Wśród 495 laureatów ostatniej edycji konkursu PRELUDIUM, skierowanego do naukowców jeszcze przed doktoratem, jest niemal 40 badaczek i badaczy z zagranicy. Dzięki uzyskanemu dofinansowaniu będą mogli rozwijać swoje pomysły w polskich ośrodkach naukowych.

Nauka, która nie zostawia nikogo w tyle

Iskandar Azmy Harahap zrealizuje projekt wpisujący się w przyjętą przez ONZ Agendę na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, która zawiera plan działania służący poprawie życia ludzi w każdym miejscu na świecie, a jej główne cele opierają się na haśle „Nie zostawiaj nikogo w tyle”.

Badacz jest doktorantem na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Jego projekt dotyczy wpływu diety – izoflawonów i priobiotyków – na problemy związane ze zdrowiem kości, takie jak osteoporoza i niska masa kostna.

Utrata wapnia z kości jest poważnym problemem społecznym i ekonomicznym. Dotyka wszystkich ludzi bez względu na rasę i płeć, jednak częstość złamań zaczyna rosnąć zwłaszcza po siedemdziesiątym roku życia. Aktualne rekomendacje dotyczące leczenia osteoporozy u kobiet po menopauzie obejmują zastępczą terapię hormonalną i leki. Podawanie estrogenów pomaga utrzymać odpowiednią masę kostną lub ją wzmacnia, jednak zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów układu rozrodczego. Obecnie podawane leki, takie jak bisfofoniany, kalcytonina, czy denosunam nie mogą być stosowane przez długi czas.

Dlatego dotychczasowe leczenie osteoporozy pomenopauzalnej może nie być wystarczające i wymaga wsparcia. Dane sugerują, że pomocne może być łączenie w diecie izoflawonów i probiotyków. – Probiotyki mogą mieć implikacje kliniczne w leczeniu i profilaktyce osteoporozy, izoflawony zaś zdolność do łagodzenia objawów pomenopauzalnych – wyjaśnia badacz. Wyniki jego prac mogą przyczynić się do utrzymania zdrowia kości, zastępując dotychczasową suplementację określoną żywnością lub bezpiecznie zmniejszając dawkę obecnie stosowanych leków u kobiet po menopauzie.

– Bycie stypendystą grantu w konkursie Narodowego Centrum Nauki, jest dla mnie dużym atutem w rozwoju kariery naukowej. Wierzę, że będąc laureatem PRELUDIUM sam wiele się nauczę i wniosę wkład w sprostanie krajowym lub globalnym wyzwaniom – podkreśla doktorant.

Naukowiec otrzymał 210 tys. złotych na projekt pt. „DOBRY: [D]aidzein and pr[OB]iotic fo[R] health[Y]” Połączenie daidzeiny i Lactobacillus acidophilus w celu poprawy gospodarki wapnia i zdrowia kości”.

Zielony marketing – nowy trend na rynku

Badania dotyczące koncepcji zielonego marketingu przeprowadzi Elnur Nabivi z Uniwersytetu Warszawskiego. Zielony marketing odnosi się do marketingu produktów, które uważa się za bezpieczne dla środowiska. – Obejmuje promocję gotowych produktów, ale także ich opakowań, czy zmian i modyfikacji w procesach produkcyjnych. Rozważany jest na wszystkich etapach rozwoju produktu – wyjaśnia doktorant.

Z uwagi na rosnące zainteresowanie ekologią, firmy coraz częściej uwzględniają tematy z nią związane w swojej komunikacji marketingowej. – Przekonania i wartości konsumentów szybko ewoluują dzięki wsparciu czynników środowiskowych, socjologicznych i politycznych. Są oni coraz bardziej wrażliwi na kwestie związane ze środowiskiem, zrównoważony rozwój, dobrostan zwierząt, produkcję, czy warunki pracy. Wpływ na zielony marketing ma także rosnące znaczenie mediów społecznościowych – podkreśla.

Najważniejszym celem jego badań jest ustalenie, jaki rodzaj treści zamieszczanych przez firmy w mediach społecznościowych i związanych z ekologią w największym stopniu angażuje konsumentów. Badacz dodatkowo chce zidentyfikować czynniki skłaniające konsumentów do zakupu produktów promowanych przy użyciu treści związanych z zielonym marketingiem. Przeanalizuje roczne dane na temat treści zamieszczanych przez siedem firm z branży FMCG na Facebooku i Twitterze. Zidentyfikuje najbardziej angażujące typy treści związanych z zielonym marketingiem pod względem polubień, udostępnień, retweetów i komentarzy.

Wyniki badań mają pokazać, jak należy wdrażać idee zielonego marketingu do komunikacji za pośrednictwem serwisów społecznościowych i lepiej poznać oczekiwania konsumentów. – Staram się znaleźć odpowiedzi na pytania, w jakim stopniu firmy powinny wdrażać zielone strategie marketingowe oraz jakie są główne czynniki związane z zielonymi działaniami marketingowymi, które wpływają na intencje zakupowe klientów – podkreśla Elnur Nabivi.

Na projekt pt. „Wdrażanie Koncepcji Zielonego Marketingu Poprzez Działania w Mediach Społecznościowych" naukowiec otrzymał prawie 140 tys. złotych.

Projekt czysto filozoficzny

Jaki jest status ontologiczny bytu? Jaka jest istota bytu fikcyjnego? Czy przedmiot fikcyjny może spowodować lub zmienić coś w rzeczywistości? To tylko niektóre z pytań, jakie zadają filozofowie w kontekście badań nad problemem bytów fikcyjnych powstałych w literaturze.

Hicham Jakha z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II, zainteresowany podejściem współczesnych filozofów analitycznych, zbada rozwiązania jakich dostarczył Roman Ingarden na temat istnienia bytów fikcyjnych. – Mój projekt jest czysto filozoficzny, z uwzględnieniem przede wszystkim krytyki i estetyki literackiej. Próbuję włączyć fenomenologiczną ontologię Romana Ingardena do współczesnych ontologii analitycznych bytów fikcyjnych.

W rozumieniu Ingardena, byt fikcyjny to przedmiot przede wszystkim intencjonalny. Wszystkie jego cechy, a nawet całe istnienie są mu przypisane dzięki intencji i świadomości językowej autora dzieła. Byt powołany przez pisarza i zależny najpierw od niego, a później od czytelników dzieła, którzy zdolni są uchwycić sens wyrażeń językowych, nie jest ani realny, istniejący w czasoprzestrzeni, ale też nie jest jedynie czymś psychicznym, istniejącym tylko w umyśle. – Wielu współczesnych filozofów analitycznych przyjęło określone części ontologii Ingardena, ja jednak ustalę Ingardenowskie ujęcie bytów fikcyjnych, odnosząc się do niedociągnięć w ontologiach analitycznych bytów fikcyjnych.

Taka koncepcja fikcji pozwala uniknąć niektórych problemów obecnych w analitycznej filozofii fikcji, która oscyluje między przypisywaniem bytom fikcyjnym statusu bytów platońskich, a uznawaniem ich za artefakty.

Na projekt pt. „Problem przedmiotów fikcyjnych w ontologii Romana Ingardena i metafizyce analitycznej” badacz otrzymał finansowanie ponad 66 tysięcy złotych.

Historia kornika drukarza

Sześć procent lasów występujących w Polsce to lasy świerkowe. Jednym z najgroźniejszych szkodników, które każdego roku niszczą tysiące drzew tego gatunku, jest kornik drukarz.

Choć świerki rosną w całej Polsce, to w przypadku kornika zauważalne są różnice między populacjami na północy i południu kraju. Głównym celem projektu Anastasii Mykhailenko z Uniwersytetu Jagiellońskiego jest oszacowanie tempa w jakim mutacje pojawiają się w genomie kornika drukarza. Badania będą polegały na wyhodowaniu kilku rodzin kornika, aby uzyskać sekwencje genomów rodziców oraz potomstwa i wykryciu nowopowstałych mutacji, co pozwoli na obliczenie tempa pojawiania się nowych alleli w genomie.

Tempo mutacji jest jednym z najważniejszych parametrów w genetyce populacyjnej, dzięki któremu można obliczyć, kiedy doszło do ekspansji danego gatunku i jak bardzo wielkość gatunku uległa zmianie. Co więcej, znając tempo mutacji jesteśmy w stanie podać wyliczenia w latach i liczbie osobników.

Populacje kornika na południu Europy różnią się genetycznie od populacji na północy, co znajduje także odzwierciedlenie na terenach Polski. Polskie populacje położone bardziej na południe są genetycznie bliższe populacjom południowym, a zlokalizowane na północy są bardziej zbliżone genetycznie do obszaru skandynawskiego. – Zróżnicowanie genetyczne między populacjami jest dość niskie. Niemniej jednak zaobserwowane różnice najprawdopodobniej odzwierciedlają historię gatunku – wyjaśnia badaczka.

Historia demograficzna kornika drukarza wraz z wiedzą o czasie powstania inwersji chromosomowych będzie fundamentem do dalszych badań nad wpływem zmian wielkości populacji na zmienność genetyczną oraz procesem adaptacji u kornika drukarza. – Nasze badania mogą być przykładem dla naukowców zajmujących się innymi szkodnikami leśnymi. Zainteresowanie powinny wzbudzić nasze oszacowania tempa mutacji i rekombinacji – dodaje.

Naukowczyni otrzymała ponad 207 tys. złotych na projekt pt. „Tempo mutacji u kornika drukarza”, a więcej o korniku można przeczytać na stronie internetowej: https://genomicsofoutbreaks.com/

W przypadku projektów, których realizacja zakończyła się po 31 grudnia 2015 r. lub które nadal są w trakcie realizacji*, odsetki bankowe można zwracać do NCN zbiorczo jednym przelewem, bez konieczności zwracania odsetek bankowych z każdego projektu z osobna.

Odsetki bankowe należy zwracać na następujący numer rachunku Centrum: 88 1130 1150 0012 1243 1420 0004. W tytule przelewu koniecznie należy zamieścić informację: „Odsetki bankowe”.

*UWAGA: nie dotyczy projektów finansowanych z funduszy EOG i funduszy norweskich (tj. projektów realizowanych w ramach konkursów POLS, GRIEG oraz IDEALAB), w których odsetki bankowe zwracane są w innym trybie, zgodnie z zapisami umowy.

Dziś zostaną wysłane decyzje dla wniosków, które nie spełniły wymagań formalnych w konkursach: OPUS 22 + LAP/Weave, PRELUDIUM BIS 3, SONATA 17. Przypominamy, że decyzje dyrektora Narodowego Centrum Nauki doręczane są wnioskodawcy w formie dokumentu elektronicznego na wskazany we wniosku adres elektroniczny.

W przypadku, gdy wnioskodawcą jest podmiot, o którym mowa w art. 27 ust. 1-7 i 9 ustawy o NCN, decyzja dyrektora NCN zostanie doręczona wyłącznie na wskazany we wniosku adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej (ESP ePUAP). Gdy osoba fizyczna będąca wnioskodawcą wskaże we wniosku adres skrytki ePUAP, decyzja będzie wysłana na ten adres. Jeżeli wnioskodawca będący osobą fizyczną nie wskaże adresu skrytki ePUAP, doręczenie decyzji będzie realizowane poprzez wysłanie na podany we wniosku adres e-mail informacji z adresem elektronicznym, z którego można pobrać decyzję dyrektora NCN.

W przypadku braku decyzji proszę sprawdzić poprawność podanego we wniosku adresu elektronicznego (ESP, skrytki ePUAP, e-mail). Jeśli podany został błędny adres, należy skontaktować się z opiekunem wniosku podanym w systemie ZSUN/OSF.

Ponad połowa kwoty przyznanej w ubiegłym roku przez NCN wsparła rozwój młodych badaczek i badaczy. Przez ostatnie sześć lat naukowcy na początku kariery otrzymali łącznie ponad 3,75 mld złotych. Granty NCN to dla nich szansa na szybsze uzyskanie samodzielności naukowej.

Narodowe Centrum Nauki organizuje konkursy otwarte dla naukowców na wszystkich etapach kariery. W ofercie Centrum są programy skierowane dla osób rozpoczynających pracę, dojrzałych badaczy i takie, w których młodsi naukowcy rywalizują z bardziej doświadczonymi uczonymi.

Z najnowszego opracowania, przygotowanego przez Zespół ds. Analiz i Ewaluacji wynika, że w ostatnich sześciu latach na wspieranie rozwoju naukowego badaczek i badaczy jeszcze przed doktoratem lub do 7 lat po uzyskaniu stopnia doktora, NCN przeznaczyło ponad 3,75 mld zł, co stanowiło 46 procent ogólnej kwoty przyznanej w tym czasie przez Centrum.

– Nasz system oceny wniosków, w którym stawiamy na jakość, a nie na ilość w ocenie dorobku, sprzyja młodym naukowcom. Biorą oni udział w konkursach, które są skierowane tylko do nich, ale z też powodzeniem konkurują ze starszymi badaczami w innych programach – komentuje prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. I dodaje, że jest „zbudowany tymi statystykami.”

Przykładowo: w konkursach OPUS, rozstrzygniętych w 2021 roku, młodzi uczeni stanowili 18 procent laureatów, a badacze bez habilitacji – 26 procent. 

Dzięki finansowaniu uzyskanemu w różnych konkursach NCN, młodzi uczeni z całej Polski mają szansę na zrealizowanie projektów, zbudowanie własnych zespołów, stypendia w szkołach doktorskich lub zatrudnienie w polskich jednostkach naukowych, a dzięki współpracy NCN z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej – także realizację staży zagranicznych w ważnych ośrodkach naukowych.

W 2021 roku w konkursach krajowych i międzynarodowych młodzi naukowcy otrzymali na badania, stypendia i staże podoktorskie (stanowiska typu postdoc) niemal 827 mln złotych, co stanowiło 51 procent kwoty przyznanej w tym czasie wszystkim badaczom. Centrum wsparło 845 projektów złożonych przez młodych uczonych w konkursach skierowanych tylko do nich oraz 629 wniosków w programach, w których biorą naukowcy na różnych etapach kariery. Budżet konkursów PRELUDIUM, PRELUDIUM BIS, SONATA i SONATINA wyniósł 331 mln. Wartość projektów kierowanych przez młodych naukowców w konkursach takich jak OPUS, SONATA BIS, MINIATURA, BEETHOVEN i DAINA to 247 mln złotych. Na staże podoktorskie i stypendia doktoranckie NCN przeznaczył odpowiednio – 117 i 131 mln złotych.

„Finansowanie młodych naukowców w konkursach NCN” – opracowanie przygotowane przez Zespół ds. Analiz i Ewaluacji

Narodowe Centrum Nauki dołączyło do grona instytucji, które przyjęły kodeks mający na celu zapobieganie eksportowi nieetycznych praktyk badawczych do krajów o niskich i średnich dochodach. Naukowcy wnioskujący o granty z NCN będą musieli planować swoje badania z uwzględnieniem zapisów Global Code of Conduct.

Global Code of Conduct został opracowany w 2018 roku jako rezultat projektu TRUST (Creating and enhancing TRUSTworthy, responsible and equitable partnerships in international research) finansowanego przez Komisję Europejską w ramach programu Horyzont 2020. Celem projektu było zapobieganie zjawisku "dumpingu etycznego" poprzez usprawnienie wdrażania wysokich standardów etycznych w badaniach na całym świecie.

Zjawisko tak zwanego "dumpingu etycznego" polega na przenoszeniu niedopuszczalnych z punktu widzenia etyki i niezgodnych z przepisami praktyk badawczych do uboższych krajów. Praktyki takie obejmują przeprowadzanie badań bez zgody komisji bioetycznej czy też bez zapewnienia ubezpieczenia na wypadek szkód, które mogą powstać w trakcie trwania badania. Ponadto do kategorii tej należy prowadzenie badań z udziałem grup społecznie wrażliwych, a także prowadzenie w krajach o niskich i średnich dochodach badań, które normalnie byłyby zakazane w kraju o wysokich dochodach, w którym obowiązują surowe przepisy regulujące tę kwestię.

W ramach projektu TRUST wypracowano kodeks, którego głównym celem jest rozwiązanie problemu nierówności norm etycznych i prawnych dotyczących badań. Kodeks pomaga zapobiegać nadużyciom wynikającym z różnic w systemach prawnych funkcjonujących w różnych częściach świata, zwłaszcza w krajach zamieszkałych przez ludność biedną. Przy jego tworzeniu wykorzystano system oparty na wartościach takich jak uczciwość, szacunek, troska i szczerość.

Kodeks dotyczy wszystkich obszarów nauk i służy również jako narzędzie edukacyjne. Jak pokazuje praktyka, „dumping etyczny” może być niezamierzony, ponieważ może wynikać z braku dostatecznej wiedzy u naukowców realizujących badania lub u osób zarządzających obszarem badań naukowych w różnego rodzaju jednostkach.

Narodowe Centrum Nauki jest w gronie 12 instytucji o statusie „adopters”. Odniesienie do zapisów Global Code of Conduct zostało ujęte w dokumentacji konkursowej NCN. Każdy wnioskodawca jest zobowiązany do wypełniania formularza dot. kwestii etycznych w projekcie, m.in. z uwzględnieniem zapisów kodeksu.

Wytyczne dla wnioskodawców do uzupełnienia formularza dotyczącego KWESTII ETYCZNYCH w projekcie badawczym uwzględniające zapisy GCC

Strona Global Code of Conduct

 Źródło informacji o projekcie TRUST

Rada Narodowego Centrum Nauki ogłasza konkurs na stanowisko Koordynatora Dyscyplin w grupie nauk ścisłych i technicznych. Zgłoszenia są przyjmowane do 13 lutego 2022 r.

Szczegółowe informacje dostępne są w Biuletynie Informacji Publicznej w zakładce "Oferty pracy".

Przedstawiamy kalendarz spotkań informacyjnych online prowadzonych przez Koordynatorów Dyscyplin NCN na rok 2022. Spotkania przeznaczone są dla pracowników naukowych i doktorantów jednostek naukowych.   

Ze względu na sytuację epidemiczną w Polsce wyjazdowe spotkania informacyjne pozostają nadal zawieszone, a zainteresowanym jednostkom proponujemy spotkania poświęcone ofercie konkursowej i trybowi oceny wniosków w NCN prowadzone w formie webinariów.

KALENDARZ SPOTKAŃ INFORMACYJNYCH 2022

Jednostki, które chcą zorganizować spotkanie online dla swoich pracowników proszone są o wybór jednego z proponowanych terminów i przesłanie formularza zgłoszeniowego na adres: szkoleniadlanaukowcow@ncn.gov.pl

Pobierz formularz

Dołożymy starań, aby odpowiedzieć pozytywnie na jak największą liczbę zgłoszeń, jednak z uwagi na ograniczenia systemowe nie możemy zagwarantować, że każda jednostka uzyska dostęp do szkolenia. Na decyzję wpłynie przede wszystkim liczba uczestników planowanego spotkania oraz kolejność zgłoszeń.

Więcej informacji można uzyskać pod adresem email: szkoleniadlanaukowcow@ncn.gov.pl oraz u koordynatora dyscyplin dr Katarzyny Jareckiej-Stępień pod numerem telefonu

(w godzinach 10-12).

We współpracy z siecią JPIAMR ogłaszamy konkurs na międzynarodowe projekty badawcze z zakresu oporności na antybiotyki. O finansowanie mogą wnioskować konsorcja międzynarodowe, złożone z co najmniej trzech zespołów badawczych pochodzących z co najmniej trzech krajów biorących udział w konkursie. Przynajmniej dwa zespoły muszą pochodzić z krajów członkowskich UE lub z krajów stowarzyszonych. Kierownik polskiego zespołu musi posiadać co najmniej stopień naukowy doktora.

Zaproszenie do udziału w konkursie skierowane jest w szczególności do zespołów badawczych, które wykorzystają podejście One Health (Jedno zdrowie), aby wspierać badania nad terapią przeciwdrobnoustrojową: poprawą skuteczności, specyficzności, metod dostarczania, łączeniem lub zmianą przeznaczenia leków i środków ochrony roślin w leczeniu zakażeń bakteryjnych lub grzybiczych.

W konkursie weźmie udział 26 organizacji z siedemnastu krajów: Belgii, Czech, Estonii, Francji, Hiszpanii, Izraela, Kanady, Litwy, Łotwy, Mołdawii, Niemiec, Polski, Szwajcarii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch. Udział partnerów z krajów o niskim i średnim dochodzie (LMIC) sfinansuje Szwedzka Agencja ds. Rozwoju Współpracy Międzynarodowej SIDA.

Szacowany budżet konkursu to ok. 17 mln euro. Udział polskich badaczy w konkursie będzie finansowany przez NCN. Rada NCN przeznaczyła na ten cel kwotę 500 000 euro.

Wnioski wstępne (pre-proposals) przyjmowane będą do 8 marca 2022 r. do godz. 14:00 CET.

Pełna treść ogłoszenia

Więcej o JPIAMR-Action

Europejska Rada ds. Badań (ERC) ogłosiła wyniki konkursu o Starting Grants 2021. Projekty zrealizuje ośmioro naukowców pracujących w polskich ośrodkach naukowych. Laureaci konkursu to również laureaci grantów NCN.

Od 2007 roku Europejska Rada ds. Badań przyznała Starting Grants 27 razy badaczkom i badaczom afiliowanym w polskich ośrodkach. Do grona laureatów prestiżowych grantów dołączyło właśnie osiem osób. Jest to rekordowa edycja dla Polski.

Dr hab. Michał Tomza z Uniwersytetu Warszawskiego, laureat Nagrody NCN 2020 i czterech grantów, w tym UWERTURA, który był przeznaczony dla osób planujących wystąpienie o finansowanie z ERC, zrealizuje projekt „Ultracold polyatomic molecules for controlled chemistry and precision physics”. – Celem badań jest zrozumienie i wykorzystanie rosnącej złożoności ultrazimnych cząsteczek wieloatomowych do badania podstaw chemii i fizyki. Zaproponujemy nowe cząsteczki oraz metody ich produkcji i kontroli, a także nowe zastosowania w kontrolowanej chemii i precyzyjnej spektroskopii. Realizacja projektu otworzy zimną chemię na nowe kwantowe efekty oraz przyniesie bezprecedensową złożoność do ultrazimnej fizyki, dając w ten sposób nowy wgląd w fizyczne podstawy chemii i podstawowe prawa natury – tłumaczy badacz.

Laureatami StG ERC z UW w tej edycji są także dr Dorota Skowron i dr Paweł Nowakowski. Dr Skowron jest astrofizyczką, była laureatką konkursu SONATA NCN. Celem projektu, na który otrzymała właśnie finansowanie, jest stworzenie nowej metody wykrywania pozasłonecznych układów planetarnych. – Metody, którymi dysponujemy, mają ograniczony zasięg, przez co większość odkrytych do tej pory planet pozasłonecznych znajduje się w naszym sąsiedztwie. Jeśli chcemy w pełni zrozumieć, jak powstają planety, musimy odkrywać je w rożnych środowiskach, czyli również w odległych częściach naszej Galaktyki, a najlepiej też w innych galaktykach. Metoda, którą zamierzam opracować, pozwoli nam właśnie odkrywać odległe układy planetarne – wyjaśnia.

Dr Paweł Nowakowski zajmuje się historią starożytną i epigrafiką epoki późnego antyku. Jest laureatem grantów PRELUDIUM i SONATA NCN. Finansowanany przez ERC projekt nosi tytuł “Masters of the stone: The stonecutters' workshops and the rise of the late antique epigraphical cultures (third-fifth century AD).

Dr hab. Kinga Kamieniarz-Gdula z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu zrealizuje badania „Alternative gene ends: the crosstalk of RNA cleavage and transcription termination. – Większość ludzkich genów ma kilka alternatywnych końców. Zazwyczaj alternatywny koniec moduluje funkcję genu, ale w niektórych wypadkach może skrajnie ją zmienić. Na przykład gen zapobiegający powstawaniu raka, może zacząć stymulować jego wzrost. Mój projekt ma na celu zrozumienie, co determinuje, który koniec genu jest wykorzystany w danych warunkach – mówi badaczka. Biolożka rok temu otrzymała EMBO Installation Grant. Jest laureatką grantu SONATA NCN.

Dr Karolina Ćwiek-Rogalska przeprowadzi badania „Recycling the German Ghosts. Resettlement Cultures in Poland, Czechia and Slovakia after 1945”. Badaczka jest kulturolożką i etnolożką, pracuje w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. Realizowała grant MINIATURA, ostatnio otrzymała OPUS. Planuje zbadać m.in. jaką rolę odgrywały biurokracja i dokumentacja w pierwszych dekadach po wojnie w formowaniu się życia społecznego i politycznego na Pomorzu i w północnych Czechach oraz jak przetwarzała, wymazywała i odtwarzała niemiecką przeszłość. Tych obszarów w Polsce i Czechosłowacji dotyczy także jej StG ERC. – Stawiam sobie pytanie, co odkryjemy, jeśli uznamy wszystkie materialne pozostałości po osobach wysiedlonych za duchy, które pozwolą wydobyć na światło dzienne przeoczone aspekty przeszłości i umożliwić nam zrozumienie innych niż nasze doświadczeń. Skupię się na doświadczeniu osadników związanym z rzeczami pozostawionymi przez poprzednich mieszkańców: w tym przypadku przez wysiedlone osoby niemieckojęzyczne, zamieszkujące kiedyś w Polsce, Czechach i w Słowacji. Użycie języka i sposobów myślenia, które wiążemy ze światem duchów pomoże uchwycić istotny aspekt doświadczenia osadniczego, który wymykał się innym sposobom opisu lub był przez nie pomijany – tłumaczy.

Grant ERC otrzyma także dwóch badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr Krzysztof Szade zrealizuje projekt “What does your blood remember? The memory of hematopoietic stem cells”. Dr Szade jest laureatem grantów PRELUDIUM i HARMONIA oraz konkursu MOZART na polsko-austriackie projekty badawcze, który był organizowany przez NCN we współpracy z agencją Austrian Science Fund – FWF.

Projekt LUMIFIELD dra hab. Szymona Chorążego będzie dotyczył poszukiwania nowej generacji wielofunkcyjnych materiałów molekularnych, których właściwości optyczne, w tym fotoluminescencja oraz kołowo spolaryzowana luminescencja, będą przełączane za pomocą szeregu bodźców fizycznych – pola magnetycznego, pola elektrycznego oraz promieniowania elektromagnetycznego (światła). – Celem projektu jest otrzymanie zaawansowanych przełączników wykorzystujących odpowiedź luminescencyjną i szereg bodźców zewnętrznych, dzięki czemu mogą one stać się podstawą pamięci optycznych o niezwykle wysokiej gęstości zapisu informacji. Spodziewana przełączalność efektów optycznych będzie indukowana poprzez wprowadzenie kilku właściwości optycznych, magnetycznych i elektrycznych w obrębie pojedynczego homogenicznego materiału zbudowanego z precyzyjnie dobranych komponentów molekularnych. Będę projektował i otrzymywał chiralne luminofory oparte na kompleksach metali przejściowych, a następnie odpowiednio je funkcjonalizował poprzez dobór dodatkowych bloków budulcowych, takich jak jony lantanowców czy polarne kationy organiczne – wyjaśnia laureat.

Starting Grant otrzymał także dr Piotr Dworczak na projekt „Inequality-aware Market Design”. Jego badania będą afiliowane w Fundacji Adeptów i Miłośników Ekonomii (FAME). Ekonomista jest wykonawcą w projekcie OPUS.

Wydział Fizyki UW, fot. M. Kaźmierczak Od grantu NCN do ERC

– Bez wsparcia i grantów NCN nie pracowałbym naukowo w Polsce i nie zdobyłbym grantu Europejskiej Rady ds. Badań dla polskiej jednostki naukowej – mówi dr hab. Michał Tomza.

Zdaniem dr Doroty Skowron, doświadczenie w kierowaniu grantem i zespołem badawczym, miały bardzo pozytywny wpływ na jej CV, które jest ważnym elementem w procesie oceny wniosku ERC. Dr hab. Kinga Kamieniarz-Gdula wyjaśnia, że grant SONATA BIS pomógł jej w uzyskaniu StG na dwa sposoby. – Po pierwsze, formuła konkursowa NCN jest bardzo podobna do ERC, co ułatwiło mi znacznie pisanie wniosku. Miałam to już „przećwiczone”. Po drugie, to że jestem kierownikiem grantu, a w jego ramach również promotorem w szkole doktorskiej, sprawiło, że panel i recenzenci nie mieli wątpliwości co do mojej samodzielności, umiejętności zarządzania zespołem i dojrzałości do podjęcia wyzwania, jakim jest grant ERC – mówi badaczka. W podobnym duchu wypowiada się dr hab. Szymon Chorąży, laureat trzech grantów NCN. – Pierwszy z grantów pozwolił mi na zainicjowanie własnej ścieżki badawczej, a kolejne na rozwinięcie warsztatu naukowego, zdobycie doświadczenia w samodzielnej pracy i kierowaniu grupą badawczą oraz uzyskanie cennych wyników. Bez tych grantów nie byłoby możliwe zaproponowanie tematu badawczego, realizowanego w ramach projektu ERC.

Impulsem do starania o grant może być także wcześniejsze niepowodzenie. Tak było w przypadku dr Karoliny Ćwiek-Rogalskiej, której wniosek o grant SONATA został odrzucony w drugim etapie. – Rzetelne, długie i inspirujące recenzje, wskazujące na potencjał przedstawionego tam pomysłu, skłoniły mnie do ubiegania się o grant ERC. Pamiętam, jak po ich przeczytaniu pomyślałam, że to jest właśnie ten projekt i jestem bardzo wdzięczna wszystkim anonimowym recenzentom tamtego wniosku – mówi.