Rada Narodowego Centrum Nauki ogłasza nabór kandydatów na stanowisko koordynatora dyscyplin w grupie nauk o życiu. Termin składania zgłoszeń kandydatów upływa: 23 sierpnia 2013 r. Więcej informacji w ogłoszeniu BIP.

Przedstawiamy opisy projektów, które będą realizowane w ramach finansowania przyznanego w konkursie SYMFONIA 1 na międzydziedzinowe projekty badawcze realizowane przez wybitnych naukowców, których badania wyróżniają się najwyższą jakością, odważnym przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, przyczyniając się do tworzenia nowych wartości i otwierania nowych perspektyw w nauce.

1. Nowatorskie badania ilościowe w komórce in vivo: pomiary mobilności białek i oddziaływania białek z takimi strukturami wewnątrzkomórkowymi jak glikogen i mitochondria; prof. dr hab. czł. koresp. PAN Jerzy Duszyński, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN;
2. NeuroPerKog: rozwój słuchu fonematycznego i pamięci roboczej u niemowląt i dzieci; prof. dr hab. Włodzisław Duch, Uniwersytet Mikołaja Kopernika; Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej;
3. Dwoista rola światła niebieskiego – interdyscyplinarne badanie wpływu krótkiej fali światła widzialnego na rytmikę okołodobową i neuronalne aspekty funkcjonowania poznawczego i emocjonalnego u ludzi oraz wpływu światła na degenerację i patologie siatkówki oka; prof. dr hab. Tadeusz Sarna, Uniwersytet Jagielloński; Małopolskie Centrum Biotechnologii;
4. Zewnątrzkomórkowa aktywność proteolityczna ludzkiego epitelium – rola w modulacji przekazu sygnału w obrębie nabłonka; prof. dr hab. Jan Stanisław Potempa, Uniwersytet Jagielloński; Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii;
5. Kontrola i regulacja zachowań metodami neuroinżynierii; prof. dr hab. Andrzej Zbigniew Wróbel, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN;
6. Zastosowanie łączonych technik separacyjnych do frakcjonowania nanocząstek i metabolitów o charakterze antybiotycznym wytwarzanych przez promieniowce ze środowisk ekstremalnych; prof. dr hab. Bogusław Andrzej Buszewski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika; Wydział Chemii.

Lista rankingowa projektów zakwalifikowanych do finansowania w ramach konkursu SYMFONIA 1.

W sobotnio-niedzielnym wydaniu Gazety Wyborczej (27-28.07.2013) ukazał się wywiad z dyrektorem Narodowego Centrum Nauki prof. Andrzejem Jajszczykiem pt. Dobór naturalny naukowców. Wywiad ten można znaleźć na stronie Gazety Wyborczej. Przy okazji polecamy polemikę dyrektora NCN z wcześniejszymi artykułami prof. Andrzeja Walickiego i prof. Jacka Piskozuba, które ukazały się w bieżącym roku w tym samym dzienniku. Polemika ta pt. Grantowe strachy na Lachy znajduje się na stronie internetowej NCN.

W czwartek 25 lipca br. dyrektor Narodowego Centrum Nauki prof. Andrzej Jajszczyk wziął udział w spotkaniu z prezesem Towarzystwa Maxa Plancka prof. Peterem Grussem. Spotkanie zorganizowała w Warszawie Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. Uczestniczyli w nim także prezes FNP prof. Maciej Żylicz, dyrektor NCBR prof. Krzysztof Kurzydłowski, dyrektor Instytutu Chemii Fizycznej PAN prof. Robert Hołyst, dyrektor Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej prof. Jacek Kuźnicki, prof. Tomasz Dietl z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Fizyki PAN oraz prof. Leszek Roszkowski z Narodowego Centrum Badań Jądrowych.

Głównym tematem spotkania była współpraca naukowa między Niemcami a Polską, w tym wykorzystanie środków z unijnego programu Horyzont 2020. W szczególności omawiano inicjatywy typu teaming oraz twinning, w które mają być zaangażowani naukowcy z obu krajów. W czasie rozmów szukano sposobów zwiększenia konkurencyjności polskiej nauki, a także usprawnienia jej finansowania. Prof. Peter Gruss podzielił się doświadczeniami kierowanego przez niego Towarzystwa Maxa Plancka, które utrzymuje 82 instytuty prowadzące badania naukowe na najwyższym światowym poziomie. Pracownicy tych instytutów zdobyli w sumie 32 nagrody Nobla i zajmują trzecie miejsce w świecie w publikacjach w Nature (po uniwersytetach Harvarda i Stanforda).

Informujemy, że z powodu awarii serwera kontakt e-mailowy z pracownikami Centrum może być utrudniony. Przepraszamy za powstałe niedogodności.

Koordynatorzy Dyscyplin Narodowego Centrum Nauki przedstawiają listę rankingową projektów zakwalifikowanych do finansowania w ramach konkursu SYMFONIA 1 na międzydziedzinowe projekty badawcze, ogłoszonego przez NCN w dniu 15 listopada 2012 roku. Ostateczna lista rankingowa jest wynikiem obrad Zespołu Ekspertów oraz negocjacji kosztorysów.

Lista rankingowa

• Konkurs: SYMFONIA 1
• Koordynatorzy: dr Marcin Liana, dr Maciej Krzystyniak
• Data ogłoszenia konkursu: 15 listopada 2012 r.

Statystyki

Dalsze kroki postępowania

Przypominamy, że przedstawione dane mają charakter informacyjny. W najbliższych dniach Dyrektor Narodowego Centrum Nauki rozpocznie wydawanie decyzji administracyjnych, które będą przekazywane do wnioskodawców.

W piątek 19 lipca br. dyrektor Narodowego Centrum Nauki prof. Andrzej Jajszczyk oraz przewodniczący Rady NCN prof. Michał Karoński wzięli udział w spotkaniu z Prezesem Rady Ministrów Donaldem Tuskiem poświęconemu priorytetom rządu w nauce i szkolnictwie wyższym, a także wyzwaniom i szansom stojącym przed środowiskiem naukowym w Polsce. W spotkaniu uczestniczyła Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Barbara Kudrycka, dyrektor i przewodniczący Rady NCBiR, przedstawiciele ciał reprezentujących naukowców, takich jak: Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich, Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, Konferencja Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych i Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Niepublicznych, przewodniczący Rady Głównej Instytutów Badawczych, władze PAN z prezesem prof.  Michałem Kleiberem, przewodniczący Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych, rektorzy Uniwersytetu Jagiellońskiego i Warszawskiego, a także przedstawiciele organizacji grupujących młodych naukowców.

Na początku spotkania premier przedstawił działania rządu związane ze zmianami ustawy o zamówieniach publicznych, wychodzącymi naprzeciw oczekiwaniom środowiska naukowego. Następnie powiedział o konieczności nowelizacji budżetu Państwa na rok 2013 i wiążących się z tym cięciami w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego, które mają wynieść w sumie 287 mln zł. Zakres tych cięć przedstawiła szczegółowo minister Barbara Kudrycka. W stosunku do NCN redukcja  rocznego budżetu wyniesie 15 mln zł, nie obejmując funduszu wynagrodzeń, a w przypadku NCBiR budżet zostanie obniżony o 70 mln zł.

Następnie rozpoczęła się dyskusja. Zabrali w niej głos m.in. przewodniczący Rady i dyrektor NCN. Prof. Michał Karoński zwrócił uwagę na konieczność dobrego wykorzystania powstałej w ostatnich latach infrastruktury do badań naukowych, potrzebę istnienia polityki przemysłowej i wagę badań podstawowych. Podkreślił też, że Polska może być atrakcyjnym miejscem do prowadzenia badań przez naukowców z innych krajów. W tym kontekście wspomniał o konieczności wspierania inicjatyw typu teaming i twinning. Następnie poinformował zebranych o finansowaniu przez NCN młodych naukowców, od których pochodzi ponad połowa wniosków. Ostatnim tematem poruszonym przez przewodniczącego Rady NCN była efektywność badań naukowych w Polsce, która jego zdaniem jest bardzo wysoka w stosunku do nakładów budżetowych. Wbrew częstym twierdzeniom polska nauka nie jest słaba, a są i dyscypliny o bardzo wysokim, światowym poziomie, takie jak na przykład: astronomia, matematyka czy chemia.

Prof. Andrzej Jajszczyk stwierdził, że w przypadku Narodowego Centrum Nauki udało się w krótkim czasie stworzyć bardzo dobrą instytucję wspierającą polskich naukowców. Podkreślił, że mimo wysokiej jakości działań, koszty funkcjonowania NCN wyniosły w ubiegłym roku tylko 3% jego całkowitego budżetu. Zwrócił przy tym uwagę, że są w Polsce agencje wykonawcze, które przy posiadaniu wielokrotnie większych środków mają koszty sięgające 60%. NCN jest zresztą światowym rekordzistą w sensie efektywności. Ma to jednak  bardzo konkretne skutki, bo jak powiedział prof. Jajszczyk: „padamy z przepracowania na nosy”. W tym kontekście zaapelował do premiera, by, mimo koniecznych w kraju oszczędności zwiększyć środki przeznaczone w NCN na wynagrodzenia, aby utrzymać wysoką jakość tej tak potrzebnej polskiej nauce agencji.

Informujemy, że w systemie OSF zostały udostępnione elektroniczne formularze wniosków dla konkursów MAESTRO 5, HARMONIA 5, SONATA BIS 3. Nabór wniosków trwa do 16 września 2013 r.

8 lipca br. dyrektor Narodowego Centrum Nauki prof. Andrzej Jajszczyk złożył wizytę w siedzibie tajwańskiej Rady ds. Badań Naukowych (National Science Council) mieszczącej się w stolicy kraju Tajpej. W rozmowach ze strony gospodarzy uczestniczyli: dyrektor generalny ds. współpracy międzynarodowej prof. Willis T. Lee, jego zastępca Ke-Yen Kuo oraz dyrektor ds. programów pani  Yueh-Jung Wu. Głównym celem rozmów było ustalenie zasad konkretnej współpracy obu agencji w ramach ogólnej umowy o współpracy podpisanej w roku ubiegłym.

W czasie dyskusji dokonano przeglądu programów grantowych obu agencji, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości korzystania z nich naukowców obu krajów w ramach wymiany międzynarodowej, w tym konkursu HARMONIA oferowanego przez NCN. Naukowcy tajwańscy korzystający z grantów NSC mogą dowolnie korzystać z pochodzących z nich środków (w ramach całej sumy grantu) do składania wizyt naukowych w ośrodkach zagranicznych w krajach, z których agencjami grantowymi NSC ma podpisane umowy dwustronne (czyli również w przypadku Polski). Mogą też z tych funduszy finansować wizyty naukowe badaczy zagranicznych na Tajwanie. Poza środkami ze standardowych grantów wymiana taka może być realizowana z osobnej puli 50 mln USD pozostającej w dyspozycji działu współpracy międzynarodowej NSC.

NSC deklaruje pomoc dla naukowców z Polski chcących prowadzić na Tajwanie badania z szeroko rozumianej humanistyki i nauk o sztuce. Należy podkreślić, że na Tajwanie znajduje się wiele bezcennych obiektów sztuki i literatury chińskiej, które znalazły się tam po wojnie domowej zakończonej w 1949 roku, w tym wyposażenie pałacu cesarskiego w Pekinie. Istnieje też tam ciągłość szkół i tradycji naukowych z chińskiego kręgu kulturowego, nie przerwana Rewolucją Kulturalną, tak jak stało się na terenie Chin kontynentalnych.

Tajwan, mimo niewielkiej powierzchni wyspy, odpowiadającej powierzchni województwa mazowieckiego (znaczna część kraju jest pokryta górami; ponad 200 wierzchołków przekracza 3 tys. m n.p.m.), zamieszkałej przez 23 miliony mieszkańców, odnotowuje znaczące osiągnięcia naukowe i techniczne. Wyrazem tego są dobrej klasy uniwersytety oraz trzy wielkie parki technologiczne, wyposażone w nowoczesne urządzenia badawcze. Na przykład National Taiwan University, w tzw. rankingu szanghajskim zajmuje miejsce w zakresie 100-150, a dwa inne także wyprzedzają w tym rankingu najlepsze polskie uczelnie. Tajwan jest największym na świecie producentem półprzewodnikowych układów scalonych i drugim w skali światowej ich projektantem. Ma też bardzo dużo innowacyjnych przedsiębiorstw małej i średniej wielkości. Nakłady na naukę na Tajwanie stanowią ok. 3% produktu krajowego brutto (planuje się zwiększenie tego udziału do 4%), z czego 1/4 pochodzi z funduszy publicznych, a 3/4 z prywatnych.

NSC mieści się w nowoczesnym wieżowcu, który na planie miasta oznaczony jest jako „Technology Building.” Agencja finansuje zarówno projekty z obszaru badań podstawowych jak i stosowanych. Roczny budżet agencji wynosi ok. 1 miliarda dolarów amerykańskich, z czego 50 mln USD przypada na projekty rozdzielane bezpośrednio w ramach współpracy międzynarodowej. 50% budżetu jest rozdzielanych zna zasadzie projektów zgłaszanych od dołu (bottom-up), 25% przeznacza się na programy celowe (mission-oriented programs), a pozostałe 25% – na infrastrukturę badawczą i aparaturę. Programy celowe obejmują obecnie następujące obszary: techniki informacyjne i telekomunikacyjne (ICT), neurobiologia, biofarmaceutyki, inteligentna elektronika i energia.

NSC przyjmuje rocznie ok. 30 tys. wniosków grantowych, z których ok. 12 tys. otrzymuje finansowanie, czyli współczynnik sukcesu wynosi 40%. Ocena wniosków odbywa się na zasadzie środowiskowej (peer review), przy czym w ocenie projektów wysokobudżetowych uczestniczą eksperci zagraniczni. Ze środków grantowych naukowcy mogą wypłacać sobie dodatkowe wynagrodzenie nie przekraczające 3,5 miesięcznej pensji rocznie. Wnioski grantowe są składane wyłącznie elektronicznie, natomiast w przypadku umów są wymagane dokumenty papierowe. NSC zatrudnia 260 osób na stałych etatach i 250 osób na umowach czasowych. Większość pracowników współdzieli duże sale, przedzielone niskimi, lekkimi ściankami działowymi.

W końcowej części rozmów omawiano bardziej długofalową propozycję konkursów grantowych ogłaszanych wspólnie przez NCN i NSC. Potwierdzono zasadność ich przygotowania, przy zachowaniu zasady oceny wniosków przez obie agencje osobno, a następnie wspólne uzgadnianie ocen. Każda z agencji finansowałaby naukowców ze swoich krajów biorących udział we wspólnym projekcie. Jednocześnie zgodzono się, że ogłoszenie konkursów omawianego typu nie będzie możliwe w krótkiej perspektywie z powodu braku odpowiednich zasobów kadrowych w NCN. 

Tekst i zdjęcie: Andrzej Jajszczyk

18 lipca Narodowe Centrum Nauki gościło przedstawicieli Ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Polsce. Podczas spotkania dyrektor Centrum prof. Andrzej Jajszczyk, doradca ds. nauki i technologii Dr Ye Xiangdong oraz pani Shao Yinghong rozmawiali na temat polskiego i chińskiego systemu finansowania nauki, a także konkursów ogłaszanych przez NCN. W czasie wizyty w Krakowie goście mieli również okazję zwiedzić Zakład Biotechnologii Medycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kierownik zakładu prof. Józef Dulak oprowadził przedstawicieli ambasady po laboratoriach, w których są prowadzone badania z zakresu biologii komórek macierzystych, inżynierii genetycznej, terapii genowej oraz komórkowej. Przedstawił również najważniejsze osiągnięcia jednostki oraz projekty prowadzone we współpracy z europejskimi ośrodkami naukowymi.