Informujemy, że w systemie OSF zostały udostępnione wyniki oceny formalnej oraz pierwszego etapu oceny merytorycznej wniosków złożonych w konkursach OPUS 4, PRELUDIUM 4, SONATA 4 i SONATA BIS 2. Informacje nie są dostępne publicznie, dostęp do nich można uzyskać indywidualnie dla każdego wniosku, po zalogowaniu do systemu OSF. W przypadku projektów, które nie zostały zakwalifikowane do drugiego etapu oceny, w systemie dostępne jest uzasadnienie decyzji zespołu ekspertów. Projekty zakwalifikowane do drugiego etapu oceny mają status „zakwalifikowany do II etapu”.

Przypominamy, że udostępnione wyniki mają charakter informacyjny. Decyzje administracyjne dyrektora Narodowego Centrum Nauki o niezakwalifikowaniu projektów do finansowania będą wydawane i przekazywane wnioskodawcom za pośrednictwem poczty.

Nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce stanowią jeden z trzech głównych obszarów finansowania oferowanego polskim naukowcom przez Narodowe Centrum Nauki.  To obszar nie do przecenienia jeżeli chodzi o naszą tożsamość i po prostu człowieczeństwo. Środki wydatkowane na projekty z szeroko rozumianej humanistyki, nauk społecznych i o sztuce stanowią kilkanaście procent naszego całego budżetu. To po prostu skutek względnej taniości projektów z humanistyki w porównaniu z przedsięwzięciami badawczymi z nauk ścisłych, technicznych czy o życiu, ponieważ liczba przyjętych do finansowania wniosków nie odbiega już znacząco od tych z innych obszarów. Cieszy także wyjątkowo duża  liczba wniosków z dyscyplin humanistycznych zgłaszanych przez młodych pracowników nauki.

O tym, że warto wydawać publiczne pieniądze na badania z omawianego obszaru przekonuje otwarta  21 marca br. w piwnicach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego — Collegium Maius wystawa fotografii Joanny Bocheńskiej pt. „Drzwi do raju. Kurdystan Iracki z innej perspektywy”. Wystawa stanowi element projektu "Jak uczynić głos słyszalnym? Ciągłość i przemiany kurdyjskiej kultury i rzeczywistości społecznej w perspektywie postkolonialnej" finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu SONATA BIS. Zadedykowano ją pamięci Edwarda Walida Saida, palestyńskiego teoretyka literatury i profesora nowojorskiego Columbia University. Autorka jest adiunktem w Pracowni Studiów Kurdyjskich Zakładu Iranistyki Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tematem prawie wszystkich zdjęć są bramy i drzwi domów w dwóch miastach Irackiego Kurdystanu Hawlêru (Erbilu) i Dohuku. Oczywiście te piękne zdjęcia to tylko drobny element całego ambitnego przedsięwzięcia badawczego mającego na celu wielowymiarowe zbadanie kultury i życia Kurdów, których historia i współczesność mają tak wiele wspólnego z historią Polaków. Drzwi pokazane na wystawie, przywołane także w jej tytule, to odniesienie do biblijnego Edenu, który ponoć znajdował się na terytorium dzisiejszego Kurdystanu; jakże jednak inne przez swoją naiwność i prostotę środków od znanego mi wcześniej piętnastowiecznego dzieła Lorenzo Ghiberti Porta del Paradiso z Florencji. Ale te malowane pastelowymi farbami wrota dużo mówią o mieszkających za nimi ludziach. Nieco zdjęć z omawianej wystawy można znaleźć na internetowej stronie Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W mediach i na forach internetowych coraz częściej słyszy się, że państwo powinno zmniejszyć finansowanie badań w dyscyplinach określanych jako nieprzydatne, w tym filozofii, historii czy studiach literaturoznawczych. Słyszę także postulaty, że głównym celem uniwersytetów powinno być kształcenie specjalistów potrzebnych gospodarce, a one same muszą być centrami innowacyjności realizującymi wielkie projekty wspierające potrzeby kraju. Jak już pisałem wcześniej[1], te utylitarne argumenty całkowicie wypaczają właściwą rolę uniwersytetu, który był i nadal powinien być miejscem poszukiwania prawdy i zgłębiania wiedzy oraz kształtowania młodych ludzi w duchu rozumienia złożoności świata, a także środowiskiem, z którego niezależni naukowcy służą społeczeństwu przez dzielenie się swą wiedzą i doświadczeniem. Kim byśmy byli jako ludzie bez humanistyki i bez możliwości obcowania ze sztuką? Chyba zbyt rzadko zadajemy sobie pytanie o sens naszego, krótkiego przecież życia i o to co jest w nim naprawdę ważne. Myślę, że to wspaniale, że są wśród nas ludzie znający nieprzydatne wydawałoby się języki, zgłębiający odległe, a nawet wymarłe kultury, próbujący zrozumieć sens powstałych setki czy tysiące lat temu tekstów czy ilustracji. To podobnie fascynujące i równie „bezużyteczne” jak poszukiwanie bozonu Higgsa czy odległych galaktyk, chociaż trzeba przyznać — nieporównanie tańsze. 

Ale oczywiście badania dr Joanny Bocheńskiej i jej zespołu mają też silne aspekty praktyczne. Pozwalają zrozumieć skomplikowane procesy zachodzące na Bliskim Wschodzie, oddziaływujące również na nasz kraj, co może być przydatne naszej gospodarce i dyplomacji. Ułatwiają zrozumienie i współżycie z kurdyjskimi uchodźcami, których znacząca liczba mieszka w Polsce i innych krajach europejskich, a przede wszystkim czynią nas samych mądrzejszymi i pozwalają nam widzieć nasz kraj z szerszej, globalnej perspektywy. No i, rzecz jasna, prowadzone badania pozwalają na właściwe tradycji uniwersyteckiej kształcenie studentów.

Znaczna część badań z obszaru humanistyki finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki dotyczy naszej własnej kultury, języka, literatury czy historii. Nikt nas nie zwolni z badania i propagowania w świecie tych aspektów polskości, chociaż niekiedy wspierali nas w tym i inni, jak na przykład syn szwedzkich imigrantów, twórca Słownika języka polskiego, Samuel Linde czy brytyjski historyk Norman Davies. Ale przecież pisali o nas nie tylko nam życzliwi. Nieprzypadkowo więc Narodowe Centrum Nauki stwarza zachęty do posługiwania się przez polskich naukowców międzynarodowym językiem nauki, jakim jest obecnie język angielski. Mam nadzieję, że  napisana w tym języku monografia, inspirowana badaniami, których sygnałem jest otwarta dziś wystawa, stanie się obowiązkowym dziełem na biurkach nie tylko kurdoznawców, ale także polityków, ekonomistów oraz zwykłych zjadaczy chleba na całym świecie.    

Kraków, 21.03.2013

Tekst i zdjęcia: Andrzej Jajszczyk, dyrektor Narodowego Centrum Nauki, inżynier.

W związku z licznymi pytaniami wyjaśniamy, że termin składania raportów rocznych i końcowych został przesunięty do dnia 31 lipca 2013 r. tylko dla projektów złożonych w ramach konkursów ogłaszanych przez Narodowe Centrum Nauki. Ze względu na fakt, że formularze raportów zostaną udostępnione w systemie OSF do dnia 31 maja br., uprzejmie prosimy, aby nie nadsyłać raportów przygotowanych na dotychczas dostępnych drukach. Ponadto, informujemy, że dla projektów, których termin zakończenia przypada na okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2013 r. składanie raportów rocznych nie jest konieczne.

Raporty dla projektów przejętych z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (konkursy 30 – 40), należy składać na dotychczasowych zasadach.

Zapraszamy wszystkich, którzy oferują miejsca pracy w projektach finansowanych ze środków NCN do skorzystania z formularza pozwalającego na umieszczenie oferty pracy na stronie Centrum w sekcji: Finansowanie nauki > Baza ofert pracy.

Sugerujemy, aby osoby przygotowujące wniosek w konkursie pilotażowym JPI Cultural Heritage przed wysłaniem wniosku dokładnie przeanalizowały kryteria oceny zamieszczone w Guidelines for applicants (annex nr 4). Charakter konkursu JPI nieco odbiega od specyfiki konkursów ogłaszanych przez NCN. Istotnym elementem oceny wniosku są kryteria zawarte w pkt 6. i 7. tabeli (impact i exploitation of results). Zwracamy uwagę, że tezy zawarte we wniosku powinny być sformułowane tak, aby odnosiły się do kryteriów zawartych w tych punktach. Zgodnie z wytycznymi NCN projekt musi dotyczyć badań podstawowych, niemniej jednak wyniki proponowanych badań mogą stanowić punkt wyjścia do badań stosowanych, a wnioskodawcy mogą opisać perspektywy wykorzystania proponowanych badań lub ich kontynuacji w praktyce (np. w gospodarce, dydaktyce itd.).

Dodatkowo, osoby mające wątpliwości związane z konstrukcją tabeli dotyczącej planowanego budżetu mogą skorzystać z wzorca.

Informujemy, że elektroniczne formularze wniosków dla konkursów OPUS 5, PRELUDIUM 5, SONATA 5 zostaną udostępnione w systemie OSF w pierwszej połowie kwietnia br.

W dniach 13-14 marca 2013 r. odbyło się kolejne posiedzenie Rady Narodowego Centrum Nauki. Zasadnicza część posiedzenia poświęcona została dyskusji nad sprawozdaniem z działalności Narodowego Centrum Nauki za rok 2012 wraz z ewaluacją realizowanych zadań oraz oceną ich wpływu na rozwój nauki, rocznym sprawozdaniem finansowym za 2012 rok oraz planem działalności Narodowego Centrum Nauki na rok 2013.

W czasie debaty przekazane zostały informacje, iż w 2012 r. NCN ogłosiło 15 konkursów na finansowanie projektów badawczych, o ponad połowę więcej konkursów w porównaniu z rokiem 2011, w tym 4 konkursy międzynarodowe. W ramach konkursów zostały złożone 12 093 wnioski, 2 488 wniosków zostało zakwalifikowanych do finansowania, a zawarto 1 426 umów z wnioskodawcami. W proces oceny wniosków zaangażowanych było 1 348 ekspertów zagranicznych. Nastąpił więc wyraźny wzrost liczby oraz udziału procentowego recenzji zagranicznych w stosunku do pierwszych konkursów NCN z 2011 roku (z 7% w 2011 r. do 14% w 2012 r.). W trakcie dyskusji zwrócono jednocześnie uwagę na konieczność wprowadzenia zmian, które usprawnią i przyspieszą proces przekazywania środków do jednostek w celu finansowania projektów. W wyniku dyskusji Rada pozytywnie zaopiniowała roczne sprawozdanie finansowe oraz zatwierdziła sprawozdanie z realizacji zadań NCN w 2012 r. i plan działalności NCN na 2013 r. Rada dokonała również merytorycznej oceny wykonania zadań przez dyrektora NCN, zastępcę dyrektora oraz koordynatorów dyscyplin, wskazując na ich duże zaangażowanie w wypełnianie misji Centrum.

W czasie posiedzenia przedstawione zostały wstępne założenia wspólnego konkursu NCN i NCBiR, wzorowanego na konkursie „Proof of Concept”, ogłaszanym przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych. Idea tego konkursu polegać będzie na stworzeniu pomostu między uzyskanymi wynikami badań podstawowych a możliwymi wdrożeniami tych wyników w praktyce gospodarczej i społecznej. Celem tego pilotażowego konkursu będzie również uzupełnienie istniejącej luki związanej z finansowaniem projektów zawierających wyraźne pierwiastki zarówno badań podstawowych, jak i stosowanych.

W oparciu o przedstawioną przez koordynatorów dyscyplin propozycję uregulowania kwestii kosztów w projektach Rada przeprowadziła wstępną dyskusję dotyczącą podziału kosztów na kwalifikowalne i niekwalifikowalne, ich definicji oraz wewnętrznych kategoryzacji. Uszczegółowienie rozwiązań dotyczących kosztów, w tym wprowadzenie ich systematyki powinno ułatwić wnioskodawcom przygotowywanie kosztorysów i wyeliminować pojawiające się w związku z tym błędy.

Rada przeprowadziła również kierunkową dyskusję dotyczącą powołania składów Zespołów Ekspertów, odpowiedzialnych za ocenę wniosków złożonych w konkursach ogłoszonych 15 listopada i 15 grudnia 2012 r. 

Na zakończenie obrad, członkowie Rady pozytywnie zaopiniowali raporty końcowe z realizacji projektów badawczych promotorskich, własnych, habilitacyjnych oraz międzynarodowych projektów badawczych niewspółfinansowanych w grupie Nauk o Życiu oraz w grupie Nauk Ścisłych i Technicznych z konkursów przekazanych do NCN przez MNiSW.

Informujemy wszystkich, którzy chcieliby się ubiegać o granty w konkursie Increasing understanding of cultural values, valuation, interpretation, ethics and identity around all forms of cultural heritage (tangible, intangible and digital heritage), że holenderska agencja uczestnicząca w programie JPI Cultural Heritage, w ramach tzw. pilot projects, wspiera zarówno projekty typu networking, jak i projekty badawcze. Tym samym wnioski polskich naukowców przygotowane wraz z partnerami holenderskimi mogą być zgłaszane do konkursu. 

Przypominamy, że wnioski w konkursie można składać do 5 kwietnia 2013 r. do godz. 18.00 czasu środkowoeuropejskiego. 

Szczegółowe informacje o konkursie.

Działając na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Nauki (Dz. U. 96, poz. 617, z późn. zm.), Koordynatorzy Dyscyplin ogłaszają konkursy:

• OPUS 5 – na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów;
• PRELUDIUM 5 – na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową nieposiadające stopnia naukowego doktora;
• SONATA 5 – na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową posiadające stopień naukowy doktora.

Przypominamy, że trwa nabór wniosków w międzynarodowym konkursie Przyszłość państwa opiekuńczego organizowanym przez NCN i konsorcjum NORFACE. Zgłoszenia przyjmowane są do 16 kwietnia 2013 r. Szczegółowe informacje o konkursie