Ikoniczność w gramatyce i leksyce polskiego języka migowego

Kierownik projektu :
dr hab. Paweł Rutkowski
Uniwersytet Warszawski

Panel: HS2

Konkurs : HARMONIA 1
ogłoszony 15 marca 2011 r.

Badania nad językami migowymi są ważnym i szybko rozwijającym się nurtem współczesnego językoznawstwa. Światowa społeczność akademicka uznaje języki używane przez Głuchych za interesujący obiekt badań, ponieważ mimo pełnej systemowości i złożoności są one zaskakująco odmienne od języków fonicznych. Wielka litera w zapisie słowa Głuchy sygnalizuje, że rzeczownik ten odnosi się do członka mniejszości językowej, dla której miganie jest podstawowym narzędziem komunikacji i ważnym wyznacznikiem tożsamości (a nie np. do osoby ogłuchłej, takiej jak Beethoven).

Stworzona w 2010 r. przez dra Pawła Rutkowskiego Pracownia Lingwistyki Migowej (PLM, Wydział Polonistyki, Uniwersytet Warszawski) to pierwsza polska jednostka specjalizująca się w badaniach nad komunikacją Głuchych. Jej celem jest opracowanie — na podstawie obszernego korpusu nagrań — kompleksowego opisu gramatycznego i leksykograficznego PJM, czyli polskiego języka migowego. Co istotne, Głusi używają na świecie ok. 200 języków, a każdy z nich jest odmienny pod względem leksykalno-gramatycznym zarówno od języka fonicznego danego kraju, jak i od innych języków migowych. Ze względu na brak odpowiednich nazw własnych badacze i sami użytkownicy odnoszą się do nich za pomocą skrótów wywodzących się z lokalnych języków fonicznych, np. NZSL (ang. New Zealand Sign Language — nowozelandzki język migowy), TİD (tur. Türk İşaret Dili — turecki język migowy) czy LSC (kat. llengua de signes catalana — kataloński język migowy).

Celem finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki projektu Ikoniczność w gramatyce i leksyce polskiego języka migowego było przeprowadzenie wieloaspektowego badania dotyczącego gramatyki i leksyki PJM — ze szczególnym uwzględnieniem problemu ikoniczności języków migowych, czyli szeroko dyskutowanej w literaturze przedmiotu relacji podobieństwa między formą językową (znakiem) a jej denotacją (znaczeniem). Plan prac obejmował rozbudowę i anotację obszernego korpusu wizualnego wypowiedzeń w PJM, który stanowił podstawę empiryczną pierwszego w historii opracowania gramatyki opisowej PJM oraz pierwszego słownika tego języka sporządzonego według nowoczesnych zasad i standardów leksykograficznych. Projekt dra Pawła Rutkowskiego służył zatem dokumentacji języka, który — mimo braku zainteresowania ze strony słyszącej większości — jest częścią polskiej i europejskiej spuścizny kulturowo-językowej.

Jako że projekt realizowany był w ramach konkursu HARMONIA, jego ważnym aspektem była współpraca międzynarodowa z czołowymi ekspertami z zakresu badań nad komunikacją migową. Dr Paweł Rutkowski włączył się – jako członek zarządu – w realizację programu Unraveling the grammars of European sign languages: pathways to full citizenship of deaf signers and to the protection of their linguistic heritage (akcja IS1006 w ramach programu COST), finansowanego w latach 2011–2015 przez Komisję Europejską. Jego celem było stworzenie wspólnych ram opisu gramatycznego różnych języków migowych używanych w Europie. Warto zauważyć, że dr Paweł Rutkowski był jedynym reprezentantem Europy Środkowo‑Wschodniej w gronie badaczy biorących udział w tym projekcie.

Finansowane przez NCN badania o charakterze gramatycznym stały się również punktem wyjścia do nawiązania interdyscyplinarnej współpracy naukowej z Pracownią Obrazowania Mózgu Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. W ramach finansowanego przez FNP projektu Migający mózg dr Paweł Rutkowski podjął próbę przeniesienia lingwistycznej dyskusji nad właściwościami składni PJM na grunt neurobiologii. W tym celu zostało przeprowadzone badanie wykorzystujące neuroobrazowanie funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI). Wykazało ono, w jaki sposób wybrane konstrukcje migowe są przetwarzane przez mózgi głuchych użytkowników PJM, i spotkało się z dużym międzynarodowym zainteresowaniem.

Należy podkreślić, że rezultaty finansowanej przez NCN działalności badawczej dra Pawła Rutkowskiego i jego zespołu znalazły także — istotne z punktu widzenia potrzeb społecznych — zastosowania praktyczne. PLM tworzy od dwóch lat na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej multimedialne adaptacje podręczników szkolnych przeznaczone dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (w tym niesłyszących i słabosłyszących). Każda z nich ma formę programu komputerowego umożliwiającego dostęp do tysięcy plików wideo z tłumaczeniami migowymi wszystkich tekstów oryginalnego podręcznika. Takie próby zapewnienia Głuchym równych szans komunikacyjnych, prawa do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym oraz adekwatnych możliwości edukacyjnych nie byłyby oczywiście możliwe bez rzetelnych podstaw lingwistycznych. Dlatego badanie gramatyki i leksyki PJM wiąże się nierozerwalnie z problemem pełnych praw językowych mniejszości Głuchych. Ma to szczególną wagę w krajach takich jak Polska, gdzie pełnowartościowość komunikacji migowej była przez wiele dekad kwestionowana.

Pełny tytuł finansowanego projektu: Ikoniczność w gramatyce i leksyce polskiego języka migowego (PJM)

dr hab. Paweł Rutkowski

Kierownik - dodatkowe informacje

Twórca i kierownik Pracowni Lingwistyki Migowej Uniwersytetu Warszawskiego. Językoznawca ogólny, specjalista w zakresie składni języków naturalnych, badacz polskiego języka migowego (PJM). Autor ponad stu prac naukowych i podręczników, w tym kilkudziesięciu opublikowanych w wydawnictwach międzynarodowych. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Beneficjent wielu nagród, grantów i stypendiów, m.in. przyznanych przez Narodowe Centrum Nauki, Fundację na rzecz Nauki Polskiej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundację Fulbrighta, Fundację Kościuszkowską, DAAD, tygodnik "Polityka" i Fundację im. Stefana Batorego. Odbywał studia i staże naukowe w USA (Yale University, Wayne State University) oraz w ośrodkach europejskich (Oksford, Madryt, Poczdam). Członek zarządu międzynarodowej akcji COST IS1006. Członek Polskiej Rady Języka Migowego przy Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

dr hab. Paweł Rutkowski

Rejestracja na warsztaty dla pracowników administracyjnych

pt., 18/03/2016 - 08:39

W ramach tegorocznych Dni NCN w Olsztynie odbędą się warsztaty dla pracowników administracji jednostek naukowych zaangażowanych w obsługę administracyjną projektów badawczych, staży podoktorskich i stypendiów doktorskich finansowanych przez Centrum. Zapraszamy do rejestracji.Spotkania będą miały formę jednodniowych warsztatów.

Terminy:

  • 11 maja 2016 r., w godz. 10.00-15.15,
  • 12 maja 2016 r., w godz. 08.00-13.30.

Miejsce: Centrum Konferencyjno-Ekspozycyjne „Stara Kotłownia”, ul. Prawocheńskiego 9, Olsztyn.

Więcej informacji/rejestracja

Rejestracja na warsztaty z przygotowywania wniosków o finansowanie projektów badawczych

pt., 18/03/2016 - 08:37

W ramach tegorocznych Dni NCN w Olsztynie odbędą się warsztaty z przygotowywania wniosków o finansowanie projektów badawczych. Oferta skierowana jest do osób prowadzących badania naukowe, które:

  • nie kierują i nie kierowały projektami badawczymi finansowanymi przez MNiSW (w tym KBN) lub NCN,
  • w ciągu ostatnich 5 lat (w naukach ścisłych i technicznych oraz naukach o życiu) lub 10 lat (w naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce) opublikowały co najmniej dwie prace o zasięgu międzynarodowym.

Spotkanie będzie miało formę dwudniowych warsztatów.

Termin: 11-12 maja 2016 r., dzień I w godz. 10.00-15.00, dzień II w godz. 09.00-13.00.

Miejsce: Biblioteka Uniwersytecka, ul. Oczapowskiego 12 B.

Więcej informacji/rejestracja

Rejestracja na warsztaty z oceny wniosków o finansowanie projektów badawczych

pt., 18/03/2016 - 08:28

W ramach tegorocznych Dni NCN w Olsztynie odbędą się warsztaty poświęcone procesowi oceny wniosków o finansowanie projektów badawczych. Oferta skierowana jest do osób prowadzących badania naukowe, które:

  • posiadają co najmniej stopień naukowy doktora,
  • kierowały/kierują projektem badawczym finansowanym w ramach konkursów krajowych (NCN, MNiSW, FNP) lub międzynarodowych,
  • w ciągu ostatnich 5 lat (w naukach ścisłych i technicznych oraz naukach o życiu) lub 10 lat (w naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce) opublikowały co najmniej pięć prac o zasięgu międzynarodowym,
  • do tej pory nie były członkami Zespołów Ekspertów NCN.

Spotkanie będzie miało formę jednodniowych warsztatów prowadzonych w grupach zgodnie z podziałem na obszary nauki w Narodowym Centrum Nauki (HS, NZ, ST).Termin: 12 maja 2016 r., w godz. 10.00-13.00.

Miejsce: Centrum Konferencyjno-Szkoleniowe UWM, ul. Dybowskiego 11, Olsztyn.

Więcej informacji/rejestracja

M-ERA.NET 2: konkurs z zakresu nauki o materiałach i inżynierii materiałowej

czw., 17/03/2016 - 13:47

Narodowe Centrum Nauki wraz z siecią M-ERA.NET 2 zaprasza do udziału w konkursie na międzynarodowe projekty badawcze dotyczące nauki o materiałach i inżynierii materiałowej.

Konkurs obejmuje następujące tematy:

  • integrated computational materials engineering (ICME),
  • innovative surfaces, coatings and interfaces,
  • high performance synthetic and biobased composites,
  • functional materials,
  • interfaces between materials and biological hosts for health applications,
  • materials for additive manufacturing.

Termin składania wniosków (pre-proposals): 14 czerwca 2016 r., godz. 12.00 czasu środkowoeuropejskiego

O finansowanie mogą się starać grupy badawcze złożone z co najmniej 3 zespołów naukowych pochodzących z co najmniej 2 krajów biorących udział w konkursie: lista krajów.

Do sieci M-ERA należy zarówno Narodowe Centrum Nauki, jak i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Do NCN mogą wnioskować naukowcy z Polski, których projekty spełniają kryterium badań podstawowych (TRL 1-4). Udział partnera przemysłowego z Polski nie jest wymagany.

Do NCBR mogą być składane wnioski, które zaczynają się od TRL 3-6, a kończą na TRL 5-8. Wymagane jest uczestnictwo polskiego partnera przemysłowego.

Konkurs składa się z dwóch etapów. Na pierwszym etapie należy złożyć wniosek wstępny, tzw. pre-proposal. Projekty zakwalifikowane do drugiego etapu otrzymają zaproszenie do złożenia wniosku pełnego, tzw. full proposal. Termin składania wniosków pełnych upływa 10 listopada 2016 r. o godz. 12.00 czasu środkowoeuropejskiego.

Budżet polskiej części projektu powinien być skalkulowany zgodnie z katalogiem kosztów kwalifikowalnych (uchwała Rady nr 84/2015, s. 5-12). W szczególności prosimy o zapoznanie się z regulacjami dotyczącymi wynagrodzeń w projektach: p. 2.1, s. 6-9.

Na etapie full proposal wnioskodawcy z Polski będą zobowiązani do wypełnienia szczegółowego kosztorysu projektu.     

DOKUMENTACJA KONKURSOWA dostępna jest tutaj.

Prosimy również o zapoznanie się z wymogami formalnymi konkursu skierowanymi do wnioskodawców z Polski.

Wszystkich zainteresowanych złożeniem wniosków o finansowanie badań podstawowych prosimy o kontakt z NCN.

Kontakt:

dr Weronika Bieniasz, weronika.bieniasz@ncn.gov.pl, tel. 12 341 9156

dr Malwina Gębalska, malwina.gebalska@ncn.gov.pl, tel. 12 341 9017

Zmiany w konkursie SONATA 11 – możliwość obniżenia pensum dydaktycznego

śr., 16/03/2016 - 15:04

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom młodych badaczy, Rada NCN zdecydowała się na wprowadzenie możliwości obniżenia pensum dydaktycznego kierownika projektu realizującego grant w ramach konkursu SONATA.

W związku z tym, od jedenastej edycji konkursu SONATA jednostka naukowa będzie mogła otrzymać środki finansowe na pokrycie kosztów obniżenia o połowę pensum dydaktycznego kierownika projektu zatrudnionego na etacie naukowo-dydaktycznym. Dzięki takiemu wsparciu możliwe będzie opłacenie zastępstwa za kierownika projektu w zakresie prowadzenia zajęć dydaktycznych, co pozwoli mu na większe zaangażowanie się w pracę związaną z realizacją projektu badawczego.

Chociaż dydaktyka jest ważnym obowiązkiem nauczyciela akademickiego, musimy zapewnić naszym grantobiorcom warunki do skupienia się na projektach badawczych. Temu właśnie celowi służy możliwość obniżenia pensum dydaktycznego. Jest to szczególnie ważne w przypadku młodych badaczy, dlatego  Rada planuje wprowadzenie podobnego rozwiązania w tym  względzie również  w konkursie SONATA BIS – zapowiada prof. Michał Karoński, przewodniczący Rady NCN.

Szczegółowe warunki konkursu SONATA 11.

Ogłoszenie konkursów OPUS 11, PRELUDIUM 11, SONATA 11 i POLONEZ 2

wt., 15/03/2016 - 16:24

Narodowe Centrum Nauki ogłasza konkursy OPUS 11, PRELUDIUM 11, SONATA 11 oraz POLONEZ 2.

  • OPUS 11 – na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów,
  • PRELUDIUM 11 – na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową nieposiadające stopnia naukowego doktora,
  • SONATA 11 – na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową posiadające stopień naukowy doktora,
  • POLONEZ 2 – dla naukowców przyjeżdżających z zagranicy

Termin składania wniosków w ww. konkursach to 15 czerwca 2016 r.

 

Warsztaty szkoleniowe dla pracowników jednostek naukowych – podsumowanie

pt., 11/03/2016 - 13:18

10 marca 2016 r. w siedzibie Narodowego Centrum Nauki odbyła się kolejna edycja warsztatów szkoleniowych dla pracowników jednostek naukowych zaangażowanych w obsługę administracyjną projektów badawczych finansowanych przez Centrum.

Warsztaty są formą wparcia pracowników administracyjnych w zakresie obsługi projektów badawczych, zainicjowaną w 2014 r. Tematem przewodnim warsztatów niezmiennie pozostają zagadnienia związane z zarządzaniem projektem badawczym (od podpisania umowy o realizację projektu do zakończenia jego realizacji), procedurami aneksowania umów oraz raportowania okresowego i końcowego. Od ubiegłego roku program warsztatów został wzbogacony o dodatkowe moduły i obecnie porusza również zagadnienia związane z procedurą konkursową, aspekty finansowo-księgowe realizowanych projektów badawczych oraz kontrolę i audyt projektów.

W marcowym spotkaniu wzięło udział 19 reprezentantów uczelni i instytutów badawczych z całej Polski. Podobnie jak w poprzednich edycjach, warsztaty przyczyniły się do nawiązania bliższej współpracy pomiędzy pracownikami administracyjnymi jednostek naukowych i przedstawicielami Centrum. Uczestnicy po raz kolejny pozytywnie ocenili szkolenie, doceniając możliwość  pogłębienia praktycznej wiedzy na temat zagadnień związanych z formalną obsługą projektów badawczych.

Wszystkim uczestnikom składamy serdeczne podziękowania za  udział, współpracę i zaangażowanie w trakcie warsztatów oraz cenne uwagi, które pomogą nam lepiej wspierać grantobiorców w codziennej pracy.

Marcowe posiedzenie Rady Narodowego Centrum Nauki

czw., 10/03/2016 - 13:10

W dniach 2-3 marca 2016 r. odbyło się kolejne posiedzenie Rady NCN. Kluczowym punktem obrad plenarnych było określenie przez Radę warunków przeprowadzania jedenastej edycji konkursów OPUS, PRELUDIUM, SONATA. Rada określiła również warunki i regulamin przyznawania środków na projekty badawcze realizowane przez naukowców przyjeżdżających z zagranicy w drugiej edycji konkursu POLONEZ, współfinansowanego z programu ramowego Horyzont 2020 w ramach działań Marie Skłodowska-Curie COFUND. Konkursy OPUS 11, PRELUDIUM 11, SONATA 11 oraz konkurs POLONEZ 2, zostaną ogłoszone 15 marca 2016 r.

Decyzją Rady NCN w najbliższych konkursach OPUS 11, PRELUDIUM 11 i SONATA 11 polscy naukowcy otrzymają łącznie 280 mln zł. Na realizację projektów badawczych w konkursie OPUS 11 zostało przeznaczonych 200 mln zł, na projekty badawcze realizowane przez osoby posiadające stopień naukowy doktora w konkursie SONATA 11 przeznaczono 50 mln zł, a najmłodsi naukowcy kierujący projektami naukowymi w ramach konkursu PRELUDIUM 11 będą mogli liczyć na finansowanie w wysokości 30 mln zł. Biorąc pod uwagę nabór wniosków w pierwszym konkursie POLONEZ oraz przebieg I etapu oceny wniosków, Rada zdecydowała, że nakład na drugą edycję konkursu wyniesie 20 mln zł.

Przyjmując zasady przeprowadzania konkursów, których ogłoszenie planowane jest na 15 marca 2016 r. Rada przyjęła, że w tej edycji konkursu OPUS i SONATA maksymalna wysokość kosztów pośrednich możliwych do uzyskania w ramach realizacji projektu to 30 % wysokości kosztów bezpośrednich. Utrzymano jednocześnie zasadę, że maksymalna wysokość tych kosztów w konkursie PRELUDIUM może wynieść 20 % kosztów bezpośrednich przy założeniu, że wartość przewidzianej do zakupu aparatury naukowo-badawczej nie przekracza 30 % wnioskowanych środków na realizację projektu. Ustalając warunki finansowania przez NCN wynagrodzeń etatowych kierownika projektu, Rada zdecydowała się uzupełnić obowiązujące dotychczas zasady. Możliwość otrzymywania przez kierownika projektu wynagrodzenia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy dla osób niemających zatrudnienia lub zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, została rozszerzona również o osoby, które będą realizowały projekt badawczy w innej jednostce naukowej niż ta, w której są zatrudnieni. Uzgodniono, że wnioskodawca może zaplanować zatrudnienie etatowe dla kierownika projektu pod warunkiem, że w przypadku otrzymania finansowania kierownik przedstawi dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z jego dotychczasowym pracodawcą, w terminie nie dłuższym niż miesiąc od zawarcia umowy o finansowanie i realizację projektu. Rada zdecydowała również, że jednostka naukowa będzie mieć możliwość otrzymania dodatkowych środków na pokrycie kosztów związanych z obniżeniem o połowę pensum dydaktycznego kierownika realizującego projekt w ramach konkursu SONATA. Obniżenie pensum dotyczyć będzie wyłącznie kierowników zatrudnionych na stanowiskach naukowo-dydaktycznych.

Określając warunki przeprowadzania drugiej edycji konkursu POLONEZ, Rada zwróciła uwagę, że celem konkursu jest rozwój kariery laureatów tego konkursu dzięki wsparciu ich międzynarodowej mobilności i realizacji ambitnych projektów badawczych w uznanych polskich ośrodkach naukowych. W związku z tym, podmiot, który będzie miejscem realizacji stażu badawczego, oprócz zatrudnienia laureata konkursu, zapewnienia warunków do prowadzenia przez niego badań oraz zapewnienia obsługi administracyjno-finansowej realizacji stażu, będzie zobowiązany do wskazania partnera naukowego odpowiedzialnego za merytoryczne wsparcie stażysty, ułatwienie nawiązania kontaktów tej osoby z lokalnym środowiskiem naukowym, a także zorganizowania dla niej co najmniej jednej wizyty studyjnej rocznie w wybranej jednostce w Polsce lub za granicą.

W dalszej części obrad Rada przyjęła Kodeks rzetelności prowadzenia badań naukowych i aplikowania o fundusze na badania, który wprowadza podstawowe zasady dotyczące rzetelności badań naukowych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki. Uzgodniono, że każdy wnioskodawca starający się o fundusze na realizację badań ze środków NCN będzie zobowiązany do przestrzegania ujętych w kodeksie zasad.

Rada, mając na uwadze potrzebę zapewnienia badaniom finansowanym przez NCN wysokich standardów etycznych, przyjęła również zalecenia dotyczące powoływania w jednostkach naukowych oraz innych podmiotach aplikujących o granty NCN, komisji do spraw etyki badań naukowych, które mogłyby wydawać opinie dotyczące badań naukowych w szczególności tych prowadzonych z udziałem ludzi.

Posiedzenie Komisji Odwoławczej Rady NCN odbyło się 2 marca 2016 r.

Obchody jubileuszu 5-lecia NCN już za nami

pon., 07/03/2016 - 15:02

W piątek 4 marca Narodowe Centrum Nauki świętowało jubileusz 5-lecia inauguracji działalności. Ważnym punktem obchodów było sympozjum poświęcone tematyce skutecznego ubiegania się o finansowanie w ramach programów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) zorganizowane wspólnie przez NCN i ERC. Podczas uroczystej gali w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie przytoczono najważniejsze punkty w 5-letniej historii NCN i zaprezentowano sylwetki dziesięciu wybranych naukowców, którzy swoje badania realizują w ramach konkursów organizowanych przez Centrum. Mówiono również o planach na najbliższą przyszłość.

Sympozjum pt. Best practices in supporting outstanding scientists and helping them successfully apply for ERC grants odbyło się w Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wydarzenie skierowane było do naukowców prowadzących badania podstawowe w polskich instytucjach, kadry zarządzającej polskich ośrodków badawczych oraz przedstawicieli europejskich organizacji finansujących naukę. Głównym tematem spotkania były sposoby wspierania wybitnych naukowców, a w szczególności pomoc w skutecznym ubieganiu się o prestiżowe granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC). Dyskusję rozpoczęła Prof. Eva Kondorosi, która podzieliła się swoimi refleksjami na temat roli ERC we wspieraniu naukowców z krajów europejskich. W dalszej kolejności głos zabrali przedstawiciele agencji finansujących badania z Węgier, Austrii i Holandii, którym udało się doprowadzić do znacznego wzrostu wskaźnika sukcesu w konkursach ERC. Drugą część spotkania poświęcono perspektywom osiągnięcia doskonałości w europejskiej nauce. Wśród prelegentów znaleźli się m.in. prezes stowarzyszenia Academia Europea - prof. Sierd Cloetingh, przewodniczący ERC - prof. Jean-Pierre Bourguignon, prezes Europejskiego Towarzystwa Matematycznego - prof. Pavel Exner, prezes Polskiej Akademii Nauk - prof. Jerzy Duszyński oraz przewodniczący Akademii Młodych Uczonych - dr hab. Jakub Fichna.

Obchody 5. urodzin NCN zakończyła gala jubileuszowa w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. Uroczystość otworzył wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego, dr Jarosław Gowin, który mówił o istocie nauki i badań podstawowych: Nauka jest cenna sama w sobie. Bez wysokiego poziomu badań podstawowych nie ma wysokiego poziomu nauk stosowanych i nie ma wdrożeń. Dążenie do bezinteresownej prawdy jest tym, co stanowi o istocie człowieczeństwa, o wyjątkowości tego szczególnego gatunku, którego przedstawiciele zadają tak nieutylitarne pytania. Głos zabrał również szef Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych, prof. Jean-Pierre Bourguignon, który podkreślił wagę realizowanego przez NCN i ERC zadania polegającego na wspieraniu najlepszych naukowców. Prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki przypomniał najważniejsze fakty związane z początkami instytucji i podsumował pierwsze pięć lat działalności NCN. Opowiedział również o planach na najbliższą przyszłość związanych m.in. z otwarciem konkursu na tzw. małe granty oraz z uczestnictwem Centrum w koordynacji europejskiego programu QUANT-ERA, poświęconego technologiom kwantowym. Przewodniczący Rady NCN, prof. Michał Karoński opowiedział o roli Rady Narodowego Centrum Nauki w pierwszych latach działalności Centrum i podziękował wszystkim osobom, które przyczyniły się do ukształtowania w Polsce przejrzystego systemu grantowego, promującego najlepsze projekty badawcze. Podczas gali wyświetlono filmy prezentujące sylwetki dziesięciu laureatów konkursów NCN oraz ich badania zrealizowane dzięki wsparciu finansowemu Centrum. Wydarzenie zamknął koncert Big Bandu Akademii Muzycznej w Krakowie pod batutą Wojciecha Groborza.

W ciągu pięciu lat działalności Narodowe Centrum Nauki rozstrzygnęło 54 konkursy dla naukowców na każdym etapie kariery, zakwalifikowało do finansowania niemal jedenaście tysięcy projektów, przeznaczając na ich realizację ponad cztery miliardy złotych. Agencję powołano do życia 1 października 2010 r. ustawą uchwaloną przez Sejm RP w dniu 30 kwietnia tego samego roku. Już w grudniu Rada NCN rozpoczęła prace nad przygotowaniem pierwszych konkursów, ogłoszonych 15 marca 2011 r., zaledwie kilka dni po oficjalnym rozpoczęciu działalności przez Centrum. Powstanie NCN stanowiło kolejny etap rozwoju systemu grantowego w Polsce, który został zapoczątkowany przez utworzenie w 1991 r. Komitetu Badań Naukowych oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Film z okazji jubileuszu 5-lecja NCN można obejrzeć tutaj.

Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana  Jubileusz 5-lecia NCN fot. Michał Niewdana