

International Multilateral Partnerships for Resilient Education and Science System in Ukraine (IMPRESS-U) to szansa dla badaczy pracujących w polskich jednostkach naukowych na podjęcie współpracy z badaczami z Ukrainy oraz Stanów Zjednoczonych, a także opcjonalnie z krajów bałtyckich: Litwy, Łotwy i Estonii. Inicjatorem konkursu jest amerykańska National Science Foundation, a polskimi partnerami programu są Narodowe Centrum Nauki oraz Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej.

Celem IMPRESS-U jest wspieranie wybitnych badań naukowych i technicznych oraz edukacji i innowacji poprzez współpracę międzynarodową, a także promowanie i stymulowanie integracji ukraińskich naukowców z globalnym środowiskiem naukowym.

Do NCN mogą być składane wnioski dotyczące badań podstawowych, zgodne z zakresem tematycznym konkursu EAGER. Projekty IMPRESS-U muszą opierać się na zrównoważonym i komplementarnym wkładzie wszystkich partnerskich zespołów badawczych. Kierownik polskiego zespołu musi mieć stopień naukowy doktora, w pracach mogą brać udział dodatkowi wykonawcy, w tym studenci i doktoranci oraz osoby na stanowiskach typu post-doc. Projekty można planować na 24 miesiące, a w budżecie można ująć m.in. koszty wynagrodzeń i stypendiów, koszty aparatury naukowo-badawczej oraz urządzeń i oprogramowania.

Wnioski wspólne ocenia merytorycznie National Science Foundation w procedurze lead agency, czyli agencji wiodącej. Polskie zespoły dodatkowo muszą złożyć do NCN wniosek krajowy, obejmujący ich zadania badawcze.

Jak ulepszyć teledetekcję – lidary satelitarne + uczenie maszynowe

Teledetekcja to metoda zdalnego pomiaru obiektów lub powierzchni dokonywana na przykład z samolotów, przestrzeni kosmicznej lub z oddalenia na powierzchni ziemi. Ważnym elementem systemów teledetekcji są, obok radarów i sonarów, lidary satelitarne pozwalające na wykonanie pomiarów powierzchni Ziemi w zakresie jej struktury topologicznej m.in. lasów, rzek i zbiorników wodnych, obszarów pustynnych, trawiastych, czy też zurbanizowanych. Dzięki danym pozyskanym z tego źródła możemy pogłębić zrozumienie wielu zjawisk występujących na Ziemi, zwłaszcza procesów zachodzących w ekosystemie, które determinują obieg składników odżywczych, wody i węgla na Ziemi. Aktualne możliwości pomiarowe lidarów satelitarnych są ograniczone, zarówno pod względem rozdzielczości przestrzennej, jak również zasięgu.

Prof. Krzysztof Okarma, fot. Aurelia Kołodziej Naukowcy z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Krzysztofa Okarmy we współpracy z partnerami z USA oraz Ukrainy otrzymali grant w konkursie IMPRESS-U na realizację badań eksploracyjnych nad kompresją generatywną dla kompresyjnego lidara. Narodowe Centrum Nauki przeznaczy na sfinansowanie ich prac 400 tys. zł.

Krzysztof Okarma na co dzień zajmuje się zagadnieniami oceny jakości obrazów cyfrowych oraz ich wzajemnego podobieństwa, a także innymi zagadnieniami dotyczącymi widzenia maszynowego i komputerowego oraz zastosowań metod analizy obrazów, także o charakterze interdyscyplinarnym. Naukowiec współpracował już wcześniej z zespołem prof. Volodymyra Lukina z National Aerospace University w Charkowie, z którym będzie realizować grant IMPRESS-U, nad zagadnieniami związanymi z oceną jakości obrazów, m.in. w ramach projektu badawczego finansowanego dzięki współpracy Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej oraz ukraińskiego Ministerstwa Nauki i Oświaty.

– W trakcie rozmów okazało się, że te zagadnienia mogą znaleźć zastosowanie przy kompresji generatywnej, stosowanej dla danych pomiarowych pochodzących z lidarów satelitarnych, którą zajmuje się zespół prof. Gonzalo Arce z University of Delaware w Stanach Zjednoczonych. Wspólnie przedyskutowaliśmy potrzeby zespołu amerykańskiego i możliwości współpracy z zespołem ukraińskim przy opracowywaniu funkcji strat na podstawie wcześniejszych doświadczeń i podjęliśmy decyzję o złożeniu wniosku w konkursie IMPRESS-U – mówi Krzysztof Okarma.

Celem międzynarodowego projektu jest zbadanie możliwości użycia metod uczenia maszynowego, w szczególności dla głębokich sieci neuronowych, do rekonstrukcji trójwymiarowego obrazu terenu na podstawie danych z kompresyjnego lidara satelitarnego uzyskiwanych z wysokości kilkuset kilometrów o jakości porównywalnej z wynikami uzyskiwanymi z wysokości kilkuset metrów. Rolą polskiego zespołu, w ścisłej współpracy z zespołem ukraińskim, jest opracowanie odpowiednich funkcji strat, w szczególności bazujących na dostosowaniu i modyfikacji zaproponowanych wcześniej hybrydowych wskaźników jakości dla różnych rodzajów obrazów, a także ich weryfikacja dla danych z pomiarów satelitarnych oraz lotniczych udostępnionych przez zespół z University of Delaware.

– Mam nadzieję, że dzięki realizacji projektu IMPRESS-U uda nam się zacieśnić współpracę z zespołami z Charkowa oraz University of Delaware. W prace projektowe planujemy zaangażować kilku młodych naukowców, więc liczymy na zainteresowanie ich tematem prowadzonych badań, a także na poszerzenie zainteresowań badawczych mojego zespołu – konkluduje Krzysztof Okarma.

Odbudowa zniszczonej infrastruktury z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju

Wojna tocząca się na terytorium Ukrainy wywołana przez rosyjską agresję codziennie przynosi kolejne zniszczenia infrastruktury, obiektów publicznych oraz zabudowań mieszkalnych. W tej sytuacji istotnym wyzwaniem dla naukowców jest opracowanie technologii budowlanych, które pozwolą na wykorzystanie relatywnie łatwo dostępnych materiałów, przy zachowaniu odpowiedniej ich jakości i wytrzymałości, aby móc szybko i efektywnie odbudować to, co zostało zniszczone.

dr hab. inż. Maciej Dutkiewicz, prof. PBŚ Rozwój nowego podejścia i materiałów konstrukcyjnych do odbudowy zniszczonej infrastruktury Ukrainy z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju będzie przedmiotem prac zespołu pod kierownictwem dr hab. inż. Macieja Dutkiewicza, prof. PBŚ z Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Naukowcy będą współpracować przy realizacji projektu IMPRESS-U z zespołami pod kierownictwem prof. Alexandra Orlova z Uniwersytetu w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych oraz prof. Maryny Sukhanevych z Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu Budownictwa i Architektury. Na prace projektowe po polskiej stronie NCN przeznaczy niemal 1,3 mln zł.

Zainteresowania badawcze Macieja Dutkiewicza koncentrują się na eko kompozytach cementowych i bezcementowych, betonach i zaprawach z włóknem metalicznym i niemetalicznym, diagnostyce stanu technicznego konstrukcji przy zastosowaniu analizy modalnej, metody spektralnej, machine learning oraz cyfrowej korelacji obrazu. Zajmuje się także monitorowaniem i redukcją drgań konstrukcji oraz tematyką odporności na pękanie elementów konstrukcji.

– Z partnerami z Ukrainy utrzymuję kontakt od wielu lat. Obecna sytuacja skłoniła mnie już wcześniej do zaangażowania się w różne aktywności pomocowe, a konkurs IMPRESS-U stał się dla nas doskonałą okazją do podjęcia ważnej tematyki badawczej i kontynuacji wcześniejszej współpracy – podkreśla Maciej Dutkiewicz.

Głównym celem naukowym projektu jest opracowanie technologii ekologicznych betonów drukowanych 3D oraz produkowanych w sposób tradycyjny przy zastosowaniu materiałów odpadowych o wysokim oraz umiarkowanym stopniu przetworzenia. Naukowcy planują sprawdzić w projekcie możliwość użycia do produkcji tego betonu kruszywa pochodzącego z recyklingu, a także innych materiałów, takich jak popiół lotny, cegły, szkło, a także przetworzona żywność oraz odpady rolnicze. Ilości poszczególnych składników w mieszankach zostaną zaprojektowane według wymagań użytkowych wynikających z ich przeznaczenia do budowy różnych obiektów infrastruktury. Użycie materiałów odpadowych w budownictwie stanowi duże wyzwanie technologiczne. Ze względu na niejednorodny charakter składników, z których będą wykonywane projektowane kompozyty, zostaną one dokładnie przebadane pod kątem ich trwałości oraz właściwości mechanicznych, termicznych i samonaprawialnych dzięki zastosowaniu odpadów o różnej granulacji. Zespół przeprowadzi także nowatorską analizę cyklu życia (Life Cycle Analysis, LCA) dla kruszyw z odpadów w zależności od ich wielkości i składu chemicznego.

– Nadrzędnym celem naszego projektu jest zastosowanie efektów badawczych w odbudowie zniszczonej infrastruktury Ukrainy – podkreśla Maciej Dutkiewicz.

Głęboko pod powierzchnią – jaki jest stan zasobów wód podziemnych w Europie?

W gronie laureatów konkursu IMPRESS-U jest także - dr hab. Tatiana Solovey, profesor z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego. Tatiana Solovey na co dzień zajmuje się zagadnieniami związanymi z monitorowaniem zmian zasobów wód podziemnych na podstawie grawimetrii satelitarnej, bliska jej jest także tematyka zarządzania zasobami wodnymi w obszarach transgranicznych.

dr hab. Tatiana Solovey, prof. PIG –PIB – Złożenie wniosku w konkursie IMPRESS-U było logiczną konsekwencja moich wcześniejszych badań, zrealizowanych w projekcie "EU-Waterres" w konsorcjum z dziesięcioma partnerami z pięciu krajów. Stworzyliśmy w nim narzędzia do skoordynowanego zarządzania i zintegrowanej ochrony transgranicznych wód podziemnych. Tematyka projektu IMPRESS-U jest z nim ściśle związana i wynika wprost z luk w wiedzy, które udało mi się zidentyfikować – podkreśla Tatiana Solovey.

Naukowczyni wraz z dr Justyną Śliwińską-Bronowicz z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk dzięki finansowaniu z Narodowego Centrum Nauki w wysokości niemal 1,42 mln zł weźmie udział w realizacji projektu międzynarodowego o akronimie GRANDE-U. Badacze z Polski, Ukrainy, Stanów Zjednoczonych, Litwy, Łotwy i Estonii połączą swoją wiedzę i doświadczenie, aby wspólnie pracować nad oceną odporności wód podziemnych poprzez zintegrowaną eksplorację danych dla Ukrainy. Wody podziemne są jednym z najważniejszych zasobów naturalnych i jednym z głównych źródeł słodkiej wody na Ziemi. Są z reguły wyższej jakości, bardziej odporne na zanieczyszczenia, mniej podatne na wahania i bardziej równomiernie rozłożone na Ziemi niż wody powierzchniowe. Mogą być wykorzystywane do celów konsumpcyjnych, w rolnictwie i przemyśle. W związku z obserwowanymi zmianami klimatycznymi, ważne jest ciągłe monitorowanie zasobów wód podziemnych oraz opracowywanie i udostępnianie pozyskiwanych danych tak, aby odpowiednie służby mogły w odpowiednim czasie podejmować niezbędne decyzje, zarówno w kontekście gospodarczym, jak i społecznym.

– Z większością partnerów miałam przyjemność współpracować już wcześniej. Koordynator całego konsorcjum, dr Ilya Zaslavsky z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego, skontaktował się ze mną w ubiegłym roku po tym, gdy znalazł w internecie informacje na temat projektu EU Waterres” – zaznacza Tatiana Solovey.

Celem projektu GRANDE-U jest opracowanie wysokorozdzielczej bazy danych na temat zasobów wód podziemnych dla obszaru krajów bałtyckich, Polski i Ukrainy ze szczególnym uwzględnieniem obszarów przygranicznych Ukrainy. Naukowcy z sześciu krajów połączą siły i zintegrują dane pozyskane różnymi metodami z wielu źródeł, aby przeprowadzić kompleksową analizę zmian zasobów wód podziemnych i dokonać zintegrowanej oceny bilansu wodnego i przepływów na polsko-ukraińskim obszarze transgranicznym.

– Mam nadzieję, że prowadzone przez mnie prace zaowocują licznymi publikacjami naukowymi i rozwojem nowej metody monitoringu zasobów wód podziemnych, która będzie w przyszłości stale wykorzystywana przez światowe służby geologiczne. Liczę również na zbudowanie silnej pozycji Instytutu, w którym mam przyjemność pracować, tak, aby stał się rozpoznawalną i szanowaną marką w pionierskich pracach badawczych w hydrogeologii – konkluduje Tatiana Solovey.

Pionierskie rozwiązania kontra delikatne stany – jak usprawnić komputery kwantowe

Komputery kwantowe to nowatorskie urządzenia oparte na zasadach mechaniki kwantowej, nad którymi od lat pracują naukowcy i firmy komercyjne na całym świecie, biorąc udział w wyścigu do osiągnięcia jak największej sprawności obliczeniowej, daleko przekraczającej możliwości tradycyjnych komputerów. Ich działanie oparte jest na bicie kwantowym, czyli kubicie, który stanowi podstawową jednostkę przetwarzania informacji kwantowej. Komputery kwantowe, mimo ogromnego potencjału, napotykają na nieodłączną przeszkodę: dekoherencję kubitów, zjawisko powodujące utratę delikatnych stanów kwantowych i wprowadzające niedokładności obliczeniowe.

Zespół prof. dr hab. Ryszarda Buczko z Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk dzięki finansowaniu uzyskanemu w konkursie IMPRESS-U weźmie udział w międzynarodowym projekcie badawczym pt. Dynamika kwantowa w nowych chalkogenkowych materiałach i urządzeniach.

Ryszard Buczko w swojej pracy naukowej zajmuje się teoretycznymi badaniami własności kryształów i niskowymiarowych nanostruktur. W ostatnim czasie interesował się głównie wąskoprzerwowymi półprzewodnikami IV-VI.

– W projekcie IMPRESS-U chcemy sprawdzić potencjał, półprzewodników IV-VI z chalogenkami ołowiu i cyny, nanostruktur wytworzonych na ich bazie oraz nanostruktur sprzężonych z nadprzewodnikami. Te materiały nie były dotąd szeroko badane w dziedzinie nauki o informacji kwantowej. Zakładamy, że ich wyjątkowe właściwości fizyczne – silne oddziaływania spin-orbit, wysoka ruchliwość elektronów i skuteczna elektrostatyczna kontrola – umożliwią zredukowanie dekoherencji kubitów. Mogą one także posłużyć do badania nowych zjawisk kwantowych w urządzeniach nanoskalowych – wyjaśnia Ryszard Buczko.

W międzynarodowych pracach badawczych wezmą udział także amerykańskie zespoły prof. Denysa Bondara z Tulane University i prof. Sergeya Frolova z Uniwersytetu w Pittsburghu oraz naukowcy z Ukrainy pod kierownictwem dr Andriia Terekhova z B. Verkin Institute for Low Temperature Physics and Engineering (ILTPE) w Charkowie.

– O projekcie dowiedziałem się od dra Valentyna Volobuieva, z którym mam kilka wspólnych publikacji. Valentyn w naszym instytucie hoduje, przy pomocy epitaksji z wiązek molekularnych, nanostruktury z materiałów IV-VI. Zainteresowała mnie możliwość zastosowania tych materiałów w informatyce kwantowej – mówi Ryszard Buczko.

Partnerzy projektu reprezentują różne dziedziny i specjalności: są wśród nich teoretycy, eksperymentatorzy oraz hodowcy kryształów. Łączą siły, aby wytworzyć i scharakteryzować nowe nanostruktury oraz zbudować i zbadać prototypy urządzeń kwantowych. Naukowcy z Instytutu Fizyki PAN wesprą prace teoretyczne związane z projektowaniem odpowiednich nanostruktur, wytworzą je i wstępnie scharakteryzują na miejscu. W toku prac posłużą one, wraz ze strukturami przygotowanymi przez naukowców z Charkowa, do przygotowania odpowiednich próbek do badania dynamiki kwantowej spinowych kubitów w kropkach kwantowych oraz transmonów w złączach Josephsona.

Na sfinansowanie prac badawczych zaplanowanych w Instytucie Fizyki PAN Narodowe Centrum Nauki przyznało grant w wysokości ponad 1,34 mln zł.

Epidemie w czasie konfliktów zbrojnych pod międzynarodową lupą

Konflikty zbrojne mają duży wpływ na rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W czasie wojny zaburzone są wszystkie mechanizmy, które w czasach pokoju pozwalają na stabilizację sytuacji epidemiologicznej w danym kraju, m. in. spada dostępność infrastruktury zdrowotnej i pogarszają się warunki sanitarno-epidemiologiczne. Przesiedlenia i migracje prowadzą, między innymi, do zagęszczenia ludności w tymczasowych schroniskach lub obozach dla uchodźców, w związku z czym spada dostępność do żywności, lekarstw i opieki zdrowotnej. Dodatkowo, migracje ułatwiają rozprzestrzenianie się nowych mutacji patogenów, zaś stres związany z uczestnictwem w konflikcie powoduje osłabienie organizmu i jego zwiększoną podatność na choroby. Epidemie zagrażają nie tylko obszarom objętym konfliktem, ale także innym, m.in. z powodu nasilonej migracji ludności. W tej sytuacji prognozowanie rozprzestrzeniania się chorób ma ogromne znaczenie.

doc. dr hab. Sergiy Yakovlev Zespół pod kierownictwem doc. dr hab. Sergiya Yakovleva w ramach programu IMPRESS-U zrealizuje grant pt. Modelowanie i prognozowanie rozprzestrzeniania się infekcji w czasie wojny i okresie powojennym z wykorzystaniem danych z nadzoru epidemiologicznego, behawioralnego i genomicznego. Naukowcy z Instytutu Matematyki Politechniki Łódzkiej będą pracować wspólnie z naukowcami z Sieci Badawczej Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii pod kierownictwem dra Heng-Chang Chena oraz zespołami partnerskimi z amerykańskich uniwersytetów: Georgia State University pod kierownictwem dra Alexandra Kirpicha oraz z University of Connecticut pod kierownictwem dra Pavela Skumsa, jak również z zespołem z ukraińskiego Narodowego Uniwersytetu Medycznego w Charkowie pod kierownictwem dr Tetyany Chumachenko oraz dr Lyubov Makhotą z Centrum Regionu Charkowskiego Kontroli i Zapobiegania Chorobom Ministerstwa Zdrowia Ukrainy.

Zainteresowania naukowe Sergiya Yakovleva obejmują modelowanie oraz rozwój i wdrażanie metod sztucznej inteligencji w opiece zdrowotnej i dziedzinach pokrewnych.

 – Zgłosili się do mnie naukowcy z Uniwersytetu Connecticut i Georgia State University z propozycją udziału w konkursie IMPRESS-U. O moich osiągnięciach dowiedzieli się z artykułów w prestiżowych czasopismach naukowych, nie znaliśmy się wcześniej osobiście. Ich propozycja bardzo mnie zainteresowała. Znałem również kierunki badań zespołu ukraińskiego i wiedziałem, że dysponuje on dużą ilością danych statystycznych na temat rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych w obwodzie charkowskim oraz na całej Ukrainie. Skontaktowałem się z Narodowym Uniwersytetem Medycznym w Charkowie i zorganizowaliśmy wspólne spotkanie online z zespołem amerykańskim. Tak powstał nasz zespół – relacjonuje Sergiy Yakovlev.

Głównym celem projektu jest opracowanie modeli epidemiologicznych i algorytmów optymalizacji, umożliwiających przewidywanie trendów epidemiologicznych w trakcie i po konflikcie zbrojnym. Wyniki pozwolą na podjęcie optymalnych decyzji dotyczących zdrowia publicznego w kontekście konfliktów zbrojnych, zmniejszając negatywny wpływ sytuacji kryzysowych na zdrowie ludzkie.

Międzynarodowy zespół naukowców proponuje innowacyjne, interdyscyplinarne podejście, które opiera się na aktualnych osiągnięciach biologii obliczeniowej, epidemiologii matematycznej, uczenia maszynowego i badaniach operacyjnych. Polscy partnerzy to eksperci z zakresu modelowania matematycznego w epidemiologii, układów dynamicznych i analizy nieliniowej, uczenia maszynowego i analizy fraktalnej, optymalizacji i badań operacyjnych. Amerykańscy naukowcy specjalizują się w projektach obejmujących epidemiologię matematyczną i genomiczną oraz biologię obliczeniową, zaś ukraińscy naukowcy posiadają wiedzę kontekstową i przekażą dane statystyczne, które zostaną uzupełnione informacjami z publicznie dostępnych źródeł.

Polscy naukowcy z Politechniki Łódzkiej oraz Sieci Badawczej Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii otrzymają na realizację badań w ramach konkursu IMPRESS-U niemal 1,67 mln zł od Narodowego Centrum Nauki.

Odporność w niestabilnych czasach

Ostatnie lata przyniosły ze sobą wiele wydarzeń, takich jak pandemia COVID, przerwy w globalnych łańcuchach dostaw, konflikty geopolityczne i otwarte konflikty zbrojne, których wystąpienie i przebieg mają znaczące konsekwencje dla funkcjonowania infrastruktury pojedynczych państw i całych regionów. Coraz bardziej paląca w tym kontekście jest konieczność analizy zdolności systemów do przywrócenia funkcjonowania po zakłóceniach. Zespół pod kierownictwem dr hab. inż. Krzysztofa Grochli z Instytutu Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Polskiej Akademii dzięki otrzymanemu grantowi IMPRESS-U zrealizuje projekt pt. Analiza przywracania funkcjonowania poprzez testy obciążeniowe odporności infrastruktury na Ukrainie. Badania przeprowadzi we współpracy z zespołami dra Rafaela Munoz-Carpeny z Uniwersytetu na Florydzie w USA, dra Volodymyra Artemchuka z G.E. Pukkov Institute for Modeling in Energy Engineering NAS w Ukrainie, Prof. Mariusa Laurinaitis z litewskiego Uniwersytetu Michała Römera oraz dra Andriia Chuba z Uniwersytetu Technicznego w Tallinie.

Krzysztof Grochla na co dzień zajmuje się analizą efektywności działania sieci bezprzewodowych, projektowaniem protokołów i rozwojem metod komunikacji
w takich sieciach.

– Konkurs IMPRESS-U wydawał się świetną okazją do rozwinięcia naszych badań i znalezienia nowych zastosowań dzięki współpracy międzynarodowej. Współpracowaliśmy już wcześniej z partnerami ukraińskimi i za ich pośrednictwem udało nam się nawiązać kontakt z naukowcami ze Stanów Zjednoczonych oraz opracować koncepcję projektu, do którego równolegle zostali pozyskani pozostali partnerzy – zaznacza Krzysztof Grochla.

Celem projektu jest zweryfikowanie hipotezy, że odzyskiwanie i odporność systemów na zagrożenia można określić ilościowo za pomocą testów warunków skrajnych połączonych sieci reprezentujących ich funkcje systemowe. Naukowcy wykorzystają metodę Resilience-Recovery Under Attack (RRUA), aby zbadać ilościowo różne etapy reakcji systemu na ataki lub katastrofalne awarie. Zastosują wieloaspektową metodologię łączącą naukę o sieciach (ang. network science), analizę odporności, wyjaśnialną sztuczną inteligencję (xAI) i technologie cyfrowych bliźniaków. Zespół IITIS PAN skupi się na tworzeniu modeli matematycznych i symulacji komputerowych, aby pokazać, jak różne systemy, takie jak sieci komunikacyjne i energetyczne, radzą sobie po poważnych awariach czy katastrofach.

– Mamy nadzieję, że uda się zastosować nasz warsztat badawczy w zakresie modelowania sieci bezprzewodowych i wykorzystać go do analizy niezawodności sieci energetycznych oraz innych złożonych systemów. Dzięki współpracy międzynarodowej liczymy na możliwość uogólnienia naszych modeli o możliwość reprezentacji procesu odtwarzania się złożonych systemów po awarii i weryfikacji ich na danych z lotnisk oraz danych z sieci elektroenergetycznych – podkreśla Krzysztof Grochla.

Polski zespół na realizację badań we współpracy międzynarodowej z partnerami z USA, Ukrainy, Litwy oraz Estonii w ramach konkursu IMPRESS-U otrzyma od Narodowego Centrum Nauki ponad 1,23 mln zł.