Niemal 470 milionów złotych przekazanych polskim naukowcom oraz blisko dwa tysiące projektów badawczych wyłonionych w konkursach – to bilans pierwszego roku działalności Narodowego Centrum Nauki (NCN). Zarządzana przez naukowców instytucja w marcu świętuje urodziny.

Uroczystości rocznicowe z udziałem ministra nauki i szkolnictwa wyższego odbywają się w Krakowie 9 marca. Prof. Barbara Kudrycka będzie uczestniczyć w posiedzeniu plenarnym Rady NCN oraz w konferencji prasowej. Po południu zaplanowano również przyjęcie rocznicowe w krakowskim Międzynarodowym Centrum Kultury.

Narodowe Centrum Nauki rozdziela środki pochodzące z budżetu państwa na finansowanie badań naukowych za pośrednictwem otwartych konkursów. O grant może ubiegać się praktycznie każdy naukowiec, pod warunkiem, że zaplanowane przez niego zadania badawcze będą mieścić się w zakresie badań podstawowych.

Centrum ogłosiło pierwsze konkursy 15 marca 2011 r. W ciągu dwunastu miesięcy działalności co kwartał ogłaszało i następnie rozstrzygało kolejne ich edycje.

Zorganizowanie w ciągu roku sprawnie działającej instytucji obsługującej znaczną część polskiej nauki było nie lada wyzwaniem. Tym bardziej, że wraz z tworzeniem biura i formułowaniem procedur jego działania przejęliśmy nadzór nad prawie dwunastu tysiącami projektów obsługiwanych wcześniej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a także ogłosiliśmy jedenaście nowych konkursów. Dzięki ogromnej pracy kilkudziesięciu osób oraz tysięcy ekspertów i recenzentów, w pierwszym roku działalności poradziliśmy sobie z niemal piętnastoma tysiącami wniosków o finansowanie badań i rozdzieliliśmy między naukowców ponad pół miliarda złotych. Korzystaliśmy przy tym z najlepszych praktyk światowych w ocenie i kwalifikacji zgłoszonych propozycji – podkreśla prof. Andrzej Jajszczyk, Dyrektor Narodowego Centrum Nauki.

NCN ma swojej ofercie sześć różnych typów konkursów, adresowanych do badaczy reprezentujących szerokie spektrum dyscyplin, znajdujących się na różnych etapach kariery zawodowej. Propozycję dla siebie znajdą tu zarówno osoby rozpoczynające karierę naukową, jak i doświadczeni badacze. W żadnym z konkursów NCN nie istnieją ograniczenia co do wieku wnioskodawców.

• OPUS to uniwersalny konkurs NCN, otwarty dla wszystkich naukowców, niezależnie od posiadanego stopnia naukowego oraz doświadczenia. Pozwala osiągnąć cel naukowy poprzez finansowanie różnorodnych zadań badawczych, w tym zakupu niezbędnej aparatury.
• PRELUDIUM to szansa na zdobycie grantu dla osób, które nie posiadają jeszcze stopnia naukowego doktora, a mają dobry pomysł na badania podstawowe. Wnioskodawcy nie muszą (choć mogą) być studentami studiów doktoranckich.
• SONATA to konkurs skierowany do osób, które stosunkowo niedawno, bo do 5 lat przed rokiem wystąpienia w wnioskiem uzyskały stopień naukowy doktora. Konkurs daje niepowtarzalną szansę stworzenia unikatowego warsztatu badawczego lub powołania nowego zespołu naukowego.
• MAESTRO to konkurs dla najbardziej doświadczonych naukowców, w ramach którego mogą otrzymać finansowanie na realizację pionierskich badań naukowych, również badań interdyscyplinarnych, które mogą mieć znaczący wpływ na rozwój nauki.
• Konkurs HARMONIA umożliwia polskim naukowcom pozyskanie środków na finansowanie badań we współpracy z zagranicznymi partnerami.
• Konkurs na finansowanie staży podoktorskich w założeniu ma promować mobilność naukowców i zachęcać ich do rozpoczynania współpracy z krajowymi jednostkami badawczymi. Ogromną zaletą grantów przyznawanych w tym konkursie są atrakcyjne warunki finansowe.

W NCN wprowadziliśmy nowe typy konkursów grantowych i nowe zasady ewaluacji. Wzorowany na Europejskiej Radzie ds. Badań Naukowych (ERC) system paneli dziedzinowych, przejrzysty - dwustopniowy proces oceny wniosków, wysokie wymagania jakościowe i etyczne przyjęte przez Radę przy wyborze ekspertów, stanowią podwaliny systemu grantowego NCN. Nowe typy konkursów kierowane zarówno do młodych badaczy, jak i najwybitniejszych uczonych, wraz z konkursami adresowanymi do szerokiej grupy naukowców, tworzą spójną i całościową ofertę grantową. Obecnie najważniejszy cel Rady to rozwijanie i ulepszanie tego systemu, prowadzone w stałym dialogu z całym środowiskiem naukowym – podkreśla prof. Michał Karoński, przewodniczący Rady Narodowego Centrum Nauki.

Istotną nowością w konkursach NCN jest to, że wnioski mogą składać nie tylko naukowcy zatrudnieni w podmiotach uprawnionych do otrzymania finansowania, ale również osoby fizyczne – niezależni naukowcy z dobrym pomysłem na badania, którzy chcą samodzielnie pozyskać pieniądze na realizację swoich projektów. We wcześniejszym modelu finansowania nauki do ubiegania się o granty konieczne było potwierdzone wsparcie określonej instytucji. Wnioski składane w konkursach ogłaszanych przez NCN są oceniane dwuetapowo. W pierwszym etapie oceniają je Zespoły Ekspertów. W drugim etapie wnioski analizują recenzenci zewnętrzni, reprezentujący dziedzinę, której dotyczy recenzowany wniosek lub dziedzinę pokrewną. Ostateczne decyzje o finansowaniu bądź odrzuceniu wniosku podejmuje Zespół Ekspertów podczas posiedzenia. Proces oceny wniosków, w zależności od rodzaju konkursu, trwa od czterech do sześciu miesięcy.

NCN w pierwszym roku działalności (marzec 2011 – marzec 2012)

• Konkursy ogłoszone: 11
• Konkursy rozstrzygnięte: 5
• Wysokość przyznanych środków: 647 milionów złotych
• Liczba wniosków rozpatrywanych w konkursach: 14 917
• Liczba przyznanych grantów: 1 929
• Liczba projektów przejętych z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 11 368
• Liczba projektów obsługiwanych: 26 285
• Wykorzystanie w 2011 roku dotacji celowej na finansowanie badań podstawowych: 99,5%

Koordynatorzy Dyscyplin Narodowego Centrum Nauki przedstawiają listy rankingowe projektów zakwalifikowanych do finansowania w ramach konkursu dla doświadczonych naukowców na finansowanie projektów badawczych mających na celu realizację pionierskich badań naukowych, w tym interdyscyplinarnych, ważnych dla rozwoju nauki, wykraczających poza dotychczasowy stan wiedzy i których efektem mogą być odkrycia naukowe, ogłoszonego w dniu 15 czerwca 2011 roku.

Panel:

Wybierz panel ...Nauki Humanistyczne, Społeczne i o SztuceNauki o ŻyciuNauki Ścisłe i Techniczne

Jednocześnie informujemy, że uzasadnienia ocen dla poszczególnych wniosków zostaną udostępnione w systemie OSF w ciągu najbliższych kilku dni.

Statystyki konkursów

Poniżej znajdują się informacje o wnioskach zakwalifikowanych do finansowania.

Informujemy, że w systemie OSF został udostępniony formularz wniosku dla konkursu na finansowanie staży podoktorskich Narodowego Centrum Nauki. Przypominamy, że termin składania wniosków w tym konkursie mija 15 marca 2012 r.

Szczegółowe warunki konkursu oraz informacje na temat sposobu składania wniosków dostępne są w ogłoszeniu o konkursie.

W dniach 8-9 lutego 2012 r. odbyło się kolejne posiedzenie Rady Narodowego Centrum Nauki. W pierwszym dniu obrad odbyły się posiedzenia Komisji Nauk Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce (K-1), Komisji Nauk Ścisłych i Technicznych (K-2) oraz Komisji Nauk o Życiu (K-3). W kolejnym dniu obrad miało miejsce posiedzenie plenarne z udziałem zaproszonych gości, Dyrekcji, Koordynatorów Dyscyplin oraz pracowników NCN.

Podczas posiedzenia Rada NCN dokonała podziału środków finansowych w konkursach OPUS, PRELUDIUM oraz SONATA ogłoszonych 15 września 2011 r., podejmując decyzję o zwiększeniu o 100 mln złotych budżetu tych konkursów, w tym:

• ze 180 mln zł do 250 mln zł w przypadku konkursu OPUS,
• z 45 mln zł do 50 mln zł w konkursie PRELUDIUM,
• z 75 mln zł do 100 mln zł w konkursie SONATA.

Po rozstrzygnięciu konkursów polscy naukowcy otrzymają granty na łączną kwotę 400 mln zł.

W trakcie posiedzenia Rada NCN m.in.:

• przyjęła informację kwartalną z działalności Centrum, za okres od 1 października do 31 grudnia 2011 r.  przedstawioną przez Dyrektora NCN, prof. dr hab. inż. Andrzeja Jajszczyka;
• dokonała uzupełnień pomocniczych określeń identyfikujących w wykazie paneli Narodowego Centrum Nauki, dotyczących paneli HS4, ST4, ST6, ST8 oraz modyfikacji nazwy paneli NZ4 i NZ5. Nowy wykaz z wprowadzonymi przez Radę zmianami będzie obowiązywać od kolejnych konkursów NCN, których ogłoszenie jest planowane na 15 marca 2012 r.;
• przedyskutowała warunki oraz zasady oceny wniosków dla konkursów OPUS, SONATA oraz PRELUDIUM, które zostaną ogłoszone przez NCN w marcu 2012 r., w tym propozycję podziału konkursu SONATA na dwa odrębne konkursy: na stworzenie unikatowego warsztatu naukowego dla osób do 5 lat po doktoracie oraz na powołanie nowego zespołu naukowego dla osób do 10 lat po doktoracie;

Uczestnicy obrad wysłuchali wystąpień zaproszonych gości: prof. dr hab. Grażyny Borkowskiej, Przewodniczącej Rady Narodowego Programu Humanistyki oraz dr hab. Justyny Zając, Przewodniczącej Rady Młodych Naukowców Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wydawnictwo naukowe Elsevier zaprezentowało przed Radą elektroniczny system wspomagający zarządzanie procesem oceny wniosków w konkursach grantowych.

Konsorcjum HERA ogłosiło konkurs dla humanistów pt. Cultural Encounters („Spotkania kulturowe”). Projekty w języku angielskim należy składać w wersji elektronicznej przez stronę internetową www.heranet.info. Termin składania wniosków upływa 4 maja 2012 r. o godzinie 14.00 czasu polskiego.

Szczegółowe informacje na temat konkursu znajdują się w zakładce współpraca zagraniczna oraz na stronie konsorcjum HERA.

Rada Narodowego Centrum Nauki  informuje, że  uchwałą nr 4/2012 z dnia 3 lutego 2012 r. wybrała Zespoły Ekspertów odpowiedzialne za ocenę wniosków o finansowanie projektów badawczych złożonych w  następujących konkursach NCN ogłoszonych 15 września 2011 r.:

• OPUS: na finansowanie projektów badawczych, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów;
• PRELUDIUM: na finansowanie projektów badawczych, realizowanych przez osoby rozpoczynające karierę naukową nieposiadające stopnia naukowego doktora;
• SONATA: na finansowanie projektów badawczych, mających na celu stworzenie unikatowego warsztatu naukowego lub powołanie nowego zespołu naukowego realizowanych przez osoby rozpoczynające karierę naukową posiadające stopień naukowy doktora.

Zgodnie z przyjętymi wcześniej zasadami, mając na uwadze konieczność zapewnienia przejrzystości i rzetelności ocen projektów badawczych oraz zagwarantowania bezstronności ekspertów zaangażowanych w ten proces, Rada NCN postanowiła w tej fazie konkursów podać do publicznej wiadomości jedynie nazwiska przewodniczących Zespołów Ekspertów w poszczególnych panelach, którzy zostali wskazani przez Radę do pełnienia tej funkcji uchwałą nr 3/2012 z dnia 12 stycznia 2012 r. Natomiast pełna lista osób biorących udział w pracach Zespołów Ekspertów zostanie ogłoszona do końca 2012 roku, po zakończeniu wszystkich procedur konkursowych.

Równocześnie, Rada NCN prosi wnioskodawców o niekontaktowanie się w sprawach związanych z konkursami z przewodniczącymi Zespołów Ekspertów, a jedynie z odpowiednimi Koordynatorami Dyscyplin NCN.

Lista przewodniczących Zespołów Ekspertów w poszczególnych panelach:

Nauki Humanistyczne, Społeczne i o Sztuce (HS)

ZE HS1: prof. dr hab. Włodzimierz Galewicz (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)

ZE HS2: prof. dr hab. Andrzej Borowski (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)

ZE HS3: dr hab. prof. UJ Jerzy Zdrada (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)

ZE HS4A: prof. dr hab. Krzysztof Jajuga (Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław)

ZE HS4B: prof. dr hab. Jan Wiktor (Uniwersytet Ekonomiczny, Kraków)

ZE HS5: prof. dr hab. Tadeusz Biernat (Krakowska Szkoła Wyższa)

ZE HS6: dr hab. Jarosław Górniak (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)

Nauki Ścisłe i Techniczne (ST)

ZE ST1: prof. dr hab. Ryszard Rudnicki (Uniwersytet Śląski, Katowice)

ZE ST2: prof. dr hab. Krzysztof Redlich (Uniwersytet Wrocławski)

ZE ST3: prof. dr hab. Michał Oleś (Uniwersytet Jagielloński, Kraków)

ZE ST4: prof. dr hab.inż. Zbigniew Adamczyk (Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN, Kraków)

ZE ST5A: prof. dr hab. Grzegorz Mlostoń (Uniwersytet Łódzki)

ZE ST5B: prof. dr hab. inż. Tomasz Sterzyński (Politechnika Poznańska)

ZE ST6: prof. dr hab. inż. Jan Węglarz (Politechnika Poznańska)

ZE ST7: prof. dr hab. inż. Józef Korbicz (Uniwersytet Zielonogórski)

ZE ST8A: prof. dr hab. inż. Andrzej Styczek (Politechnika Warszawska)

ZE ST8B: prof. dr hab. inż. Błażej Skoczeń (Politechnika Krakowska)

ZE ST9: dr hab. Ewa Szuszkiewicz (Uniwersytet Szczeciński)

ZE ST10: prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz (Instytut Nauk Geologicznych PAN, Wrocław)

Nauki Życiu (NZ)

ZE NZ1: prof. dr hab. Maciej Małecki (Warszawski Uniwersytet Medyczny)

ZE NZ2: prof. dr hab. Marek Świtoński (Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań)

ZE NZ3: prof. dr hab. Ryszard Przewłocki (Instytut Farmakologii PAN, Kraków)

ZE NZ4: prof. dr hab. Jan Kotwica (Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN, Olsztyn)

ZE NZ5: prof. dr hab. Anetta Undas (Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Kraków)

ZE NZ6: prof. dr hab. Jarosław Dastych (Centrum Biologii Medycznej PAN, Łódź)

ZE NZ7: prof. dr hab. Andrzej Członkowski (Warszawski Uniwersytet Medyczny)

ZE NZ8: prof. dr hab. Jan Marek Wójcik (Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża)

ZE NZ9A: prof. dr hab. Krystyna Pierzchała-Koziec (Uniwersytet Rolniczy, Kraków)

ZE NZ9B: prof. dr hab. Erwin Wąsowicz (Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań).

Informujemy, że w systemie OSF zostały udostępnione elektroniczne formularze wniosków dla konkursów MAESTRO oraz HARMONIA, ogłoszonych 15 grudnia 2011 r. Przypominamy, że termin składania wniosków upływa 15 marca 2012 r. Szczegółowe informacje na temat warunków konkursów znajdują się w zakładce konkursy.

W dniach 11-13 stycznia 2012 r. odbyło się kolejne posiedzenie Rady NCN, z udziałem Dyrekcji NCN oraz Koordynatorów Dyscyplin, podczas którego debatowano nad określeniem głównych kierunków rozwoju Narodowego Centrum Nauki.

Podczas posiedzenia plenarnego Rada NCN m.in:

• dokonała wyboru przewodniczących i zastępców przewodniczących Zespołów Ekspertów do oceny wniosków o finansowanie projektów badawczych w konkursach NCN OPUS, PRELUDIUM i SONATA ogłoszonych w dniu 15 września 2011 r.,
• odbyła wstępną dyskusję nad propozycjami zmian w ustawie o Narodowym Centrum Nauki,
• przedyskutowała projekt założeń współpracy Narodowego Centrum Nauki z Fundacją na rzecz Nauki Polskiej w zakresie przeprowadzenia wspólnego konkursu na finansowanie projektów badawczych międzydziedzinowych. Planuje się, że tego rodzaju konkurs zostanie przeprowadzony już w 2012 r.,
• uzupełniła kodeks etyczny obowiązujący członków Rady NCN i członków  Zespołów Ekspertów w kontekście konkursu na finansowanie staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora,
• pozytywnie zaopiniowała raporty końcowe w grupie ST i NZ dla międzynarodowych projektów badawczych niewspółfinansowanych przekazanych do realizacji w Narodowym Centrum Nauki przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, których oceny dokonane zostały przez tzw. stałe Zespoły Ekspertów ds. projektów badawczych.

W drugiej części obrad członkowie Rady wraz z Dyrekcją NCN oraz Koordynatorami Dyscyplin dyskutowali nad misją, strategią oraz priorytetami Narodowego Centrum Nauki. Omówiono również sprawy dotyczące konkursów NCN, sposobu ogłaszania wyników, procesu oceny wniosków oraz  koncepcji rozliczania grantów i informowania o ich rezultatach. Dużą uwagę poświęcono zagadnieniom związanym ze specyfiką grantów w grupie Nauk Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce oraz problemom i wyzwaniom administracji Narodowego Centrum Nauki w realizacji powierzonych zadań.

W związku z licznymi zapytaniami dotyczącymi interpretacji zapisów uchwały Rady NCN nr 58/2011 z dnia 8 grudnia 2011 r. oraz ogłoszenia w sprawie konkursu na finansowanie krajowych staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora, w kwestiach dotyczących adresatów konkursu, w imieniu Rady Narodowego Centrum Nauki uprzejmie informuję, że w punkcie 1.2. omyłkowo użyto sformułowania: „5 lat przed rokiem ogłoszenia konkursu (…)”.

Jak wynika z art. 28 ust. 1, w związku z art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Nauki, o staż podoktorski mogą ubiegać się osoby, które nie wcześniej niż 5 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem o finansowanie stażu podoktorskiego uzyskały stopień naukowy doktora. Do okresu tego nie wlicza się urlopu macierzyńskiego i wychowawczego udzielanych na zasadach określonych w Kodeksie pracy.

prof. dr hab. Michał Karoński
Przewodniczący Rady
Narodowego Centrum Nauki

Informujemy, że elektroniczny formularz wniosku o finansowanie krajowego stażu po uzyskaniu stopnia naukowego doktora zostanie udostępniony w systemie OSF w najkrótszym możliwym terminie, najpóźniej 20 lutego 2012 r.

Jednocześnie przypominamy, że zakres danych wymaganych we wniosku o finansowanie krajowych staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora realizowanych w jednostce naukowej, o której mowa w art. 2 pkt 9 lit. a – d ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 z późn. zm.) został określony w załączniku nr 2 do ogłoszenia o konkursie.