Wspólnie z Europejskim Partnerstwem na rzecz Bioróżnorodności Biodiversa+ ogłaszamy konkurs pt. „Nature-Based Solutions for biodiversity, human well-being and transformative change” (BiodivNBS). Budżet przeznaczony dla polskich zespołów badawczych to 1 mln euro.

BiodivNBS to konkurs na międzynarodowe interdyscyplinarne projekty badawcze w obszarze nauk dotyczących ochrony bioróżnorodności. Jego celem jest promowanie rozwiązań opartych na przyrodzie, wspieranie badań nad nimi oraz uwzględniania tych rozwiązań w procesie tworzenia polityki na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym. Ważnym elementem tej inicjatywy jest również wsparcie edukacji i angażowanie obywateli w działania mające chronić środowisko i bioróżnorodność.

Wnioski składane w konkursie BiodivNBS powinny dotyczyć jednego lub więcej z trzech następujących tematów:

1. Synergies and trade-offs of Nature-Based solutions in the context of human well-being
2. Nature-Based solutions mitigating anthropogenic drivers of biodiversity loss
3. The contribution of Nature-Based solutions for just transformative change

W konkursie mogą brać udział konsorcja międzynarodowe złożone z co najmniej trzech zespołów badawczych pochodzących z co najmniej trzech krajów biorących udział w konkursie. Kierownik polskiego zespołu musi mieć co najmniej stopień naukowy doktora.

Kraje uczestniczące w konkursie: Austria, Belgia, Bułgaria, Brazylia, Czechy, Dania, Estonia, Francja, Gruzja, Hiszpania, Irlandia, Islandia, Izrael, Kanada (Québec), Litwa, Łotwa, Maroko (ostateczny udział zostanie potwierdzony), Mołdawia, Niderlandy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Południowej Afryki, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Tajwan, Tunezja, Turcja (ostateczny udział zostanie potwierdzony), Węgry, Włochy.

Budżet 36-miesięcznego projektu może obejmować środki na wynagrodzenia dla zespołu, wynagrodzenia i stypendia dla studentów lub doktorantów, zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej oraz inne koszty niezbędne do jego realizacji. Projekty mogą trwać 36 miesięcy.

Konkurs składa się z dwóch etapów. W pierwszym etapie polski zespół wraz z partnerami zagranicznymi musi złożyć wspólny wniosek wstępny (tzw. pre-proposal), do 10 listopada 2023 r. (15:00 CET). Najlepsze zespoły badawcze zostaną zaproszone do złożenia wspólnych wniosków pełnych, czyli full proposals w drugim etapie konkursu, do 9 kwietnia 2024 r. (15:00 CEST). Jeśli polski zespół zakwalifikuje się do drugiego etapu, jego kierownik musi przygotować również wniosek krajowy dotyczący polskiej części projektu. Full proposals są oceniane merytorycznie przez międzynarodowy zespół ekspertów, wybrany wspólnie przez agencje finansujące biorące udział w konkursie. Wyniki BiodivNBS zostaną ogłoszone jesienią 2024 roku.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych udziałem w konkursie na webinarium organizowane przez Biodiversa+ na temat procesu składania wniosków, które odbędzie się 26 września 2023 r. w godzinach 13.00 – 15.00. Rejestracja.

– Chcemy realizować nasze ambicje w Polsce i tu prowadzić badania. Realizacja zapowiedzi radykalnych zmian modelu ich finansowania będzie ogromnym ciosem dla krajowej nauki – piszą laureaci grantów ERC do prezydenta RP dra Andrzeja Dudy i premiera Mateusza Morawieckiego. List otwarty, podpisany przez 49 osób pracujących w polskich ośrodkach, jest reakcją na zapowiedzi MEiN dotyczące zmian w funkcjonowaniu NCN.

Ministerstwo Edukacji i Nauki od wielu miesięcy zapowiada zmiany w funkcjonowaniu NCN. Kilka tygodni temu, podczas XIII Międzynarodowego Interdyscyplinarnego Seminarium Naukowego „Idee – Człowiek – Filozofia” w Starym Sączu, prof. Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki ogłosił, że po jesiennych wyborach Narodowe Centrum Nauki zostanie zlikwidowane i połączone z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz Agencją Badań Medycznych w jedną centralną instytucję.

Laureaci prestiżowego grantu ERC, pracujący w polskich ośrodkach, wnoszą swój głos sprzeciwu, zaznaczając, że NCN to instytucja utworzona na wzór modelu stosowanego przez europejskie ośrodki finansujące badania podstawowe. Funkcjonuje jako agencja niezależna politycznie i zarządzana przez naukowców.

– Wielu z nas, po latach spędzonych w wiodących ośrodkach naukowych na świecie, zdecydowało przenieść się do Polski i tu, a nie za granicą, budować nasze zespoły i programy badawcze. Często powodem takiej decyzji było istnienie w Polsce NCN, czyli niezależnego, opartego o kryteria merytoryczne, systemu finansowania badań podstawowych – piszą autorzy listu.

Od momentu powstania European Research Council (2007) do Polski trafiło 75 grantów ERC wszystkich kategorii. Jedenaścioro laureatów zdobyło grant ERC więcej niż jeden raz.

Autorzy listu w obronie NCN uważają, że wcześniejsza możliwość realizacji projektów finansowanych przez agencję pozwoliła im na zbudowanie odpowiedniego potencjału badawczego i w konsekwencji, otrzymanie grantu ERC. – NCN od lat wspiera tysiące utalentowanych i ambitnych naukowców na różnych etapach kariery. Bez tego wsparcia praca tych naukowców w Polsce może stać się niemożliwa, z wielką szkodą dla nauki w kraju – zauważają.

– Chcemy, aby dzięki nauce na najwyższym poziomie rozwijała się polska gospodarka, a Polska była rozpoznawana na świecie jako kraj o wysokim potencjale naukowo-technologicznym. Dlatego kierujemy do Pana Prezydenta i Pana Premiera apel o zachowanie obecnego, niezależnego i opartego wyłącznie na ocenie eksperckiej sposobu funkcjonowania – konkludują.

Dr Grzegorz Szczepaniak został kolejnym laureatem programu Komponenty Badawcze Polskie Powroty NAWA. Na realizację badań otrzymał grant z NCN o wartości 200 tys. zł.

Dr Szczepaniak będzie realizować badania z obszaru polimeryzacji rodnikowej z przeniesieniem atomu na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, w ramach Pracowni Technologii Organicznych Materiałów Funkcjonalnych.

Lista rankingowa

Program „Polskie Powroty NAWA 2022” został ogłoszony przez NAWA 10 maja 2022 r. Daje on wyróżniającym się polskim naukowcom, którzy pracują za granicą, możliwość powrotu do kraju i prowadzenia badań w polskich jednostkach naukowych.

We wnioskach składanych do NAWA badacze mogli zaplanować komponent badawczy obejmujący badania podstawowe, który jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Zespół oceniający NAWA wyłonił w tej edycji konkursu 9 takich projektów.

Przed rozpoczęciem realizacji projektów naukowcy, którzy zaplanowali w ramach swoich projektów komponent badawczy, są zobligowani do złożenia wniosków o finansowanie tych badań w ramach naboru NCN. Wnioski podlegają w NCN wyłącznie ocenie formalnej.

Nabór wniosków o finansowanie komponentów badawczych w NCN jest prowadzony w sposób ciągły w okresie od wydania przez NAWA decyzji o przyznaniu finansowania w programie „Polskie Powroty NAWA 2022” do złożenia ostatniego wniosku zawierającego komponent badawczy zakwalifikowany przez NAWA do finansowania.

Rada NCN przeznaczyła na realizację komponentów badawczych w ramach programu „Polskie Powroty NAWA 2022” 3 mln zł.

Prof. Krzysztof Wojciechowski z Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie został kolejnym laureatem konkursu Weave-UNISONO (edycja 2022). We współpracy z partnerami z Niemiec naukowiec przeprowadzi badania nad materiałami termoelektrycznymi pod kątem potencjalnego zastosowania w energetyce. Projekt otrzymał finansowanie w wysokości ponad 2,3 mln zł.

Kierownik projektu zwraca uwagę na to, że globalne zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie środowiska i wzrost kosztów energii należą do najważniejszych problemów, przed którymi stoją współczesne społeczeństwa. W projekcie wraz z partnerami z Niemiec będzie pracować nad rozwiązaniami umożliwiającymi zapewnienie bardziej efektywnej produkcji energii elektrycznej. Naukowcy skupią się na termoelektrycznej konwersji energii (TE), która wciąż wymaga opracowania szczegółowych rozwiązań, umożliwiających w przyszłości tańszą produkcję masową urządzeń wykorzystujących tę technologię. Celem projektu pt. Inżynieria entropowa oraz optymalizacja złącz w materiałach do efektywnej termoelektrycznej konwersji energii jest opracowanie materiałów termoelektrycznych o wysokiej sprawności do zastosowania w tanich i ekologicznych przetwornikach energii. Przy realizacji tych badań polscy naukowcy będą współpracować z zespołami Johannesa de Boor z German Aerospace Center oraz Wolfganga Mertina z Universität Duisburg-Essen.

Agencją wiodącą oceniającą wniosek była niemiecka Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG).

Weave-UNISONO

Konkurs Weave-UNISONO to efekt wielostronnej współpracy między instytucjami finansującymi badania naukowe, skupionymi w stowarzyszeniu Science Europe. Został ogłoszony w celu uproszczenia procedur składania i selekcji projektów badawczych we wszystkich dyscyplinach nauki, angażujących badaczy z dwóch lub trzech krajów europejskich.

Wyłanianie laureatów opiera się na procedurze agencji wiodącej – Lead Agency Procedure (LAP), w myśl której tylko jedna z instytucji partnerskich odpowiedzialna jest za pełną ocenę merytoryczną wniosku, pozostali partnerzy akceptują wyniki tej oceny.

W ramach programu Weave partnerskie zespoły badawcze składają wnioski o finansowanie równolegle do agencji wiodącej oraz do właściwych dla siebie instytucji uczestniczących w programie. Wspólny projekt musi zawierać spójne plany badań, wyraźnie ukazujące wartość dodaną współpracy międzynarodowej.

Konkurs Weave-UNISONO jest otwarty w trybie ciągłym. Zachęcamy zespoły pragnące podjąć współpracę z partnerami z Austrii, Czech, Słowenii, Szwajcarii, Niemiec, Luksemburga oraz Belgii-Flandrii do zapoznania się z treścią ogłoszenia konkursowego i składania wniosków.

W środę 11 października 2023 r. zostanie wręczona Nagroda Narodowego Centrum Nauki 2023. W tym roku do tego najważniejszego wyróżnienia dla młodych naukowców zostało zgłoszonych 44 kandydatów i kandydatek.

11. edycja

Nagrodę NCN mogą otrzymać badaczki i badacze, którzy nie przekroczyli 40. roku życia i mają znaczące osiągnięcia naukowe w zakresie badań podstawowych, udokumentowane publikacjami afiliowanymi w polskich jednostkach naukowych. Wyróżnienie jest przyznawane w trzech obszarach nauk: humanistycznych, społecznych i o sztuce (HS), ścisłych i technicznych (ST) oraz o życiu (NZ). Podstawowym kryterium, jakim kieruje się komisja oceniająca osiągnięcia kandydatów, jest ich doskonałość naukowa i międzynarodowa rozpoznawalność.

Kapituła Nagrody NCN złożona jest z członków Rady i dyrektora NCN. Kandydatki i kandydatów w tym roku mogło zgłaszać blisko 700 osób. W gronie uprawnionych do nominowania są m.in. dotychczasowi laureaci Nagrody NCN, byli członkowie Rady NCN i inni wybitni naukowcy.

Każdy z naukowców uprawnionych do wskazania kandydatów do Nagrody NCN może nominować tylko jedną osobę, która nie współpracowała ze zgłaszającym, nie brała udziału we wspólnych przedsięwzięciach, ani nie miała z nim wspólnych publikacji w ostatnich pięciu latach. Kandydat nie może być również doktorantem lub wypromowanym doktorem zgłaszającego, ani nie może ich łączyć relacja rodzinna lub prawna.

W tym roku napłynęły 53 zgłoszenia, obejmujące 44 kandydatury (niektórzy kandydaci zostali zgłoszeni niezależnie przez kilkoro nominujących). Wśród zgłoszonych jest: 20 badaczek i badaczy z obszaru ST, 16 z obszaru HS oraz 8 z obszaru NZ. Oficjalne ogłoszenie nazwisk laureatów nastąpi 11 października 2023 r. podczas uroczystości wręczenia Nagrody NCN 2023. Odbędzie się ona w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie. Uroczystość poprowadzi tradycyjnie Grażyna Torbicka.

Początek wydarzenia o godz. 18.30. Uroczystość będzie transmitowana online. W kolejnych tygodniach laureaci nagrody wygłoszą wykłady, które także będą transmitowane w internecie.

Najbardziej prestiżowe wyróżnienie dla młodych

Nagroda po raz pierwszy została przyznana w 2013 roku, otrzymało ją dotąd 30 utalentowanych badaczek i badaczy. Ubiegłoroczni laureaci podkreślają, że dzięki wyróżnieniu mieli szansę m.in. na upowszechnienie swoich badań w skali ogólnopolskiej.

– Nagroda pomogła mi popularyzować badania pokazujące jak zachowania ludzi wpływają na zmiany klimatyczne. Mam poczucie, że często wpływ naszych zachowań i wyborów konsumenckich na zmiany klimatyczne jest marginalizowany, a nawet małymi zmianami możemy przeciwdziałać zmianom klimatycznym – podkreśla prof. Karolina Safarzyńska z Uniwersytetu Warszawskiego, laureatka Nagrody NCN 2022 w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce.

– Po otrzymaniu nagrody dosłownie zasypały mnie zaproszenia do wygłoszenia wykładów, z czego się bardzo cieszę. Zajmuję się zaniedbaną częścią demografii lasów: produkcją nasion i rekrutacją. Jest dla mnie więc bardzo ważne, że tak wiele osób mogło usłyszeć, dlaczego warto się przyjrzeć zjawiskom, którymi się zajmujemy – odpowiada prof. Michał Bogdziewicz z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, laureat z obszaru nauk o życiu.

Prof. Piotr Wcisło z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zwraca uwagę, że nagroda może mieć też pozytywny wpływ na wizerunek badaczek i badaczy oraz zainteresowanie karierą akademicką. – Aktualnie można zauważyć kryzys zainteresowania pracą naukową. Dzisiejszy świat oferuje bardzo wiele atrakcyjnych opcji i ważne jest to, żeby kreować pozytywny wizerunek naukowców – nie jako mężczyzn w starszym wieku, którzy siedzą samotnie gdzieś w głębi gabinetów, ale jako nowoczesnych przedsiębiorców, którzy korzystają z ultranowoczesnych technologii, mają przed sobą ciekawą karierę i jeżdżą po świecie. Wydaje mi się, że ta nagroda dokładnie taki wizerunek kreuje – mówi laureat w obszarze nauk ścisłych i technicznych.

Wykłady dla szerokiej publiczności i projekty naukowe

W ramach współpracy NCN z Fundacją Centrum Kopernika laureaci Nagrody NCN 2022 wygłosili wykłady transmitowane na kanale YouTube, skierowane do szerokiej publiczności, które zaowocowały nowymi propozycjami naukowymi. – Uważam te wykłady za naprawdę świetną inicjatywę – mówi prof. Bogdziewicz. – Pytań było sporo, dostałem też kilka propozycji, aby napisać artykuły popularnonaukowe, a także zaproszenie do współtworzenia gry komputerowej. O tym jeszcze nie mogę za wiele powiedzieć, ale trzymam mocno kciuki za ten projekt. Wykład prof. Piotra Wcisło obejrzało dotąd ponad 135 tys. internautów. – Wydarzenie ma bardzo dobre zasięgi, szczególnie jak na wykład z mechaniki kwantowej. Ludzie z naszego środowiska fizyczno-chemiczno-inżynieryjnego także zauważyli tę inicjatywę – komentuje naukowiec.

Prof. Safarzyńska aktualnie rozpoczyna badania nad nowym projektem NCN, sfinansowanym w konkursie SONATA BIS. Dzięki niemu naukowczyni będzie mogła budować zespół zajmujący się badaniem społecznych punktów krytycznych, które mogą zapobiegać zmianom klimatycznym.

Prof. Bogdziewicz kieruje obecnie Centrum Biologii Lasów na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jego działalność związana jest przede wszystkim z otrzymanym rok temu grantem ERC (Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych).

Prof. Wcisło kieruje natomiast dwoma dużymi projektami grantowymi: grantem ERC Starting oraz SONATA BIS NCN. Dzięki pierwszemu z nich badacz będzie mógł przeprowadzić eksperyment, który pozwoli po raz pierwszy na świecie spułapkować molekuły wodoru i zwalidować teorię kwantową na wysokim poziomie dokładności. Projekt SONATA BIS jest z kolei prawie w całości poświęcony badaniom teoretycznym związanym z kwantowym opisem zderzeń molekularnych.

Wykłady online laureatów nagrody z 2022 oraz lat poprzednich

Patronat medialny

Europejska Rada ds. Badań Naukowych ogłosiła wyniki konkursu Starting Grants 2023. Wśród laureatów znalazło się dwóch naukowców pracujących w Polsce: na Politechnice Warszawskiej i Wrocławskiej. Ich wcześniejsze prace badawcze były finansowane również z grantów NCN.

Dr hab. inż. Maciej Trusiak z Wydziału Mechatroniki Politechniki Warszawskiej specjalizuje się w nanoskopii optycznej. Jest pięciokrotnym laureatem konkursów NCN: PRELUDIUM, PRELUDIUM BIS, SONATA oraz 2x OPUS. Dzięki przyznanemu właśnie grantowi z ERC zrealizuje projekt „Lensless label-free nanoscopy” (NaNoLens) dotyczący możliwości efektywniejszego wykorzystania bezsoczewkowej mikroskopii holograficznej. Jest to technologia, która przezwycięża ograniczenia nanoskopii optycznej w obrazowaniu żywych komórek (wymagającej znakowania komórek oraz mającej ograniczone pole widzenia), jednak wyzwaniem pozostaje wciąż zbyt niska rozdzielczość obrazowania. Dzięki grantowi StG ERC zespół pod kierunkiem prof. Trusiaka będzie pracować nad możliwością zwiększenia pola obrazowania w tej technologii z wykorzystaniem głębokiego UV. Na realizację 5-letniego ERC prof. Trusiak otrzymał 1,5 miliona euro. Więcej na temat badań na stronie Politechniki Warszawskiej.

Drugim laureatem ERC Starting Grants w tegorocznej edycji jest dr inż. Łukasz Sterczewski z Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów Politechniki Wrocławskiej. Naukowiec prowadził wcześniej prace badawcze m.in. jako wykonawca w projektach finansowanych przez NCN.  Na co dzień zajmuje się falami terahercowymi, które są jednymi z najmniej zbadanych części widma promieniowania elektromagnetycznego. Ze względu na swoje unikatowe właściwości, są one przedmiotem zainteresowania naukowców na całym świecie, ale ich wykorzystanie poza laboratorium często jest niemożliwe, ze względu na ograniczenia techniczne i sprzętowe. Zespół pod kierunkiem dra Sterczewskiego dzięki grantowi StG zrealizuje badania dotyczące spektrometrów terahercowych pracujących w temperaturze pokojowej na bazie zintegrowanych optycznych grzebieni częstotliwości. W projekcie zakłada stworzenie miniaturowych urządzeń, które umożliwiłyby proste i efektywne wykorzystanie fal terahercowych w wielu codziennych sytuacjach. Budżet projektu TeraERC to 1,5 mln euro. Więcej o badaniach dra Sterczewskiego na stronie Politechniki Wrocławskiej.

W tej edycji Europejska Rada ds. Badań przeznaczyła na granty StG 628 mln euro. Projekty zostaną zrealizowane w 24 krajach europejskich. Starting Grants mogą otrzymać naukowcy od 2 do 7 lat po doktoracie, na badania trwające do 5 lat. ERC wspiera nowatorskie pomysły we wszystkich dziedzinach nauk.

Informujemy, że w systemie OSF zostały udostępnione formularze wniosków do konkursu IMPRESS-U.

Zapraszamy na kolejne w tym roku webinarium poświęcone tematyce otwierania danych badawczych w dyscyplinach naukowych. Czwarte z cyklu szkoleń poświęcone będzie zarządzaniu danymi badawczymi jakościowymi w naukach socjologicznych.

Szkolenie poprowadzi Pan Maciej Melon z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Spotkanie odbędzie się 13 września 2023 r. o godz. 14:00 za pośrednictwem platformy Clickmeeting. Szkolenie zostanie poprowadzone w języku polskim.

Celem webinarium będzie przekazanie uczestnikom wiedzy na temat zarządzania danymi badawczymi w naukach socjologicznych oraz rozwinięcie ich kompetencji w zakresie przygotowania i wdrażania planów zarządzania danymi. Podczas webinarium zostaną przybliżone następujące zagadnienia:

• Dlaczego zarządzanie danymi badawczymi jest ważne w naukach socjologicznych?
• Charakterystyka danych w naukach socjologicznych.
• Zasady FAIR.
• Zasady otwierania danych badawczych.
• Ogólne informacje dot. Planu Zarządzania Danymi.
• Opis danych oraz pozyskiwanie lub ponowne wykorzystanie dostępnych danych.
• Przechowywanie i tworzenie kopii zapasowych podczas badań.
• Wymogi prawne, kodeksy postępowania.
• Udostępnianie i długotrwałe przechowywanie danych.
• Zadania związane z zarządzaniem danymi oraz zasoby.
• Wdrażanie i raportowanie Planów Zarządzania Danymi.

Webinarium skierowane jest przede wszystkim do naukowców realizujących projekty badawcze, w których pozyskiwane i wykorzystywane są dane jakościowe, jak również do osób planujących realizację projektów z wykorzystaniem takich danych.

Zgłoszenia przyjmowane będą do dnia 12 września 2023 r. (lub do czasu wyczerpania miejsc – limit 500 osób) za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Potwierdzenie udziału zostanie przesłane do Państwa drogą e-mailową. Zwracamy uwagę, że samo wysłanie zgłoszenia na webinarium nie stanowi potwierdzenia udziału. Przy rekrutacji decydować będzie profil uczestnika oraz kolejność zgłoszeń.

Prosimy o przemyślane zapisy. W przypadku rezygnacji prosimy o niezwłoczną informację na adres: otwarta.nauka@ncn.gov.pl.

Ministerstwo Edukacji i Nauki pozytywnie oceniło realizację zadań przez naszą agencję i zatwierdziło Sprawozdanie z działalności NCN w 2022 roku. Wcześniej dokument został zaopiniowany pozytywnie przez Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Komitet Polityki Naukowej.

Narodowe Centrum Nauki jest agencją powołaną do wspierania działalności naukowej w zakresie badań podstawowych. Centrum regularnie ogłasza konkursy na projekty badawcze, stypendia doktorskie i staże podoktorskie, współpracuje z czołowymi zagranicznymi instytucjami finansującymi badania naukowe i rozwija wielostronną współpracę europejską.

Sprawozdanie z działalności NCN w 2022 roku i Sprawozdanie z ewaluacji działalności NCN zostały przygotowane w lutym tego roku i zatwierdzone przez Radę Centrum w marcu, a następnie pozytywnie zaopiniowane przez Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Komitet Polityki Naukowej. W piśmie z 24 sierpnia do sprawozdania odniósł się prof. Przemysław Czarnek. Minister Edukacji i Nauki podkreślił, że NCN właściwie wykonywało zadania, do jakich zostało powołane.

W opinii Ministra Edukacji i Nauki czytamy m.in. „Narodowe Centrum Nauki dynamicznie realizuje cele polityki naukowej – uruchamiając programy dla młodych utalentowanych naukowców oraz podejmując międzynarodową współpracę naukową. (…) Podczas podejmowania kierunkowych decyzji o kształcie konkursów NCN uwzględniało opinie i uwagi płynące ze środowiska naukowego i reagowało na nie, stale wzbogacając ofertę grantową, korygując zasady, jak i procedury konkursowe.” Minister Edukacji i Nauki pozytywnie odniósł się także do bardzo wysokiego udziału naukowców z zagranicy w ocenie wniosków w NCN i wpływu szerokiej współpracy zagranicznej NCN na poziom umiędzynarodowienia polskiej nauki. Dobrze oceniona została również m.in. polityka informacyjna Narodowego Centrum Nauki i spójność prezentowania informacji o działalności Centrum, w tym o naborach wniosków, rozstrzygnięciach konkursów oraz aktywna współpraca z beneficjentami.

Rok 2022 w liczbach

– Narodowe Centrum Nauki przez 12 lat swojego istnienia wprowadziło wiele pozytywnych zmian i rozwiązań podnoszących jakość w polskiej nauce. Kluczowe w przyszłości jest zachowanie i rozwijanie tej instytucji, by dalej mogła służyć naszym naukowcom – mówi prof. Zbigniew Błocki, p.o. dyrektor NCN. – Taka niezależna, transparentna, działająca zgodnie z międzynarodowymi standardami agencja grantowa wydaje się niezbędnym elementem nowoczesnego finansowania badań naukowych w każdym rozwiniętym kraju – dodaje.

W konkursach NCN, w których nabór zakończył się w 2022 roku, badaczki i badacze złożyli ponad 10,5 tys. wniosków, ocenie merytorycznej poddano blisko 10 tys. z nich. Do finansowania zostało zakwalifikowanych 2065 projektów, w tym 176 w ramach inicjatyw międzynarodowych.

Centrum współpracowało z ponad 2,1 tys. ekspertów (naukowców) biorących udział w pracach Zespołów Ekspertów oceniających złożone wnioski w ramach 25 paneli dziedzinowych (dyscyplin lub grup dyscyplin). Recenzje wniosków na drugim etapie oceny zostały przygotowane przez blisko 10 tys. ekspertów zewnętrznych (odsetek recenzji zagranicznych wyniósł ponad 96 proc).

Na podstawie trwających umów zawartych z laureatami konkursów NCN w 2022 roku realizowano łącznie blisko 10 200 projektów badawczych, staży, stypendiów i działań naukowych.

W ręce naukowców została przekazana niemal cała (99,9 proc.) dotacja celowa – w wysokości 1,392 mld zł – otrzymana od MEiN w 2022 roku.

Finansowane projekty są realizowane przez naukowców afiliowanych w ośrodkach akademickich i naukowych z całej Polski.

54 proc. kwoty przekazanej przez NCN w 2022 roku wsparło rozwój młodych naukowców. – Projekty NCN wspierają ich usamodzielnienie, budowanie nowych zespołów badawczych, umożliwiają funkcjonowanie w często nadmiernie zhierarchizowanych polskich jednostkach badawczych – komentuje prof. Zbigniew Błocki.

Istotnym elementem działalności Centrum jest współpraca międzynarodowa. Agencja jest zaufanym partnerem wielu instytucji naukowych, w tym tak prestiżowych jak Towarzystwo Maxa Plancka, z którym wspólnie realizujemy program Dioscuri. Jesteśmy też aktywnym członkiem Science Europe i Global Research Council. Koordynujemy dwie sieci europejskie, QuantERA w technologiach kwantowych i CHANSE w naukach humanistycznych i społecznych.

Niski budżet

Problemem NCN jest w tej chwili niski budżet, umożliwiający finansowanie niewielkiej liczby projektów i niepewna przyszłość.

W ciągu pięciu lat, od 2018 do 2023 roku, kwota rocznej dotacji celowej dla NCN wzrosła zaledwie o ok. 13% i w coraz mniejszym stopniu odpowiada na zapotrzebowanie środowiska naukowego. W tej chwili Centrum może finansować zaledwie około 13% wniosków zgłaszanych przez badaczki i badaczy.

We wstępie do Sprawozdania z działalności NCN w 2022 roku dyrektor agencji napisał: „(…) wyjątkowo ostatnio delikatne usytuowanie Centrum w systemie finansowania nauki w Polsce, w tym duże problemy z niewystarczającym finansowaniem budżetowym, powodowały wzrost niepewności dotyczących przyszłości i ciągłości działania tej instytucji. Kluczowe jest jednak, że mimo wszystko NCN dalej funkcjonuje zgodnie z najlepszymi praktykami wypracowanymi w trakcie swojego istnienia.”

Zapraszamy na webinarium na temat wytycznych Narodowego Centrum Nauki w zakresie sporządzania planów zarządzania danymi badawczymi, które odbędzie się 30 sierpnia 2023 r. o godz. 11:00 za pośrednictwem platformy Clickmeeting.

Webinarium organizowane jest przez Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (ICM UW) we współpracy z Narodowym Centrum Nauki.

Podczas webinarium omówione zostaną następujące zagadnienia:

• struktura planu zarządzania danymi,
• najczęściej popełniane błędy w planach zarządzania danymi,
• koszty kwalifikowane związane z zarządzaniem danymi.

Szkolenie poprowadzą dr Aneta Pazik-Aybar i Gabriela Czarny z Narodowego Centrum Nauki. Podczas webinarium przewidziany jest czas na pytania i odpowiedzi.

Nagranie ze spotkania zostanie udostępnione w ramach kursu z zarządzania danymi badawczymi dla naukowców i data stewardów na platformie Navoica.

Rejestracja na webinarium za pośrednictwem formularza Clickmeeting.

Zgłoszenia przyjmowane będą do wyczerpania limitu miejsc. Potwierdzenie udziału zostanie przesłane do uczestników drogą e-mailową.